دیدارنیوز ـ صداوسیمای ایران چهره‌های با سابقه‌ای دارد که باید از تجربیات آن‌ها استفاده کرد. درست است که رسانه در سال‌های اخیر تغییر و تحولات زیادی به خود دیده و ویژگی‌های جدیدی پیدا کرده است، اما چهره‌های با سابقه رسانه، تمام دوره‌های این پدیده را گذرانده اند و کوهی از تجربه محسوب می‌شوند. به همین علت شنیدن تجربه‌های آن‌ها و طرح ایده‌های مختلف از زاویه دیدشان می‌تواند به بهبود وضعیت رسانه‌ها کمک کند.
فرهنگ جولایی از جمله چهره‌هایی است که بیش از ۵۰ سال در رادیو و تلویزیون برنامه سازی کرده و از جمله افرادی است که شاید به آن‌ها کمتر پرداخته شده باشد. شنیدن حرفهای او به شدت به وضعیت رسانه‌ها کمک می‌کند. دیدارنیوز در یک گپ دوستانه درباره مسائل مختلف مرتبط با رسانه با جولایی صحبت کرده است که در ادامه می توانید متن کامل آن را بخوانید.
دیدارنیوز: به مناسبت پنجاهمین سال تولد هنری آقای فرهنگ جولایی، یکی از بزرگ‌ترین تهیه کنندگان رادیویی، ایشان را به دیدارنیوز دعوت کردیم. جولایی در سال ۱۳۴۸ وارد رادیو شد. الان سال ۱۳۹۸ هست و فرهنگ جولایی بیش از نیم قرن در رادیو فعالیت هنری داشته و تهیه‌کننده و گزارشگر بوده است که در خلال برنامه درباره این مسائل صحبت می‌کنیم.
جولایی: ممنون از شما. نیم قرن شاید نشود گفت که دقیقاً کار هنری انجام داده‌ام، اما نیم قرن است که وارد رادیو شده‌ام. در سال ۱۳۴۸ به عنوان مهمان وارد رادیو شدم، اما خارج نشدم و ماندگار شدم.
دیدارنیوز: چه خوب که مهمان آمدید و ماندید و هنوز هم مهمان هستید.
جولایی: همه ما مهمان هستیم. من از کودکی ـ از شش سالگی ـ عاشق رادیو بودم. وقتی به عنوان مهمان وارد رادیو شدم و دیدم که همان چیزی است که سال‌ها دوست داشتم و در تصورم بود و در رویای من بود، همان جا ماندم و با دستگاه‌ها آشنا شدم و دستیاری و گزارشگری کردم و تا سال ۱۳۵۵ که کاملاً به پختگی رسیده بودم، تهیه‌کننده مستقل برنامه راه شب قبل از انقلاب شدم و تا امروز هم هستم.
دیدارنیوز: شما راه شب و داستان شب را کار کردید. کار‌های نمایشی رادیو و تهیه‌کنندگی داشتید و برنامه‌های خانواده رادیو مثل «راه زندگی» را با هم کار کردیم. شما در تمام ژانر‌های رادیویی کار کردید و همیشه هم در رادیو خط شکن بودید. یعنی هر جایی که خیلی از تهیه کنندگان می‌ترسیدند یک کاری را انجام دهند شما وارد می‌شدید و انجام می‌دادید و جالب است که کار هم عالی از آب در می‌آمد.
جولایی: من کارم را خیلی دوست داشتم. وقتی که مطمئن بودم که کاری که انجام می‌دهم درست است به هر قیمتی که شده انجامش می‌دادم.
دیدارنیوز: خیلی هم به شما اعتراض می‌کردند، اما شما کار خود را می‌کردید.
جولایی: اما بعد از چند ماه متوجه می‌شدند که کارم درست بوده و دنباله روی من می‌شدند و خیلی موارد هم بود که بعد از گذشت سال‌ها مدیران آن زمان، الان از من عذرخواهی می‌کنند و می‌گویند که ببخشید که آن زمان برخورد مناسبی نکردیم. ما آماتور بودیم و شما حرفهای.
