دیدارنیوزـ ا
سفندیار عبدالهی: ایالات متحده آمریکا در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ رسماً از برجام خارج شد. در پاسخ به خروج آمریکا، سران سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که با افزایش احتمال اعلام نقض توافقنامه از سوی آمریکا توسط شورای امنیت، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تأیید این توافقنامه هسته‌ای همچنان به عنوان «چارچوب قانونی بین‌المللی برای حل اختلاف» باقی خواهد ماند. از ۱۸ اردیبهشت ۹۷ تاکنون کاخ سفید به طور مکرر از بسته‌های تحریم، ممنوعیت، محدودیت و لغو معافیت علیه ایران پرده برداشته است. از مهمترین و عجیب‌ترین اقدامات آمریکا علیه ایران، قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست گروه‌های تروریستی خارجی بود که البته بعد از آن هم دو معافیت هسته‌ای که ایران می‌توانست از آن استفاده کند را لغو کرد که عبارت بودند از فراوری غنی سازی اورانیوم ایران در روسیه و انتقال حداکثر ماهانه سیصد کیلوگرم آب سنگین رآکتور اراک به عمان برای فروش در بازار بین المللی.
تنش بین ایران و آمریکا هر روز ابعاد تازه تری پیدا می‌کند. درحالیکه سفر ظریف به نیویورک که بر پایه پیام‌هایی مشخص بود و به قصد فعال کردن دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفته بود نتیجه ملموسی در بر نداشت و کانال مالی بین ایران و اروپا (اینستکس) راه به جایی نبرد، ترامپ اقدامات ایران و همچنین گروه‌های شبه نظامی متحد ایران علیه منافع آمریکا دوستانش را اعلان جنگ دانسته و از طرفی ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن به سوی خلیج فارس در حرکت است و مشاور کاخ سفید این مانور دریایی را پیامی برای ایران می‌داند.
در سالگرد خروج آمریکا از برجام، دولت ترامپ در ادامه سلسله تحریم هایش این بار قصد دارد صدور محصولات صنایع پتروشیمی ایران را هدف قرار دهد و از سوی دیگر، رییس جمهور ایران در سخنرانی خود، دو تعهد برجامی ایران را برای مدت ۶۰ روز به حالت تعلیق در آورد.
در همین رابطه، احمد بخشایشی اردستانی در گفتگو با دیدارنیوز در رابطه با ارزیابی خود از آینده منازعه و تنش بین ایران و آمریکا گفت: بعد از یک سال که آمریکایی‌ها از برجام خارج شده اند اروپایی‌ها جز بیانیه دادن و حمایت‌های سیاسی، اقدام دیگری به نفع برجام و ایران انجام نداده اند. ماندن ایران در برجام خیلی برای کشور کارایی ندارد. ایران تعهد خود را انجام می‌دهد در حالی که اروپا و آمریکا توجهی به آن ندارند، چون نیازی به منافع برجام احساس نمی‌کنند.
وی افزود: ما در نطنز یک سری آبشار داریم که پس از تزریق کیک زرد به این آبشار‌ها اورانیوم غنی شده به دست می‌آید. طبق توافق برجام، این پروسه را جهت فراوری اورانیوم به روسیه می‌فرستادیم که خوراک رآکتور‌های دانشگاهی و بیمارستانی خود را به صورت ۲۰ درصد دریافت کنیم و یا آب سنگین اراک را به کشور عمان انتقال می‌دادیم که به فروش برسد. با خروج آمریکا از برجام دولت ایران عکس العملی انجام نداد و این باعث شد که دولت دونالد ترامپ اقدامات بیشتری نسبت به ایران انجام دهد که آخرین اقدام آمریکا لغو دو معافیت «انتقال آب سنگین به عمان و فراوری اورانیوم ایران در روسیه» بود.
