دیدارنیوز ـ این واکنشها از حجم گسترده یادداشتهای کارشناسان، رسانهها و شبکههای اجتماعی و هشتگهای مختلفی که در این خصوص علیه حزب بعث ایجاد شده کاملا واضح و آشکار است.
شبکه العربیه عربستان سعودی نخستین بار نیست که با رغد مصاحبههای تلویزیونی انجام میدهد و قبلا نیز در مناسبتهای مختلف چنین مصاحبههایی داشته که هر بار برای برههای افکار عمومی عراق را مشغول کرده است.
این شبکه خبری چند ماه بعد از سقوط رژیم صدام در اوت ۲۰۰۳ (مرداد ۱۳۸۲) برای نخستین بار با رغد مصاحبه خبری انجام داد و آخرین بار نیز در فوریه ۲۰۱۸ وقتی دستگاه قضایی عراق نام رغد را در فهرست تروریستی خود گنجانده بود، با دختر دیکتاتور در این خصوص مصاحبه کرد.
هر بار که رغد در شبکه العربیه سعودی ظهور مییابد باعث تنش در روابط عراق با دو کشور عربستان سعودی و اردن میشود امری که در مصاحبه اخیر نیز تکرار شده است.
به دنبال مصاحبه اخیر شبکه العربیه با رغد، کمیسیون شهدا و زندانیان سیاسی در پارلمان عراق از وزارت امور خارجه کشورش خواسته که در اعتراض به ظهور رغد در شبکه تلویزیونی العربیه، سفیر اردن و عربستان را فراخوانده و یادداشت اعتراض تقدیم آنها کند.
رغد دختر دیکتاتور سابق عراق متهم به حمایت و پشتیبانی از تروریسم در عراق است و به رغم درخواستهای بغداد، اما امان از تسلیم او به دستگاه قضایی عراق خودداری کرده است.
دولت عراق حتی از پلیس بین الملل (اینترپل) خواسته است که او را دستگیر کند، اما اینترپل تاکنون به بهانههای مختلف از این بازداشت طفره رفته است.
بی شک مصاحبه اخیر رغد موجی از نگرانی را در داخل جامعه عراق از احتمال بازگشت بعثیها به قدرت ایجاد کرده هرچند صاحب نظران بازگشت حزب بعث را بعید میدانند.
براساس قانون اساسی عراق و قانون ممنوعیت فعالیت حزب بعث صادره در سال ۲۰۱۶ هرگونه فعالیت حزب بعث در این کشور ممنوع و جرم محسوب میشود و هرکس در داخل عراق برای بازگرداندن این حزب جنایتکار به روند سیاسی تلاش یا برای آرمانهای آن تبلیغ کند، مجرم شناخته میشود.
بعد از سقوط رژیم صدام یک کمیته به نام ریشه کنی حزب بعث به رهبری «احمد چلبی» رهبر فقید حزب کنگره ملی عراق ایجاد شد و تمامی عناصر منتسب به این حزب را از ادارات دولتی پاکسازی و آنهایی که علیه شان پرونده اتهامی نبود، بازنشسته کرد، اما این کمیته بعدها در نتیجه تغییرات سیاسی ایجاد شده و اعتراضاتی که به عملکردش شد، نامش به «بازپرسی و عدالت» تغییر کرد.
«مقتدا صدر» رهبر جریان صدر به عنوان یکی از رهبران سیاسی عراق که رژیم دیکتاتور صدام پدر و دو برادرش را در سال ۱۹۹۹ به شهادت رساند، در واکنش به ظهور مجدد دختر دیکتاتور در رسانه سعودی، خواهان فعال سازی مجدد کمیته ریشه کنی حزب بعث شده است.
«نوری المالکی» رهبر دولت قانون و نخست وزیرپیشین عراق که حکم قضایی اعدام صدام دیکتاتور عراق را در سال ۲۰۰۶ اجرا کرد، اخیرا در یک مصاحبه تلویزیونی تاکید کرد که با جدیت در برابر تلاشها برای بازگرداندن حزب منحله بعث به قدرت میایستد.
رغد جایگزین عزت الدوری در رهبری حزب بعث
گفتگو شبکه خبری العربیه عربستان سعودی با بازمانده دیکتاتور سابق عراق نشان داد که هنوز حزب بعث پایان نیافته و همچنان این حزب آنطور که در سخنان رغد عنوان شد، درصدد بازگشت به قدرت در عراق است.