دیدارنیوز: شما چون فردی هستید که ۵۰ سال است در عرصه رسانه فعالیت می کنید، می‌خواهم نگاهتان را به رسانه‌های امروز بفرمایید. چون بسیاری از کارشناسان در عرصه رسانه‌ای معتقد هستند که رسانه‌های امروز یک مقدار از جهت زبان، با زبان معیار جامعه فاصله گرفته‌اند. یک نوع حس یا لحن غیر همگن با جامعه دارند. می‌گویند که لحنشان پرخاشگرانه و گاهی بی ادبانه است. به نظر شما چرا اینگونه است؟
جولایی: بله، همین طور است. برخی از شبکه‌ها به بهانه شاد بودن می‌گویند ما با شبکه‌های دیگر متفاوت هستیم و باید این گونه باشیم. این کار غلط است. به هر صورت مردم از آن‌ها یاد می‌گیرند و برای آن‌ها الگو می‌شود. هیچ شبکه‌ای حق ندارد که رعایت ادب را نکند. رسانه‌های دیداری و شنیداری حتماً باید رعایت کنند.
دیدارنیوز: من به یاد دارم که شما در کلاس‌هایتان وقتی به هنرجویان آموزش می‌دادید، بحث ادبیات رسانه‌ای خیلی برای شما مهم بود که از چه واژگانی استفاده شود که این واژگان بار مثبت داشته باشد و بتوانند به مخاطب شخصیت دهند. الان خیلی از کسانی که دارای این تفکر هستند، یا کار نمی‌کنند یا این که زبانشان را عوض کردند و به قول شما فکر می‌کنند باید متفاوت باشند و یک جور دیگری حرف می‌زنند.
جولایی: اشکال شاید به بزرگ‌تر‌ها برمی گردد، وقتی که مانع نمی‌شوند و زمانی که این‌ها را تأیید می‌کنند کسانی که وارد می‌شوند فکر می‌کنند که آن درست است و سعی می‌کنند روی دست نفر قبلی بلند شوند و گسترش پیدا می‌کند.
دیدارنیوز: سال گذشته در گفت وگویی تلویزیونی در جشنواره رادیویی، اشاره کردید اگر یک برنامه در تلویزیون و رادیو ضعیف است یا اگر در یک رسانه خوانشی، یک متن و مقاله‌ای ضعیف ارائه می‌شود، پشتوانه آن و اتاق فرمان است که ضعیف است.
جولایی: دقیقاً این گونه است. اتاق فرمان اتاقی است که برنامه‌ریزی و هدایت می‌کند. الان یک سری از ضعف‌های ما اشکالش همان اتاق فرمان است. آن اتاق گاهی ضعیف شده و نمی‌تواند گوینده و عوامل را هدایت کند. اگر آن اتاق قوی باشد و اطلاعاتش بالا باشد می‌تواند گوینده و عوامل را هدایت کند. من دیده‌ام که گاهی استودیو است که به اتاق فرمان، فرمان می‌دهد.
دیدارنیوز: یعنی به جای این که اتاق فرمان به استودیو فرمان دهد استودیو به اتاق فرمان، فرمان می‌دهد.
جولایی: بله، این یک ضعف خیلی بدی است و برای بهتر شدن و رفع اشکالات، فکر می‌کنم که در درجه اول باید برنامه‌سازان و تهیه‌کنندگان را تقویت کنند.
دیدارنیوز: من به یاد دارم که در دوره‌ای وقتی افراد می‌خواستند به عنوان تهیه‌کننده بیایند یک تست‌هایی از آن‌ها گرفته می‌شد. ضریب هوشی، قلم فرسایی، نوع دانش، توانمندی، نگاه به موضوعات هنری و تحلیل. همه این‌ها مورد بحث و بررسی قرار می‌گرفت و بعد به یک تهیه‌کننده‌ای اجازه می‌دادند که پس از چند سال دستیاری کار تهیه کند. آیا الان همین روال اتفاق می‌افتد؟
جولایی: به آن شدت نیست. متأسفانه گاهی کسانی هستند که اطلاعاتشان بسیار ضعیف است. می‌دانید که من در کمیته تخصصی سازمان صداوسیما هم هستم. در کمیته متأسفانه گاهی جوانانی را می‌بینم که حداقل اطلاعات را هم ندارند و می‌لرزند و خواهش می‌کنند که از موسیقی ایرانی چیزی نپرسیم؛ در حالی که پایه و اساس، موسیقی ایرانی است و یا می‌گویند من در فلان شبکه که کار می‌کنم آنجا نیاز نیست که من این مورد را بدانم. در صورتی که مهم نیست کدام شبکه هستید. در هر شبکه‌ای کار می‌کنید ادبیات و موسیقی مملکت که اصل و پایه آن هم موسیقی ایرانی است حتماً باید در موردش بدانند. هستند کسانی که به قول یکی از مدیران، در‌ها را بسته‌ایم و از پنجره وارد می‌شوند. این‌ها شاید کسانی هستند که از پنجره وارد شدند.
