تشکیل سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برای ساماندهی به آموزش زیر ۷ سال خبر مهم آموزش و پرورش در این روزهاست. رسول شکوهی نگاهی دارد به اساسنامه این سازمان.
دیدارنیوز – رسول شکوهی: اگر در گذشته پدران و مادران حتی نمی‌دانستند که فرزندشان در چه مقطعی مشغول به تحصیل است و کودکان به صورت خودکار (اتومات) بزرگ می‌شدند، در یکی دو دهه اخیر خانواده‌ها به تعلیم و تربیت فرزند خود توجه ویژه‌ای دارند و تلاش می‌کنند در بهترین مدارس و مراکز آموزشی و تربیتی آن‌ها را ثبت نام کنند و در کلاس‌های گوناگون حضور داشته باشند. این تلاش خانواده‌ها در سال‌های قبل از ورود به مدرسه هم دیده می‌شود.
مهدکودک‌ها و مراکز پیش دبستانی اگر چه این روز‌ها به خاطر شیوع ویروس کرونا به مانند باقی مراکز آموزشی تعطیل هستند، ولی به این خاطر که کودکان در سنین بسیار حساسی در این مراکز حضور دارند ذاتا با اهمیت هستند. در چند وقت اخیر صحبت‌هایی پیرامون ساماندهی به امور مهد‌های کودک در کلام مسئولین و در افکار عمومی به وجود آمد.
برخی از شهریه‌های عجیب و غریب مهد‌های کودک گله داشتند و گروهی دیگر نسبت به محتوای ارائه شده در این مراکز شبهاتی مطرح می‌کردند. عده‌ای نگران وضعیت سلامت فرزندان خود هستند و به این خاطر که نظارت دقیقی بر مهد‌های کودک نمی‌شود نسبت به ثبت نام فرزندان خود در این مراکز مطمئن نبودند. گروهی دیگر که اکثرا از مربیان مهد‌های کودک هستند به این نکته اشاره دارند که هیچ قاعده‌ای برای استخدام مربیان و معلمان مهد‌های کودک وجود ندارد و همین موضوع باعث شده که افرادی که صلاحیت این کار را ندارند وارد این حوزه شوند و از طرفی دیگر مدیران مراکز نیز حقوق و دستمزد مربیان را بسیار پایین آورده و هیچ نسبت مشخصی بین پرداختی‌ها و کاری که انجام می‌شود وجود ندارد. گروهی دیگر از عدالت آموزشی حتی در این سطح سخن می‌گویند که برخی مهد‌های کودک با شهریه‌های سنگینی که دریافت می‌کنند کلاس دو زبانه برای کودکان برگزار می‌کنند و آن‌ها با امکانات ویژه‌ای در این مراکز روبرو هستند و مهد کودکی دیگر در یک اتاق سه در چهار تعداد زیادی کودک را رها می‌کنند.
همه این مسائل و بسیاری دیگر از دغدغه‌های به حق کارشناسان و خانواده‌ها و تذکر رهبری پیرامون وضعیت مهد‌های کودک، نظام تعلیم و تربیت را به این سمت هدایت کرد که تعلیم و تربیت در سنین قبل از مدرسه باید ساماندهی شود. در دی ماه ۹۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه‌ای داشت که بر اساس این مصوبه کلیات واگذاری امر تربیت کودکان از صفر تا شش سال از مهدکودک‌ها تا پیش دبستانی به صورت یکپارچه به وزارت آموزش و پرورش سپرده شده است.
در نهایت مشخص شد که قرار است سازمانی تحت عنوان سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به صورت هیات امنایی در زیر مجموعه وزارت آموزش و پرورش به وجود بیاید. این خبری بود که محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در توییتر خود درباره آن نوشت: «به یاری خداوند اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ابلاغ و فصلی نو برای اهتمام به تربیت دوران بسیار حساس آوان کودکی آغاز شد. این فرصت طلایی برای توجه به نقش محوری خانواده و به رسمیت شناختن اهمیت دوره کودکی در سایه نگاه راهبردی مقام معظم رهبری و حمایت رئیس محترم جمهور حاصل شد».
سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برای تربیت دوره کودکی (۰-۶ سال) با تمرکز روی خانواده برای آماده سازی کودکان در ورود به نظام آموزش و پرورش رسمی و عمومی کشور برنامه ریزی و اقدام خواهد داشت که این دوره جزء دوران تعلیم و تربیت رسمی آموزش و پرورش نیست.
اگر به اساسنامه این سازمان که به تازگی منتشر شده است مراجعه کنیم آمده است که دوره کودکی شامل کودکان گروه سنی بدو تولد تا شش سال تمام است که به دو دوره سه ساله (دوره اول کودکی و دوره دوم کودکی) تقسیم می‌شود. براساس آنچه در فصل اول اساسنامه آمده تعلیم و تربیت کودکان در این دوره با محوریت خانواده و با مشارکت مردم، نهاد‌های دولتی و غیردولتی انجام می‌شود. مهد‌های کودک، کودکستان‌ها، مراکز پیش دبستانی و سایر مراکز نگهداری و آموزش کودکان و یا هر عنوان دیگری که مسئولیت مراقبت، رشد، پرورش و آموزش و تربیت کودکان تا پیش از دبستان را عهده‌دار هستند، در شمول این اساسنامه قرار می‌گیرند.
این اساسنامه در ۲۱ ماده به وزارت آموزش و پرورش، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نهاد ریاست جمهوری و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شده است.
نکته مهم در این اساسنامه توجه به نقش خانواده است. در ماده سوم (سیاست اجرایی) آمده است: «در چارچوب این اساسنامه، دردوره اول کودکی، مسئولیت نگهداری و فراهم آوردن زمینه تربیت پذیری کودکان با «خانواده» است و سازمان، نقش توانمندسازی خانواده‌ها و راهبری، هدایت، حمایت و نظارت بر مراکز ارائه دهنده خدمات تعلیم و تربیت کودک را برعهده دارد و در دوره دوم کودکی، سازمان، ضمن اهتمام به توانمندسازی خانواده‌ها، با مشارکت حداکثری بخش غیردولتی، به ارائه خدمات تعلیم و تربیت و ساماندهی امور مربوط می‌پردازد.»
این اهمیت به خانواده در این دوره نکته مثبت این اساسنامه است تا حدی که در اعضای هیات امنای این سازمان «چهار نفر نماینده خانواده‌ها (دو پدر و دو مادر)» در نظر گرفته شده است و البته سازوکار اجرایی انتخاب این افراد و همچنین توانمندسازی خانواده‌ها باید به صورت مشخص برنامه ریزی و ساماندهی شود.
برای قضاوت در این زمینه هنوز زود است، ولی عملکرد آموزش و پرورش در حوزه‌های دیگر این نگرانی را برای خانواده‌ها به وجود آورده که مشکلاتی که فرزندانشان در مدارس دارند در مهدکودک‌ها هم تکرار شود و این بار به این خاطر که کودکان در سنین بسیار حساسی هستند اثرات خطرآفرین بیشتری روی زندگی آن‌ها داشته باشد.
