دیدارنیوزـ عبدالرحمن حسنی فر*: وجود دو تفکر مدیریتی در عرصه کنونی کشور، فرصت مغتنمی است برای اینکه بهترین راهبرد و سیاست اتخاذ شود. دو تفکری که به صورت ساده اش یکی قائل به" مرگ بر آمریکا" و جنگ با این سمبل استکبار است و دیگری قائل به "عدم جنگ" و محور قرار دادن مذاکره برای کم‌کردن مشکلات و مخاصمات است. اینکه بهترین سیاست چیست بحث در این زمینه زیاد است. هر کدام از این رویکردها، استدلال و منطق فکری خود را مطرح می کنند؛ به عبارت دیگر می توان گفت در داخل ایران از لحاظ اندیشه ای و سیاسی، این دو نگرش وجود دارد: طرفداران مرگ بر آمریکا، با غرب به طور کامل آن از لحاظ اندیشه ای مشکل دارند و مخالفان جنگ هم طیفی هستند که در معتدل ترین رویکرد آن قائل به طرد کامل غرب از لحاظ اندیشه ای نیستند.
نگارنده خود معتقد است اندیشه غرب دارای نقاط مثبت و منفی است و ثمره اندیشه های مثبت غرب به جوامع دیگر نیز سرایت کرده و از آن بهره مند شده اند اما از لحاظ سیاسی ظاهرا این منطق قدرت و سرمایه است که جهت دهنده به تصمیمات سیاستمداران غربی است.
تجربه انقلاب اسلامی در ایران نشان داد از زمان وقوع این اتفاق مردمی در ایران با آن دشمنی کردند. البته این جمله به منزله تایید همه تصمیم ها در ایران در سطوح مختلف آن نیست و در این زمینه به طور موردی و بدور از حساسیت می توان بحث کرد اما در این تردیدی نیست که دشمنی آمریکا و غربی ها هم غیر قابل کتمان است. قطعنامه ها و‌تحریم هایی که طی ۴۰ سال گذشته علیه ایران داشتند زیاد بوده است. در حال حاضر هم وضعیت دشمنی غرب به سرکردگی آمریکا به مرحله جدی آن ( آرایش نظامی) رسیده است.
اینکه در ایران در باب پرونده هسته ای بعد از آن کش و قوس ها، با وجود مخالف داخلی، به مذاکره رسیدند و نتیجه اش "برجام" شد بهترین تصمیم ممکن بود جهت همکاری و توافق فیمابین جهانی. برجام، قاعدتا و منطقا باید جلو می رفت و اما در ظاهر، آمریکا به عنوان طرف اصلی، این توافق را کنار نهاد و تحریم ها مجددا برقرار شد. برای همه ایرانی ها این سوال جدی شکل گرفت که چرا آمریکا از برجام خارج شد؟ ظاهر این رفتار، خلاف عرف و قواعد بین الملل بود.
اگر در باطن این رفتار، اقدامات ایران بوده ما بی خبریم ولی در حال حاضر دستاویز نگارنده، رفتار ظاهری آمریکا است که خلاف عرف و قواعد بین الملل بوده است و جالب اینکه بعد از خروج آمریکا از برجام، کشورهای اروپایی هم عملا در راستای منافع و اهداف برجام کاری نکردند و به تعبیری در راستای آمریکا حرکت کردند. حتی بعد از اولتیماتوم ایران هم قولی ندادند هیچ، به یک معنا به آن توجهی هم نکردند و صراحتا گفتند ایران از برجام خارج شود.
در حال حاضر با تحرکات نظامی آمریکا در خلیج فارس(ارسال ناو هواپیما بر و کشتی های جدید) و اعلام اتحادیه اروپا، بهترین سیاست و تصمیم چیست؟ چون آنچه واضح و روشن است این نکته است که این آرایش، یک آرایش جنگی است و منطق این اقدامات، قدرت است.
طبق نظریه رئالیسم، قدرت فقط با قدرت مهار می شود. احتمال بکار گیری قدرت توسط آمریکا وجود دارد و تردیدی نیست اروپایی ها هم با آمریکا همراهی و همکاری خواهند داشت. عربستان و اسرائیل هم در خط مقدم جنگ علیه ایران هستند و کشورهای کوچک دیگر منطقه هم مطمئنا با جریان غالب قدرت همراهی خواهند کرد. اگر جنگ شود به احتمال زیاد آسیب ها جدی خواهد بود. این وضعیت، وضعیت "یا مرگ یا زندگی" است. اگر بتوان از جنگ جلوگیری کرد با کمترین هزینه راه حل اول و بهترین راه حل است والا باید به فکر راه حل دوم بود. راه حل دوم، دستیابی سریع به بمب اتمی برای نجات ایران است. البته این راه حل به معنی تایید همه رفتارها در سطوح فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و الیگارشی و انحصارات متفاوت نیست و در این مورد باید به طور موردی بحث کرد که منافع و اهداف مردم خواسته ایرانیان محقق شود، اما باتوجه وضعیت "یا مرگ یا زندگی" موجود که حوزه سیاست و اندیشه مستقر باعث آن شده و به نوعی "مام میهن" را دچار مخاطره کرده به نظر چاره ای جز افزایش قدرت نیست.
استراتژی دستیابی به بمب باید در کنار شناسایی تمام پاشنه آشیل های طرف های متخاصم باشد. هدف گیری اسرائیل و عربستان در وهله اول به همراه طراحی برنامه های ایجاد بیشترین خسارت به آمریکا در وهله بعد در راستای منطق قدرت است. در حال حاضر جایگاه ایران در سیاست جهانی به دلایل درست و نادرست به رسمیت شناخته نمی شود و این چالش بزرگ جمهوری اسلامی ایران است. در داخل هم خیلی ها بدشان نمی آید با آمریکا وارد جنگ شد. به هرحال شعار مرگ بر آمریکا یک جایی به طور عملیاتی باید خودش را نشان دهد. تا دیر نشده باید سلاح اتمی را تولید کرد هر چند نگارنده قائل به استفاده از آن نیست ولی جنبه بازدارندگی آن زیاد است.
این بحث در راستای تصمیم گیری سیاسی یعنی اتخاذ بهترین تصمیم در موقعیت است.
* استاد دانشگاه