دیدارنیوز: چه کاری می‌شود با آن‌ها کرد؟
جولایی: آسیب خیلی بدی است. ما توصیه کردیم که برای آن‌ها دوره بگذارند تا قبل از اینکه آماده نشده اند و به مهارت نرسیده‌اند به آن‌ها برنامه جدی ندهند. یکی از چیز‌هایی که خیلی بچه‌ها را می‌سازد، دستیاری است. برخی از جوانان که وارد می‌شوند وارد دانشکده صدا و سیما شده و بعد از گذراندن دو سال وارد می‌شوند که آن‌ها هم حتماً باید دو یا سه سال پیش کسانی که سال‌ها کار کردند و تجربه دارند و خبره هستند دستیار باشند و این از ضروریات است. من کارم را از دستیاری یاد گرفتم و آن چیزی که من در دستیاری یاد گرفتم هرگز در کلاس نمی‌شود یاد گرفت.
دیدارنیوز: گفته می‌شود کسی که می‌خواهد به رادیو و تلویزیون و یا مجموعه رسانه‌ها مثل رادیو، تئاتر، سینما و رسانه‌های خواندنی وارد شود باید خمیرمایه هنری در ذاتش وجود داشته باشد و بعد بتواند وارد شود. آیا این درست است؟
جولایی: بله، حتماً
دیدارنیوز: اگر نباشد همین اتفاقی رخ می‌دهد که شما الان به آن اشاره می‌کنید.
جولایی: بله. خصلت هنر اینگونه است و صرفاً مختص صدا و سیما نیست. کسی که هنر را دوست نداشته باشد اگر وسط کارش برود تحصیلاتش را بگذراند و مدرک هم داشته باشد مطمئن باشید به جایی نمی‌رسد. ما داشتیم کسانی که سال‌ها پیش در حد دکتری بودند ولی هر برنامه‌ای در رادیو انجام می‌دادند موفق نبودند. بعد از آن به دانشگاه رفتند و در دانشگاه می‌توانستند خیلی موفق باشند، اما در رادیو نشد. هنر چیزی است که باید حتماً در ذات آدم‌ها باشد.
دیدارنیوز: چقدر خوب است کسانی که وارد عرصه‌های رسانه‌ای می‌شوند، برای رسانه توانمندی داشته باشند و رسانه را بشناسند و بدانند که در این رسانه می‌توانند موفق شوند. ای کاش این را خودشان بدانند.
جولایی: خب شاید خودشان نتوانند تشخیص دهند. کسانی که آنجا هستند و گزینش می‌کنند، حداقل آن‌ها باید بدانند که آن‌ها در گفتگو‌ها و مصاحبه‌هایی که انجام می‌دهند اگر این توانایی را ندارند نگذارند وارد شوند. کسانی که می‌آیند خودشان فکر می‌کنند که توانایی دارند که وارد سازمان صداوسیما می‌شوند اما ما باید جلوگیری کنیم. امثال ما که مسئولیت داریم باید جلوگیری کنیم.
دیدارنیوز: شما الان عضو کمیته تخصصی هستید که ترفیع تهیه‌کنندگان و گویندگان و گزارشگران را می‌دهید. یعنی عوامل برنامه ساز، گزارشگر، گوینده، مجری و تهیه را ترفیع می‌دهید. ملاک‌های شما در این زمینه چیست؟ من می‌خواهم شما آن توانمندی را بگویید که خیلی از افرادی که توانمند نیستند نیایند یا کسانی که الان مخاطب برنامه هستند اگر احساس می‌کنند توانمند هستند به رادیو و تلویزیون بیایند و بگویند ما می‌خواهیم کار کنیم. ما صحبت‌های آقای فرهنگ جولایی را به عنوان یک استاد پیشکسوت تهیه‌کننده شنیدیم و حال می‌خواهیم در این زمینه کار کنیم.
