دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: تنش در خاورمیانه موج می‌زند. خطر درگیری نظامی بین ایران و آمریکا بالاتر رفته است و به نظر می‌رسد که این وضعیت تا پایان دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ ادامه خواهد داشت. روزها و هفته‌هایی کوتاه که البته می‌توان به قیمت پایان برجام و پیچیده‌تر شدن روابط ایران و آمریکا تمام شود.
به گزارش رویترز، وزارت دفاع آمریکا تصمیم گرفت که ناوگروه لیمیتز را در خاورمیانه نگه‌دارد. پنتاگون دلیل تغییر تصمیم را تهدید‌های ایران علیه مقام‌های آمریکایی از جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور عنوان کرده است. روزنامه نیویورک تایمز گزارش کرده بود که فرمانده نیرو‌های آمریکایی در خاورمیانه و رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا از تصمیم وزارت دفاع آمریکا غافلگیر شدند. این در حالی است که چند روز پیش پنتاگون اعلام کرده بود که ماموریت ده ماهه این ناو به پایان رسیده و آب‌های خلیج فارس را ترک خواهد کرد.
سالگرد ترور شهید قاسم سلیمانی توسط آمریکایی‌ها، بیم رویارویی دو کشور را بیشتر کرده بود. حال تنش میان دو کشور با علل مختلف به اوج خود رسیده و ناقوس جنگ در منطقه به صدا در آمده است. تندروها نیز در منطقه و خارج آن نیز با قدرت بسیار بر طبل جنگ می‌کوبند. البته با همه این احوال به نظر نمی‌رسد دونالد ترامپ مایل باشد در چند هفته آخری که در کاخ سفید است دست به اقدام نظامی جدی در منطقه بزند. فقط این تنش‌های مداوم کار را برای احیای برجام و مذاکره احتمالی دو کشور را سخت‌تر خواهد کرد.
اسرائیل آتش‌بیار معرکه
شبکه آی ۲۴ اسرائیل گزارش داده با فرا رسیدن نخستین سالگرد ترور شهید سلیمانی، ارتش اسرائیل با این ارزیابی که خطرات از ناحیه حزب الله برای بخش شمالی اسرائیل افزایش یافته آمادگی نظامی خود را ارتقا داده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران چندی قبل در توئیتر خود نوشته بود: «اطلاعات تازه از عراق حاکی از آن است که عوامل آتش‌افروز اسراییل در حال توطئه‌چینی برای حمله به آمریکایی‌ها هستند- تا ترامپ را به بهانه‌ای ساختگی در مخمصه جنگ گرفتار کنند.» مقام اسرائیلی اظهارات ظریف مبنی بر توطئه‌چینی تل‌آویو برای حمله آمریکا به ایران را بی‌معنی خوانده است، با این حال نقش اسرائیل در شعله ور کردن آتش جنگ میان تهران-واشنگتن به خوبی نمایان است. اسرائیل از مخالفان سر سخت برجام بود و امروز هم از پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا و بازگشت او به برجام نگران است. هدفی که اسرائیل از ترور شهید محسن فخری زاده تا امروز دنبال کرده پیچیده‌تر کردن روابط ایران و آمریکا است. در واقع ترغیب دونالد ترامپ برای گیر انداختن بایدن در خاورمیانه در دستور کار اسرائیل است.
بیشتر بخوانید:
از سوی دیگر مصاحبه مقامات ارشد حماس در مورد پول‌هایی که ایران برای آنها هزینه کرده و صحبت‌های دیگر متحدان ایران در منطقه نیز چالش‌های مهمی در مسیر روابط ایران و آمریکا در دوران بایدن خواهد بود.
سرسختی در تهران
از زمانی آمریکا از برجام خارج شده و هر روز کشور را با تحریم‌های جدید روبرو کرده، ایران با یک جنگ اقتصادی تمام عیار روبرو بوده است. در حال حاضر شروع یک جنگ می‌تواند شرایط زندگی را بیش از هر زمانی برای مردم سخت‌تر کند. در این زمان که تهران و واشنگتن در یک جنگ سرد به سر می‌برند هر حرکت و واکنشی از داخل ایران از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این شکی نیست که ایران برای قدرت منطقه‌ای بودن و ایجاد امنیت باید در منطقه هزینه کند، اما طرح مداوم رسانه‌ای این مسئله شرایط را برای احیای برجام و یا مذاکره احتمالی سخت‌تر می‌کند.
روز گذشته محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران گفته ایران طی ۳۰ سال گذشته ۱۷ میلیارد دلار در منطقه هزینه کرده است. از سوی دیگر چندی پیش امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران به مناسبت فرا رسیدن سالگرد به شهادت رسیدن سردار قاسم سلیمانی، در حمله پهپادی آمریکا می‌گوید هر آنچه از توان موشکی در غزه و لبنان می‌بینید با حمایت جمهوری اسلامی صورت گرفته است. همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران در طرحی تازه خواستار پرداخت اعتبارات بیشتر به نیروی قدس سپاه از محل صادرات به عراق و تعیین مالیات بر کالا‌های آمریکایی وارداتی شدند.
غنی سازی ۲۰ درصد
برخی کارشناسان معتقد هستند که این روزها ایران به دنبال قدرت‌نمایی در منطقه است تا با دست پرتری پای میز مذاکره بنشیند. این در حالی است که ایران امروز رسما اعلام کرد که غنی سازی ۲۰ درصد را از سر خواهد گرفت.
علی ربیعی، سخنگوی دولت گفته است: «فرآیند تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در فردو آغاز شده است. امروز اولین محصول اورانیوم غنی شده UF ۶ به دست خواهد آمد. تصمیم ایران برای بالا بردن سطح غنی‌سازی، آخرین اقدامی است که از سال ۲۰۱۹ و به تلافی خروج دو سال پیش واشنگتن از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه تهران اتخاذ کرده است. بعد از این خبر سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مدعی شد که اروپا افزایش سطح غنی سازی از سوی ایران را به منزله انحراف جدی از تعهدات برجامی محسوب می‌کند.
نکته قابل توجه آن است که این تصمیم از سوی سخنگوی دولت اعلام شده است. دولت حسن روحانی معمار برجام و مهم‌ترین مدافع احیای این قرارداد در داخل ایران است. این که چرا سخنگوی دولت از سرگیری غنی سازی ۲۰ درصد را اعلام کرده است موضوعی قابل توجه است. آیا اعلام این تصمیم یک تصمیم تاکتیکی برای داشتن دست پرتر در مذاکرات است؟ هشداری به طرف آمریکایی است یا آن که دولت تحت فشار مخالفان توافق با غرب عمل کرده است؟
پیش از این بریتانیا، فرانسه و آلمان به ایران در خصوص نقض تعهدات برجامی ایران هشدار داده بودند. با این کار شاید باید فاتحه احیای برجام را خواند.در این شرایط برجام در خطر نابودی کامل است و به نظر می‌رسد مخالفین این توافق تمام توان خود را برای نابودی این توافق به کار گرفته‌اند.