از طرفی به اعتقاد کارشناسان، این مصاحبه نشان داد که عربستان سعودی یکی از حامیان جدی این حزب جنایتکار است و میکوشد چهره کریه و زشت این حزب را زیبا جلوه دهد.
حزب بعث عراق که در طول سالهای گذشته (بعد از سقوط رژیم صدام) با «عزت الدوری» معاون پیشین صدام دیکتاتور عراق شناخته میشد در پی مرگ قطعی الدوری در اکتبر ۲۰۲۰، به اعتقاد کارشناسان، سعودیها کوشیده اند که رغد را به عنوان رهبر جدید این حزب معرفی کنند.
از نگاه سعودی ها، رغد یک چهره جوان است که میتواند بخشی از افکار عمومی به ویژه جوانان در اعتراضات اخیر عراق موسوم به اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ را به سوی خود جذب کند.
اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ که منجر به استعفای دولت قانونی «عادل عبدالمهدی» و روی کار آمدن دولت انتصابی «مصطفی الکاظمی» شد، به طور ویژه موتور محرک آن را جوانان که اغلب آنها از شیعیان بودند تشکیل میدانند و اکثر شعارها علیه رهبران سیاسی پا به سن گذاشته شیعه بود که آنها را متهم به فساد و ضعف در اداره کشور کردند.
سعودیها با اطلاع از آنچه در دوسال اخیر در عراق رخ داده، با طرح چهره جوان دختر صدام که عملیات زیبایی متعددی روی چهره و اندامش شده بود، کوشیده اند تا او را گزینه مورد انتظار جوانان معترض عراقی معرفی کنند.
آنچه جای تعجب دارد اینکه سعودیهایی که نقش مهمی در محاصره بین المللی عراق در دهه نود قرن گذشته داشته و عامل فراخواندن نظامیان آمریکا و سقوط رژیم صدام در ۲۰۰۳ بودند، اینک با تغییر چهره، خود را حامی و پناهگاه بعثیها معرفی کرده اند.
پیام سعودیها برای دولت بایدن و ایران
برخی کارشناسان در عراق معتقدند که مصاحبه اخیر رغد بیش از اینکه دارای پیام برای داخل عراق باشد، بیشتر حامل پیام هشدار دهنده سعودیها برای دولت «جو بایدن» است.
سعودیها با این گفت وگوی خبری چند قسمتی کوشیده اند که به دولت بایدن بگویند که اگر با سیاستهای ریاض در منطقه همراهی نکند قادر هستند دوباره جنگ داخلی را در عراق به راه اندازند و آمریکاییها را همانند سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ درگیر این جنگ داخلی کنند.
از نظر کارشناسان، بخشی از این پیام نیز متوجه جمهوری اسلامی ایران بوده به این معنا که ریاض همچنان ظرفیتها زیادی برای بازی در صحنه عراق دارد که هنوز از آن بهره برداری نکرده و تهران نباید خود را دست برتر در صحنه داخلی عراق بداند.
از این رو، ریاض بازی با مهره حزب منحله بعث و تمامی زیرمجموعههای جنایتکار آن را پیش کشیده و به نوعی کوشیده است تا برخی کشورهای عربی مانند اردن و امارات را در این رویکرد همسو با سیاست هایش معرفی کند.
العربیه و بالابردن سطح مخاطبان
گزارشهای رسانهای و پژوهشی حاکی است که شبکه تلویزیونی العربیه عربستان سعودی به شدت از درصد مخاطبانش کاسته شده و این امر برای این رسانه و رژیم سعودی پیام خطرناکی به شمار میرود.
کاهش مخاطبان به مفهوم پایین آمدن آستانه تاثیرگذاری این رسانه در افکار عمومی و همچنین پایین آمدن سطح نفوذ عربستان سعودی در منطقه است و نیاز بود تا این وضعیت درمان شود.
برخی رسانههای خبری با فراخواندن چهرههای هنری یا جنجالی در برنامههای خود میکوشند سطح مخاطبان را به این طریق افزایش دهند و این همان چیزی است که العربیه در مصاحبه با رغد انجام داده است.