جولایی: ملاک‌ها خیلی زیاد است. اینکه چقدر رادیو و تلویزیون را می‌شناسند و چقدر مملکت را می‌شناسند و چه میزان آشنا به تاریخ و جغرافیای مملکت هستند، چقدر با موسیقی آشنا هستند، چقدر هنرمندان را می‌شناسند، چقدر با ادبیات آشنا هستند، این‌ها خیلی مهم است و نباید سطحی باشد. هر چه سطحشان بالاتر باشد، قطعاً امتیاز بالاتری دارد.
دیدارنیوز: من تا جایی که می‌دانم شما در همه رادیو‌ها کار کردید. رادیو البرز، ایران، فرهنگ، جوان، پیام و گفتگو. کدام یک از این‌ها را بیشتر دوست داشتید؟
جولایی: سخت است و نمی‌توانم بگویم کدام را، همه را دوست داشتم اما می‌توانم بگویم کدام برنامه را بیشتر دوست داشتم. برنامه‌ای بود به نام تابستان ۶۹ که محمدعلی اینانلو، آلبرت کچویی، احمد شیشه‌گران و مسعود اسکویی که همه حرفهای بودند حضور داشتند. این برنامه چند ماهی در تابستان بود و بی نظیر بود. همیشه می‌گویم که در برنامه‌های اطلاع‌رسانی، اگر توانستیم به آنجا برسیم حتماً آن رادیو موفق می‌شود.
دیدارنیوز: در رادیو ایران پخش می‌شد؟
جولایی: شبکه دو رادیو را راه انداختیم که به رادیو فرهنگ تبدیل شد. بی نظیر بود. آقای اینانلو MC بود. احمد رضا دریایی ـ خدا رحمتشان کند ـ بودند که در روزنامه همشهری ورزشی کار می‌کردند. همه هم می‌نوشتند و هم اجراء می‌کردند. یعنی هر کسی مسئول بخش خودش بود. احمدرضا دریایی هم نویسنده و هم مجری خوبی بود. آلبرت کچویی به همین ترتیب و آقای اسکویی همینطور که هر کسی بخش خودش را می‌نوشت و اجراء می‌کرد. آقای اینانلو هم به عنوان MC همه را هدایت می‌کرد. «خانه و خانواده» در زمان خودش در اوج بود و در رأس برنامه‌ها قرار داشت.
دیدارنیوز: یک برنامه‌ای بود از سال ۶۳ تا ۶۷ که من و شما با هم کار می‌کردیم به نام «راه زندگی». هنوز که هنوز است خانم‌ها و آقایانی که من را می‌شناسند و یا می‌بینند سراغ آن برنامه را می‌گیرند و می‌گویند که ما با راه زندگی، زندگی کردیم.
جولایی: بله، آن برنامه، بسیار عالی بود، خودمان هم با آن زندگی می‌کردیم و کاری که ما می‌کردیم هرگز تهیه‌کننده های فعلی انجام نمی‌دهند. وقتی قرار بود یک سوژه را دنبال کنیم خیلی وقت‌ها با هم به دنبالش می‌رفتیم. به من ارتباط نداشت، اما به دفعات در دادگاه‌ها رفته بودم و بالا سر کار بودم و حس می‌کردم که چه اتفاقی دارد می‌افتد. با توجه به آن فضا موسیقی سفارش می‌دادم.
دیدارنیوز: خانم فاطمه بیدمشکی و آقای هرمز شجاعی‌مهر گویندگی‌اش را بر عهده داشتند. خانم ابوطالبی سردبیر و نویسنده بودند. خانم صالحی کار می‌کردند و من گزارشات برنامه را برعهده داشتم و خانم دکتر نوابی‌نژاد هم بودند.
جولایی: بله بهترین کارشناس آن سال‌ها هم بودند.
دیدارنیوز: می‌دانید که خانم دکتر نوابی‌نژاد در بحث روان شناسی به عنوان مادر مشاوره ایران نام گرفتند.
