دیدارنیوز ـ در داخل کشورمان نیز برخی از تدبیر دستگاه دیپلماسی سخن گفته و این موفقیت را بسیار برجسته، کم نظیر و از دستاورد‌های برجام معرفی کردند، ولی شاید بتوان گفت ساده‌لوحانه‌ترین عبارتی که می‌توانست بر زبان یک وزیر امور خارجه بیاید همین بود؛ پر واضح است که نه "اروپایی‌ها طرف آخوندهای ایرانی را گرفته اند"، نه آن‌ها عاشق چشم و ابروی ایرانی‌ها هستند و نه با آمریکا دشمن هستند.
بررسی زوایای مختلف عملکرد اروپایی‌ها نشان می‌دهد که اروپایی‌ها با سیاست‌های دولت فعلی آمریکا مخالف هستند و امروزه، چون یقین پیدا کرده‌اند احتمال شکست آقای ترامپ در انتخابات آمریکا بسیار زیاد است حاضر به همکاری با او به خصوص در اقداماتی که به نظرشان دیوانگی و بی‌منطقی به حساب می‌آید، نیستند. در واقع اروپایی‌ها بر اساس برخی معیار‌ها تصمیمات خود را اتخاذ کرده و می‌کنند؛ آن‌ها به خوبی می‌دانند که چه تحریم‌های شورای امنیت بر علیه ایران برگردد چه بر نگردد فرقی به حالی ایرانی‌ها نمی‌کند، چون امروزه شدید‌ترین تحریم‌ها بر علیه ایران اِعمال می‌شود و تحریم‌های شورای امنیت بیش از این که هست، نخواهد بود.
به هر حال سفارت خانه‌های آن‌ها و برخی دوایر جاسوسی‌شان در ایران فعال است و همه چیز را در ایران رصد می‌کنند؛ اروپایی‌ها همچنین می‌دانند که ایرانی‌ها حتی به رفع تحریم‌های تسلیحاتی اهمیتی نمی‌دهند، چون خودشان در حال تولید تسلیحات خود هستند و حتی اگر این تحریم‌ها هم رفع شود تفاوت زیادی به حالشان نمی‌کند، با توجه به اینکه در حال حاضر اوضاع مالی ایران بد است اینکه ایران بخواهد مانند کشور‌های همجوار میلیارد‌ها دلار هزینه خرید تسلیحات کند بسیار بعید است و شاید ایرانی‌ها فقط نیاز داشته باشند برخی فناوری‌ها را وارد کنند که آن هم چه تحریم‌ها باشند چه نباشند وارد می‌کنند.
به قول برخی دیپلمات‌های اروپایی بر عکس تصور آمریکایی‌ها این ایران است که آن‌ها را در تله انداخته و وادار کرده آهسته آهسته وارد چاهی شوند که نمی‌توانند از آن بیرون آیند، اگر شورای امنیت خواسته آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم‌ها بر علیه ایران را بپذیرد این بهانه‌ای برای ایران می‌شود که به طور کامل از برجام و یا حتی معاهدات دیگر بین المللی خارج شود و به سرعت به برنامه قبلی هسته‌ای خود برگردد. با اینکه طبق برجام ایران بسیاری از تاسیسات خود را متوقف کرده، اما این بدین معنا نیست که ایرانی‌ها سواد خود را از دست داده اند و همه به خوبی می‌دانند که ایران همه تکنولوژی هسته‌ای را در اختیار دارد و بازگشت به برنامه قبلی و یا حتی بالاتر از آن (هرچند زمانبر) برای ایران سخت نیست.
پیش از این کشور‌های اروپایی حدود ۱۲ سال با ایرانی‌ها گفتگو کردند و خود را ضامن ایالات متحده در گفتگو‌های هسته‌ای معرفی کردند حال دیگر آن‌ها نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند و قطع یقین ایرانی‌ها برای ورود به هرگونه مذاکره جدیدی، البته اگر بخواهد مذاکره جدیدی باشد، تضمین‌های بسیار سنگین‌تر و پیش کش‌های مختلف مطالبه خواهند کرد. همچنین اروپایی‌ها به خوبی می‌دانند اگر آنچه ایالات متحده در تلاش است انجام دهد رخ دهد آنوقت ایرانی‌ها بهانه پیدا می‌کنند دیگر اجازه ندهند بازرسان آژانس بین المللی هسته‌ای بخواهند از ایران بازرسی کنند و اگر تهدید‌های آمریکا و متحدان‌اش بر علیه ایران ادامه یابد، به خصوص تهدید به استفاده از سلاح‌های غیر متعارف آنوقت ممکن است ایرانی‌ها وارد فاز جدیدی از فعالیت‌های هسته‌ای شود و کل منطقه متأثر از این اقدام دچار حوادث غیرقابل تصوری شود.
اروپایی‌ها همچنین می‌دانند که تحریم‌های آمریکا بر علیه ایران نتوانسته به هدف خود در سرنگونی نظام جمهوری اسلامی برسد و بخش‌های زیادی از مردم گرفتاری‌ها را به دلیل دشمنی آمریکا با ملت ایران می‌دانند. همچنین راهکار‌های زیادی برای دور زدن تحریم‌ها پیدا کرده اند و آرزوی دیرینه آن‌ها برای داشتن اقتصاد بدون نفت هر چند بسیار سخت، اما به واسطه دشمنی‌های سرسختانه و کینه توزانه آمریکایی‌ها در حال تحقق است.
اقدام آمریکا در شورای امنیت می‌تواند موجب تضعیف نهاد شورای امنیت و سازمان ملل گردد و همه معیار‌ها و موازین بین المللی که دهه‌ها است برای محقق کردن آن تلاش می‌کنند به هم می‌ریزد. نباید فراموش کرد که از زمان به قدرت رسیدن ترامپ تا به حال آمریکایی‌ها بسیاری از معاهدات بین المللی که برای اروپایی‌ها بسیار از برجام مهم‌تر بود را به هم زدند و از آن خارج شدند و از همه مجامع بین المللی که برای صلح و امنیت جهانی فعالیت می‌کرد خارج شدند و بودجه هایش را قطع کرده اند.
حالا شاید وقت خوبی برای تلافی هم باشد چراکه اروپا بخواهد به این ترتیب به ترامپ و همفکران‌اش بفهماند که جهان روی یک پاشنه نمی‌چرخد و اینطور نیست که آمریکایی‌ها تصور کنند هر کاری می‌خواهند می‌توانند انجام دهند و همه مطیع باشند.
✍ سید ابوالفضل هاشمی