العربیه در سالهای گذشته بارها هربار که احساس کرده سطح مخاطبانش خصوصا در عراق رو به کاهش گذاشته به دختر دیکتاتور متوسل شده تا به این ترتیب دوباره سطح مخاطبان خود را در عراق بالا ببرد.
از این رو به باور صاحب نظران بخشی از این گفتگو با رغد که میتوانست در یک قسمت باشد، العربیه با مشاهده واکنش ها، آن را تا شش قسمت افزایش داد تا همچنان درصد مخاطبانش را در عراق بالا ببرد.
کویت پشت همه این قضایا است
یکی از جالبترین و در عین حال عجیبترین دیدگاهها در خصوص مصاحبه رغد، اظهار نظر یکی از کارشناسان عراقی است که معتقد است که اصل این مصاحبه از طریق تلویزیون «العربیه» عربستان سعودی را کویت فراهم کرده است.
طبق این باور، کویت برای دور کردن اذهان عراق از قضیه بندر بزرگ فاو کوشیده است تا این قضیه و بازگشت بعثیها را به قدرت مطرح و بتواند عراقیها را از احداث بندر بزرگ فاو در دهانه خلیج فارس منصرف کند.
جالب اینکه مصاحبه رغد نه تنها در داخل عراق بلکه در کویت نیز با واکنشهای تندی مواجه شد و بسیاری از صاحب نظران کویتی به ظهور مجدد دختر دیکتاتور سابق انتقاد کردند.
«عاید المناع» استاد علوم سیاسی در دانشگاه کویت که از چهرههای نزدیک به سعودیها است، به شدت از ظهور رغد دختر دیکتاتور پیشین عراق در تلویزیون العربیه انتقاد کرده و «می عیدان» روزنامه نگار کویتی با انتقاد شدید از دختر صدام گفته است که حمله به کویت در ۱۹۹۰ اشغال بوده و به هیچ وجه نمیتوان چهره زشت رژیم صدام را ترمیم کرد.
پیام داخل عراق
یکی از مهمترین پیامهای مصاحبه رغد در شبکه تلویزیونی العربیه، پیامهای سیاسی مشترک حزب بعث و رژیم سعودی برای عراقیها در آستانه انتخابات زودهنگام پارلمانی این کشور است که قرار است دهم اکتبر آینده برگزار شود.
طبق این باور سعودیها میخواهند جریانهای سیاسی اهل سنت را حول یک رویکرد سیاسی که حزب بعث است، جمع کنند و به اعتقاد کارشناسان این خطرناکترین بخش پیام است که میتواند بستری برای نفوذ گسترده سعودیها در عراق باشد.
طبق این باور، سعودیها از تجربه انتخابات ۲۰۱۸ که گروههای سیاسی اهل سنت، در نتیجه تخریبی که گروه تروریستی داعش بر پیکره مناطق زیستی اهل سنت در عراق برجای گذاشته بود، پراکنده شده بودند و این امر بر میزان نفوذ و حضور آنها در پارلمان عراق اثر گذاشت، این بار میکوشند، جریانهای اهل سنت را زیر یک چتر با هم متحد کنند.
این رویکرد سعودیها از هم اکنون نگرانی را در داخل جامعه سنی عراق دامن زده و با توجه به وجود بازیگران منطقهای دیگر مانند ترکیه، سوریه، مصر، اردن، امارات، کویت و قطر، جامعه سنی از دخالت این کشورها در داخل طیفهای سیاسی اهل سنت در آستانه انتخابات عراق و احتمال تبدیل شدن این رقابت منطقهای به کشمکش سیاسی در داخل جامعه سنی عراق نگران است؛ به ویژه اینکه جامعه سنی نشان داده که مستعد تنش و افراط گرایی است و هنوز هستههای تروریسم تکفیری مورد حمایت سعودیها در آن فعال است.
از این حیث، مصاحبه تلویزیون العربیه عربستان با دختر دیکتاتور سابق حاکم بر عراق مورد توجه گسترده قرار گرفته، زیرا بسیاری معتقدند که ظهور رسانهای رغد در این زمانبندی و برهه خاص حاوی پیامهای چند وجهی است که وجه مشترک همه این پیام ها، افزایش تنش و خشونت است.