جولایی: ایشان کارشناسی بود که به غیر از اطلاعات زیادی که داشت لحن فوق العاده‌ای داشت و خیلی خوب می‌توانست منتقل کند و خیلی محترمانه و مؤدبانه بود. یعنی خود من با تمام حواس توجه می‌کردم که چیزی را از دست ندهم.
دیدارنیوز: این‌ها یک مقدمه‌ای بود که من از زبان شما به عنوان کسی که متخصص این ماجرا هستید در مورد شأن رسانه‌های امروز و وظیفه‌ای که بر عهده دارند صحبت کنیم. رسانه‌های خوانشی، رادیو و تلویزیون، سینما و تئاتر رسالتی که بر عهده دارند چیست و چگونه می‌توانیم از این رسانه‌ها به صورت منطقی و خوب بهره بگیریم؟
جولایی: سؤال سختی است. روزی که رادیو و تلویزیون اختراع شد، همان روز برنامه‌ریزی شد که این رسانه‌ها چگونه کار کنند که موفق شوند. این تعریف‌ها بوده و سال به سال اصلاح شده است تا به اینجا رسیده و همه می‌دانند و مدیریت سازمان می‌داند که چه باید بکند و چگونه برنامه‌ریزی کند و چگونه به مردم سرویس دهد.
دیدارنیوز: یک مقدار به نظر می‌آید که فاصله گرفته شده است. آن لحن رسانه و لحن قلم عوض شده و آن کسی که دارد قلم می‌زند ممکن است برای یک روزنامه و یا برای یک مجله قلم بزند یا برای رادیو و یا تلویزیون و یا برای نمایشنامه تئاتر و یا سناریوی یک فیلم، این کار را بکند، ولی به نظر می‌آید قلمش مناسب با فرهنگ امروز جامعه نیست و یک مقداری فاصله دارد.
جولایی: از لحاظ فرهنگی، صدا و سیما نباید تغییر آن چنانی کرده باشد. برای مثال کسی مثل آقای اسماعیل میرفخرایی که چهل سال پیش وقتی پای رادیو صحبت می‌کرد، شنونده دوست نداشت که از پای رادیو بلند شود، الان اگر ایشان بیاید با همان کلام صحبت کند همچنان همان جذابیت را دارد. یعنی ایشان لحنش را تغییر نداده و همان لحن است، اما اطلاعاتش به روز‌تر شده است. یعنی نیاز نیست که شما چون سال‌ها عوض شده، بخواهید نوع لحنتان را تغییر دهید.
دیدارنیوز: پس شاید آدم‌ها لحنشان متفاوت است.
جولایی: خوب حرف زدن و درست حرف زدن همیشه ضروری است. خدا رحمت کند آقای اینانلو اگر الان را اجراء می‌کرد عین همان چهل سال پیش را اجرا می‌کرد.
دیدارنیوز: الان آقای مسعود اسکویی گزارشگر ورزشی هستند.
جولایی: تنها فرقشان این است که اطلاعاتشان به روز می‌شود، اما در همه دنیا ادب و تربیت حرف اول را می‌زند و به کسانی که یک کم رعایت نکنند بی ادب می‌گویند.
دیدارنیوز: در مطبوعات و رسانه‌های خوانشی هم همین حالت را دارد. بسیاری از کارشناسان رسانه‌ای می‌گویند که رسانه‌ها مردم را تندخو کردند، آیا به نظر شما درست است؟
جولایی: شاید اینگونه باشد.
دیدارنیوز: می‌گویند آن آرامشی که باید به مردم بدهند در لحن و قلمشان نیست.
جولایی: این اشکال، متوجه مدیریت و برنامه‌ساز است. برنامه‌ساز می‌تواند بیشتر مسائل مثبت را منعکس کند تا درگیری‌ها را. سال‌ها پیش مطرح شد که شما چرا با کسی که صحبت می‌کنید، آنگاه به مخاطب می‌گویید خسته نباشید؟ خود «خسته نباشید» بار منفی دارد. رعایت چنین چیز‌هایی بی تأثیر نیست. شما صبح تا شب به جای اینکه بخواهید خبر‌های بد بدهید، دنبال خبر‌های خوب باشید. دو نفر از یک خیابان رد می‌شوند یکی وقتی به پایان خیابان می‌رسد می‌گوید دیدی چقدر خیابان را کنده بودند و چقدر جوی آب زباله داشت. یکی دیگر در همان خیابان رد می‌شود و گل و درخت خیابان را می‌بیند. کسی که در اینجا کار می‌کند بیشتر باید زیبایی‌ها را ببیند، البته نه این که دروغ بگوید. البته دروغ گفتن و ندیدن یک سری چیز‌ها شنونده را آزار می‌دهد. باید دید اما بیشتر باید مثبت‌ها را منعکس کرد.
