چرخش آرام اروپا از روابط با آمریکا به چین

 

بیشتر ناظران روابط اتحادیه اروپا و چین درباره این موضوع اتفاق نظر دارند که شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰میلادی بر روی روابط دو طرف تاثیر داشته است. یک منبع آگاه در اتحادیه اروپا گفت: روابط دو کشور فقط تحت تاثیر نحوه مدیریت ویروس از سوی چین در آغاز شیوع آن نیست بلکه بیشتر سیاستمداران ارشد اروپایی نگران نقش چین به عنوان کنشگر ژئوپلتیکی هستند.

 

این عده از سیاستمداران مدعی هستند که چین با استفاده از این حقیقت که ویروس توجهات را به خود جلب کرده است اقداماتش در هنگ کنگ، سرکوب ایغور‌ها و تحرکاتش در سطح بین المللی را تشدید کرده است.

 

نگرانی درباره رفتار‌های چین و این که تا چه اندازه می‌تواند شریک قابل اعتمادی برای اروپا باشد فقط به بروکسل محدود نمی‌شود و به گفته کارشناسان، چین نیز نگرانی مشابهی در توسعه همکاری واقعی با اروپا دارد.

 

روزنامه چاینا دیلی ماه گذشته همزمان با دیدار وزیر امور خارجه چین از اروپا نوشت: چین و اتحادیه اروپا باید با همکاری یکدیگر اجازه ندهند ماپک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا ثبات جهانی را نابود کند.

 

مواضع جنگ طلبانه پمپئو علیه چین باعث شده رسانه‌های چینی دل خوشی از وزیر امورخارجه آمریکا نداشته باشند.

 

پکن به همکاری با اتحادیه اروپا برای جلوگیری از اقدامات تهاجمی فزاینده آمریکا نیاز دارد. یک تحلیلگر مسائل اروپا در چین در روزنامه گلوبال تایمز که ارتباط نزدیکی با ارتش چین دارد نوشت چین و اروپا به یکدیگر نیاز دارند.

 

وی افزود: دو طرف به حمایت دوجانبه برای حفظ حاکمیت جهانی و ادغام منطقه‌ای نیاز دارند. جامعه بین المللی بار‌ها از دیدن تکه تکه شدن حاکمیت جهانی و ادغام منطقه‌ای شوکه شده اند. نیروی مخرب ضد جهانی شدن و پوپولیسم رادیکال در غرب عامل چنین اتفاقی بوده است.

 

در سندی که اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹ درباره چین منتشر کرد این کشور را «شریک راهبردی» و «رقیب نظام مند» توصیف کرد. این سند نشان می‌داد که اگر اتحادیه اروپا به دنبال روابطی عمیق و رسمی با چین است باید مراقب واقعیت‌های ضد و نقیض در روابط دو طرف باشد. رفتار‌های چین در سال ۲۰۲۰ جایگاه این کشور به عنوان رقیب نظام‌مند را تقویت کرده و در عین حال این باور را نزد اروپایی‌ها تقویت کرده که روابط استراتژیک با این کشور ضروری است.

 

منافع بروکسل در روابط با چین تنها اقتصادی نیست. سرمایه گذاری مستقیم خارجی و دسترسی به بازار موضوع جذابی برای بسیاری از اقتصاد‌های متزلزل اروپایی است، اما روابط قوی با چین همچنین به این اتحادیه برای ایفای نقش مهم ژئوپلتیک خود در حوزه دیپلماسی و تغییرات آب و هوایی کمک می‌کند.

 

مقامات اتحادیه اروپا بر این باورند که بدون سیاست‌های تشویقی نمی‌توانند چین را در میز مذاکره بنشانند. آن‌ها در عین حال بتاکید دارند که اهرم اقتصادی اتحادیه اروپا به آن کمک می‌کند درباره مسائل دیگری از جمله مسائل حقوق بشر در سطح بالاترین مقامات با چین به مذاکره بپردازند.

 

منتقدان روابط چین و اتحادیه اروپا می‌گویند اختلافات سیاسی در بین اعضای این اتحادیه، جاه طلبی‌های ژئوپلتیکی و شکنندگی اقتصادی این اتحادیه باعث می‌شود که در مذاکره با چین ضعیف عمل کند.

 

روابط چند دهه‌ای اروپا با چین همواره پیچیده بوده است. اتحادیه اروپا به این درک رسیده که با توجه به خصومت فزاینده آمریکا با چین می‌تواند با ایجاد روابط راهبردی از نفوذ بیشتر چین جلوگیری کند. اگر اتحادیه اروپا نتواند راهی را برای توازن روابط بین آمریکا و چین برقرار کند به سختی می‌تواند در برابر خواسته‌های شریک آتلانتیک خود در عرصه جهانی مقاومت کند. در غیر این صورت این اتحادیه زیر بار فشار دو ابرقدرت له خواهد شد.