وی در رابطه با تصمیم آمریکا در سالگرد خروج از برجام مبنی بر اعمال تحریم‌هایی در خصوص صادرات پتروشیمی ایران و تصمیمات آتی رئیس جمهور در خصوص مفاد برجام گفت: مسلما و با توجه به شناختی که از روحانی دارم او از برجام خارج نخواهد شد. طبق برنامه‌ای که از قبل وجود داشته است باید سانتریفیوژ‌های جدید تا IR۸ را راه اندازی کنیم. به نظرم آقای روحانی شروع فعالیت سانتریفیوژ‌های
IR۶ را اعلام خواهد کرد و شروع به ساخت سری ۸ می‌کنیم. تصمیم دیگری که محتمل است رییس جمهور اعلام کند لغو فعالیت‌های داوطلبانه‌ای است که تاکنون ایران انجام داده است و همچنین می‌توان انتظار داشت فعالیت رآکتور آب سنگین اراک – به دلیل منع انتقال آب سنگین به عمان توسط آمریکا – را از سر بگیرد.
این کارشناس روابط بین الملل تاکید کرد: دولت آقای روحانی علاقه‌ای به خروج از برجام ندارد و سیگنال‌هایی برای مذاکره به غرب ارسال می‌کند، در این حالت هرچه ما نرمش، تحمل و خویشتنداری بیشتری به خرج دهیم آمریکایی‌ها جسورتر و بی پروا‌تر می‌شوند، بنابراین به نظر من تنها راه حل ممکن رفتن به سمت ساخت بمب اتم است. در این صورت است که آمریکایی‌ها نسبت به کنار آمدن با ایران جدی‌تر وارد میدان می‌شوند. وقتی پاکستانی‌ها قصد داشتند بمب اتم بسازند آمریکایی‌ها فشار زیادی وارد کردند، ولی آن‌ها با اینکه تولید ناخالص ملی شان به اندازه یک بانک ایرانی نبود، کار خودشان را کردند. چین و شخص مائو تحت فشار‌های زیادی توانست اتمی شود. آمریکایی‌ها نمی‌خواهند باشگاه اتمی شلوغی داشته باشند.
بخشایشی اردستانی عنوان کرد: اگر دولت ایران از برجام خارج شود به نفع ماست، زیرا برجام هیچ کارایی ندارد، وقتی از کاسبان تحریم سخن می‌گفتند منظورشان افراد دخیل در دور زدن تحریم‌های دوران احمدی نژاد بود، اکنون خود آقای ظریف می‌گوید ما استاد دور زدن تحریم هستیم. اگر از من نظر و مشورت بخواهند حتما پیشنهاد می‌کنم با همان روش دور زدن تحریم ها، بمب اتم بسازیم.ای کاش روش دولت احمدی نژاد ادامه پیدا می‌کرد. هیلاری کلینتون در کتاب «گزینه‌های دشوار» نوشته است ایران به سرعت در حال پیشرفت در دستیابی به تکنولوژی اتمی بود و ما نمی‌توانستیم جلوی آن را بگیریم.
وی افزود: اگر دولت ایران ۱۰ ماه تحمل کند شک ندارم آمریکایی‌ها تاب و توان تقابل را از دست می‌دهند و با ایران کنار می‌آیند. آمریکایی‌ها جنگ سخت نخواهند کرد، چون به نفع ایران تمام خواهد شد. درست است که آمریکا در خلیج فارس حضور نظامی دارد، ولی منافع زیادی هم دارد که نمی‌خواهد توسط ایران در یک جنگ احتمالی به خطر بیفتد. هدف آمریکا این است که از طریق همین فشار‌های اقتصادی مردم را نسبت به حکومت بشوراند که تا حدی هم موفق شده است لذا ممکن است این روش را ادامه دهد، ولی به دلایل مختلف با ایران وارد جنگ نظامی مستقیم نمی‌شود.