دیدارنیوز: آیا تا به حال شنونده‌ای به شما انتقاد کرده است؟
جولایی: خیلی کم و خیلی به ندرت بوده است.
دیدارنیوز: سال پیش برای شما یک بزرگداشتی گرفته بودند و تقدیر بسیار با شکوهی از شما شده بود. از سراسر کشور، هنرمندان جمع شده بودند و یک پاسداشت بزرگی را برای شما و آقای رضوی گرفتند.
جولایی: فوق العاده بود و تشکر کردیم بابتش از اینکه در زمان زنده بودن چنین کاری کردند. چون معمولاً در زنده بودن اشخاص این کار را انجام نمی‌دهند. کار قشنگی بود و یک حس خیلی خوبی به ما داد که همکاران زیادی که خیلی سال‌ها آن‌ها را ندیده بودیم حضور پیدا کردند. از برنامه ساز‌ها و ترانه‌سرا‌ها و آهنگ ساز‌ها و بازیگران، خیلی جمع خوبی بود. از مردم عادی، نزدیک به دو هزار نفر جمعیت بود و خیلی حس خوبی داشت.
دیدارنیوز: اگر الان به سال‌های گذشته بازگردید و بخواهید از خاطراتتان یک یادی کنید، از این ۵۰ سال راضی هستید؟
جولایی: بله، خیلی راضی هستم. خیلی در این سال‌ها اذیت شدم و خیلی درگیر بودم و خیلی تنبیه شدم. شما می‌دانید که به خاطر خیلی از کار‌هایی که انجام دادم به دفعات تنبیه شدم. اما چون می‌دانستم کارم درست است ادامه دادم. در یک زمانی در رادیو قرار بود موسیقی به طور کلی حذف شود اما زیر بار نمی‌رفتم و گفتم رادیو بدون موسیقی امکان ندارد. روز‌های خاصی بخشنامه دادند که قطع موسیقی و گفتم که قطع موسیقی در رادیو معنا ندارد. مدیر ناراحت شد که من مدیر هستم. من گفتم شما مدیر هستید اما من متخصص هستم. الان مدیر‌های متخصص زیاد داریم، آن زمان ما مدیر متخصص نداشتیم و از جا‌های دیگری وارد می‌شدند و خیلی مسائل را نمی‌دانستند.
دیدارنیوز: در دوران جنگ هم شما خیلی برنامه برای جبهه و جنگ ساختید و کار‌های گوناگونی می‌کردید.
جولایی: رادیو جبهه با من و آقای حمید خزایی راه افتاد و تهیه‌کننده آن من بودم. شروع برنامه با من بود و بعد همکاران دیگر آمدند. زمانی که مارش حمله زده می‌شد من بودم و بعد آقای خزایی به کمکم آمدند و باهم انجام دادیم. شما هر برنامه‌ای را بگویید من سال‌ها بودم و هیچ تجربه برنامه‌ای نیست که انجام نداده باشم.
دیدارنیوز: الان دلتان می‌خواهد چه برنامه‌ای بسازید؟ فرض کنید که مدیر رادیو و معاون صدا به شما می‌گویند آقای جولایی شما یک برنامه در هفته در رادیو بدهید. طرح شما چیست؟
جولایی: یک برنامه که به مردم آرامش دهد. به شدت مردم به آن نیاز دارند. با موسیقی و کلام راحت به آن‌ها آرامش دهد. مردم خیلی خسته هستند و خیلی اذیت شده‌اند. ساخت یک برنامه شاد و تفریحی، خیلی کار مشکلی است. با توجه به رسانه‌هایی که هست و آخرین لطیفه‌ها و طنز‌هایی که شما فکر می‌کنید در گوشی‌ها هست. بزرگان هنری که داشتیم متأسفانه خیلی از آن‌ها از دنیا رفتند و درسطح آن‌ها کسی را نداریم و خنداندن مردم کار مشکلی است.
دیدارنیوز: هر هنرمندی زود جایگزین نخواهد داشت، چون هنر ویژه خودش است. اشاره کردید به شبکه‌های اجتماعی که به موازات شبکه‌هایی که بودند مثل رسانه‌های خوانشی و رادیو و تلویزیون و شنیداری، دارند حرکت می‌کنند. به نظر شما کدام یک از آن‌ها در این رقابت موفق‌تر بودند؟
جولایی: متأسفانه گاهی رسانه‌های مجازی موفق‌تر هستند.
دیدارنیوز: چرا؟
جولایی: زیرا ما نمی‌توانیم کار حرفهای مان را درست انجام دهیم.
دیدارنیوز: به تعبیری می‌خواهید بگویید ما خط قرمز داریم و آن‌ها خط قرمزشان کم است؟
جولایی: بله، به شدت آن‌ها خط قرمزی ندارند یا خیلی کم است، اما خط قرمز ما زیاد است. من هرگز موافق گسترش شبکه‌های رادیو نبودم که بی حد و حساب افزایش پیدا کرد. البته ۲۰ شبکه برای تهران، زیاد نیست اما دولتی بودن آن اشکال است، حکومتی بودن آن اشکال است. شبکه خصوصی ۲۰۰ تا هم برای تهران باشد کم است. تنها راه مبارزه با آن شبکه‌ها راه اندازی شبکه‌های خصوصی است. اطمینان می‌دهم به شما که هر شبکه خصوصی با ده پانزده نفر آدم حرفهای حتماً بهتر از این می‌تواند عمل کند. کما اینکه می‌دانید من در سال ۷۴ تجربه یک رادیو خصوصی در کیش داشتم. نزدیک یک سال کار کرد و بسیار موفق بود که کلیه عوامل هم از سه یا چهار نفر تجاوز نمی‌کرد.
دیدارنیوز: رسانه‌ها یا به تعبیری رادیو‌های خصوصی الان راه افتاده‌اند، منتهی گسترش پیدا نکرده‌اند.
جولایی: این‌ها باید روی رادیو بیاید. یعنی موج داشته باشد، آن طور حتماً موفقیتش بیشتر خواهد بود.
دیدارنیوز: آیا نکته‌ای هست که بخواهید بگویید و من نپرسیده باشم؟
جولایی: یک نکته در مورد شهرستان رفتن است که یکی از کار‌هایی بود که من اولین بار شروع کردم و پیشنهاد دادم. چون آقای خزایی به عنوان مدیر، موافق نبود و می‌گفت که ما تمام امکانات را این جا داریم و چرا برویم یک جای دیگر با مشکلات فنی؟
دیدارنیوز: خب این کار را ما انجام دادیم و به سیستان و بلوچستان و خوزستان و اصفهان رفتیم.
جولایی: این باب را ما شروع کردیم.
دیدارنیوز: ما از برنامه «راه زندگی» این کار را کردیم به خاطر این که برنامه راه زندگی یکی از برنامه‌های مجموعه خانواده بود؛ منتهی به دلیل این که همه مردم ایران می‌شنیدند و طرفدار این برنامه بودند ـ در هر شرایط سنی با هر شرایط شخصیتی ـ لذا طالب بودند ما این برنامه را به سرزمین خودشان ببریم.
جولایی: دلیلش این بود که گفتم مشکلات مردم تهران با سیستان و بلوچستان به کلی فرق می‌کند. رفتیم و دیدیم که چقدر فرق می‌کرد. به کلی متفاوت بود و گفتیم که این برنامه باید به مناطق مختلف برود، هم مشکلات آن‌ها مطرح می‌شود و هم موسیقی آن‌ها می‌آید و هم خود آن شبکه رادیویی فعال می‌شود و این هم شد و شروع برنامه‌های خارج استودیو با همان برنامه خانواده بود که من پیشنهاد دادم و پذیرفته شد و الان خیلی از شبکه‌ها دارند چنین کاری را انجام می‌دهند.
دیدارنیوز: تا جایی که به یاد دارم به خوزستان و سیستان و بلوچستان و اصفهان رفتیم. سال‌های ۶۳ تا ۶۷ بود که این اتفاق رخ داد.