بخشایشی اردستانی در رابطه با ارزیابی خود از عزیمت ناوگروه آمریکایی «آبراهام لینکلن» به خلیج فارس گفت: ورود ناو‌های آمریکایی به آب‌های بین المللی امری طبیعی است. آمریکا اگر قصد حمله نظامی داشته باشد مطابق معمول، نیرو‌ها و لجستیک زیادی را به کار می‌گیرد، مسلما آمدن ناو هواپیمابر آمریکایی به خلیج فارس برای جنگ با ایران نیست و حتی اگر جنگی هم شروع شود برنده آن ایران خواهد بود. نگرانی آمریکا بستن تنگه هرمز توسط ایران در صورت به صفر رسیدن صادرات نفت است که به نظر نمی‌رسد اولا صدور نفت ایران به صفر برسد و دوما تنگه هرمز توسط ایران بسته شود، بنابراین از بابت مانور دریایی آمریکا در خلیج فارس نباید نگران شد.
استاد روابط بین الملل خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم علیرغم اینکه از برجام چیزی باقی نمانده است آقای روحانی علاقه‌ای به خروج از آن ندارد، چون برجام را دستاورد دولت خود می‌داند و هنوز امیدوار است از کانال برجام برای اجرای سیاست‌های اقتصادی و سیاسی خود استفاده کند. اعتقادی به جنگ طلبی ندارم، ولی معتقدم اگر ما شش الی ۱۰ ماه تحمل کنیم و نشانه‌هایی دال بر ساختن بمب اتمی بروز دهیم؛ آمریکا را به عقب نشینی از مواضع سخت گیرانه خود ترغیب و وادار به کنار آمدن با ایران می‌کنیم. آمریکایی‌ها می‌دانند جنگ سخت علیه ایران باعث قوی شدن بیش از پیش جمهوری اسلامی می‌شود و از آن سو به این امر نیز واقفند که اگر بخواهند رفتار ایران را مطابق میل خود کنند تنها راهش جنگ نرم، محدویت و تحریم است، بنابراین جنگی نظامی در راه نیست.
وی ادامه داد: ناکارآمدی اقتصادی دولت ایران، آمریکا را به تحریم بیشتر ترغیب می‌کند. این کار باعث دو دستگی بین مردم ایران علیه حکومت می‌شود، به همین جهت، جنگ نرم آمریکا علیه ایران ده‌ها برابر زودتر آن‌ها را به مقصود می‌رساند.
احمد بخشایشی اردستانی در رابطه با پیش بینی خود از عدم خروج ایران از برجام، گفت: روحانی با برجام عجین شده است؛ مگر اینکه رهبری دستوری داده باشند. همانگونه که رهبری از استعفای محمد خاتمی جلوگیری کرد و دستور داد نطنز را راه اندازی کند، بنابراین روحانی خودش اعتقادی به خروج ندارد و فکر می‌کنم تصمیمات هسته‌ای جدیدی را اعلام کند. ترامپ در آخرین صحبت هایش همچنان نام ایران را مکرر استفاده کرد و گفت حمله حوثی ها، حزب الله و هر نیروی تحت حمایت ایران به منافع اسراییل، سعودی و آمریکا را اعلان جنگ علیه خود تلقی می‌کنیم.
این کارشناس روابط بین الملل تاکید کرد: آقایان روحانی، ظریف و دولت امیدوارند در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دموکرات‌ها پیروز شوند، به همین دلیل فکر می‌کنم آقای روحانی در طی ماه‌های آتی، مطابق مواد ۲۴ و ۲۵ برجام، مواردی از تعهدات برجام را نقض کند یا زیر پا بگذارد که دموکرات‌ها را نگران کند تا فشار بر دولت ترامپ را افزایش دهند. ولی معتقدم برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دونالد ترامپ خواهد بود، زیرا تاجری است که با لابی صهیونیزم رابطه خوبی دارد، باعث پیروزی نتانیاهو در انتخابات پارلمانی اخیر اسراییل شد و انتظار دارد یهودیان آمریکا مزد تلاش هایش را بدهند.