جولایی: در مورد رادیو عرض کنم خدمت شما در حال حاضر مدیریت فعلی متوجه خیلی از اشکالات شده و دارد اجراء می‌کند و این باعث خوشحالی است. مدیریت فعلی رادیو یعنی معاون صدا آقای دکتر شاه آبادی خوشبختانه خیلی توجه دارند به خیلی از مسائلی که ما اینجا عنوان کردیم و دارند پی می‌گیرند و به دنبال اصلاح آن هستند و از این بابت خیلی خوشحالم.
دیدارنیوز: اتفاقاً به نکته جالبی اشاره کردید. آقای دکتر محمدزاده که رئیس شبکه رادیو ایران هستند خودشان دکترای ادبیات دارند و یک برنامه پارسی گویان دارند که ادبیات و زبان معیار و زبان پارسی را ایشان در رادیو ایران به شدت دنبالش هستند و آقای محمد اسماعیل‌پور که تهیه‌کننده هستند، با ایشان کار می‌کنند. این نشان می‌دهد که آن زبان معیار که ما به آن اشاره می‌کنیم که زبان خوبی است و تا یک حدی نادیده گرفته شده، الان هم آقای دکتر شاه آبادی معاون صدا و هم آقای دکتر محمدزاده که رئیس رادیو ایران هستند هر دو دارند در این زمینه گام‌های مؤثری بر می‌دارند و حتی آقای دکتر شاه آبادی دارند برای شبکه‌های دیگر هم این فعالیت را به وجود می‌آورند که این کار اتفاق افتد.
جولایی: در حال حاضر من هنوز کار می‌کنم. رادیو البرز یک برنامه در ارتباط با محیط زیست دارم که یک برنامه بسیار موفقی است و نزدیک بیست سال است دارم تهیه می‌کنم.
دیدارنیوز: شما به استثنای رادیو در تلویزیون هم فعالیت داشتید و برنامه‌ها و کار‌های تلویزیونی انجام می‌دادید.
جولایی: در سال ۶۶ من یک طرح برنامه‌ای دادم به نام «یاد یار مهربان» که سال ۷۸ قرارداد بستم که در ۶ ماه تحویل دهم و نود برنامه در سه ماه تحویل دادم که این برنامه در شبکه جام جم به دفعات هم تکرار شد. در این برنامه، دو شخصیت کنار هم بودند؛ یک شخصیت قبل از انقلاب و یک شخصیت بعد از انقلاب و از زندگیشان می‌گفتند، موسیقی‌دان بودند و ساز می‌زدند و در مورد موسیقی شان صحبت می‌شد و اگر بازیگر بودند فیلم‌هایشان پخش می‌شد و اگر خطاط بودند از خطشان صحبت می‌شد و نشان داده می‌شد یعنی خیلی از آدم‌هایی که فراموش شده بودند و یا جوانانی که خیلی‌ها نمی‌شناختند آنجا معرفی شدند.
دیدارنیوز: فیلم‌هایش را دارید؟
جولایی: تک و توک دارم متأسفانه.
دیدارنیوز: من تا جایی که به یاد دارم شما آرشیو خوبی داشتید.
جولایی: بله دارم.
دیدارنیوز: اگر کسی به عنوان پژوهشگر بخواهد از آرشیو شما استفاده کند در اختیارش قرار می‌دهید؟
جولایی: کامل نه، ولی کمک می‌کنم. چون خودم قرار است یک مستندی بسازم و یک کتاب بنویسم. خودم دارم از آن‌ها استفاده می‌کنم.
دیدارنیوز: اما با آن‌ها همکاری می‌کنید؟
جولایی: بله، همکاری می‌کنم. مجری در این برنامه، زنده‌یاد منوچهر نوذری و ژاله صادقیان و بهروز رضوی و خانم مهین فر بودند؛ البته با توجه به نوع برنامه، چهار مجری داشتم، چون ممکن بود موضوع مربوط به موسیقی یا بازیگری یا خط یا فوتبال باشد. مثلاً یک برنامه آقای حجازی بود. همه جور بودند شخصیت‌هایی که مردم دوست داشتند بدانند که کجا هستند و چه می‌کنند. دو شخصیت و دو نسل کنار هم.