دیدارنیوز: مقاله حاضر توسط تد کروز سناتور آمریکایی از ایالت تگزاس و عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا به رشته تحریر درآمده است. کروز سناتور جمهوری‌خواه و یکی از ایران ستیزترین مقامات آمریکایی است. تد کروز به شدت با برجام مخالف بوده و از ستایشگران دولت ترامپ برای خروج از برجام است. مقاله تد کروز که در نشریه نیوزویک منتشر شده است احتمالا تصویر دقیقی از برنامه دولت ترامپ و محافل سیاسی ایران ستیز با به کار انداختن مکانیسم ماشه است. بدیهی است که استدلال‌های این سناتور جمهوری‌خواه در مورد حق ایالات متحده برای استفاده از مکانیسم ماشه و ادعاهای او در مورد اقدامات دولت ایران از نگاه بخش بزرگی از تحلیلگران و بازیگران عرصه بین‌الملل کاملا بی‌اعتبار است.
نویسنده: تد کروز (سناتور جمهوری‌خواه ایالت تگزاس)
مترجم: راستین یزدان‌پناه
منبع: نیوزویک
در میان افسانه‌های بسیار خطرناکی که برای فروختن توافق هسته‌ای فاجعه بار اوباما-بایدن (برجام) به مردم آمریکا به کاررفته، زیانبارترینشان این نظریه است که برجام "فقط" به مساله سلاح‌های هسته‌ای می‌پردازد. در حقیقت این توافق از منظر گستردگی، بسیار وسیع‌تر بود. به دلیل وجود یک بند در این توافق که ماهیت حمایت گرایانه دارد، ایران به زودی خواهد توانست از کشور‌هایی مانند چین و روسیه، میلیارد‌ها دلار سلاح‌های متعارف بخرد. در اصل این خرید‌های تسلیحاتی، تا همین جا هم وجود داشته است.
هیچ دولتی در آمریکا هرگز نباید این سناریو را به ذهن خود راه دهد – چه رسد به آن که آن را بپذیرد- تا قوی‌ترین رقبای ما بتوانند به یکی از خطرناک‌ترین دشمنانمان میلیارد‌ها دلار سلاح بفروشند... رژیم ایران صادر کننده تروریسم و تامین کننده مالی آن است و علنا تهدید به جنگ تمام عیار می‌کند؛ و در عین حال به دنبال سلاح‌هایی است که می‌توانند با یک جرقه، شهر‌های آمریکا را ویران کنند. وقتی رهبر ایران می‌گوید "مرگ بر آمریکا" و "مرگ بر اسرائیل"، منظورش واقعا همان است.
با این وجود، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که توافق هسته‌ای ایران را تایید کرد، تحریم‌های یک دهه‌ای تسلیحاتی علیه ایران قرار است در اکتبر لغو شود. خوشبختانه دولت ترامپ تلاش می‌کند تا مانع انقضاء این تحریم‌ها شود.
بر اساس توافق هسته ای، رهبران ایران پذیرفتند تا برنامه تسلیحات اتمی خود را موقتا محدود کنند. اما به جای آن، قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ برای همیشه شش قطعنامه‌ی سابق شورای امنیت را علیه ایران لغو کرد. این قطعنامه‌ها در واکنش به تمام فعالیت‌های مخرب ایران از جمله تروریسم، برنامه تولید موشک‌های بالستیک و برنامه‌ی تسلیحات اتمی ایران تصویب شده بود. این امتیازات شامل تحریم‌های تسلیحاتی هم می‌شد که بر اساس توافق به عمل آمده، پنج سال بعد لغو می‌شد.
معمولا تنها راه حفظ کردن یک قطعنامه شورای امنیت تصویب قطعنامه‌ای دیگر از طریق روند‌های عادی است. این مساله مستلزم آن است که هیچ عضو دائمی در شورای امنیت – یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه یا چین- آن قطعنامه را وتو نکنند. روز جمعه دولت ترامپ تلاش کرد دقیقا همین کار را انجام دهد، و به همین دلیل پیشنهاد قطعنامه‌ای دیگر را ارائه کرد تا تحریم‌های قدیمی تسلیحاتی تمدید شوند. چین و روسیه با آن مخالفت کردند. متحدان اروپایی ما به آن رای ممتنع دادند.
اما بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، برای حفظ روند در توافقی که به زودی سلاح‌های خطرناک در اختیار رهبران ایران قرار خواهد داد، راه دیگری وجود دارد. هنگامی که مذاکره درباره توافق هسته‌ای انجام می‌شد، کنگره خواستار آن شد تا برای اطمینان کامل نهایی، دولت اوباما تضمین کند تا آمریکا در هر زمان بتواند به صورت یک جانبه اعلام کند که ایران توافق را نقض کرده است و به این ترتیب شش قطعنامه‌ی دیگر و تحریم‌های ناشی از آن – از جمله تحریم‌های تسلیحاتی - احیاء خواهند شد. در حقیقت این به اصطلاح "مکانیسم اسنپ بک" (اعمال مجدد و خودکار تحریم ها) در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گنجانده شد.
من مدت‌ها است به دلیل تهدیدات ناشی از ایران خواستار به جریان انداختن مکانیسم اسنپ بک بوده ام. ضرورت این مساله هرگز به این شدت نبوده است. اگر اقدامی صورت نگیرد، قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به زودی چند مورد عوامل بازدارنده را که در سطح بین الملل، اقدامات تجاوزگری ایران را محدود می‌کند، نابود خواهد کرد؛ و در نهایت با انقضاء سایر تحریم ها، شاهد تولید کامل و استقرار تسلیحات اتمی ایران خواهیم بود.
رئیس جمهور ترامپ و دولتش به منظور جلوگیری از نمایش قدرت برسر تحریم‌های تسلیحاتی، هر آنچه که ممکن بود، انجام دادند؛ از جمله بسیج یک ائتلاف برای حمایت از قطعنامه هفته پیش. دولت آمریکا اکنون به درستی در حال تلاش برای به کار انداختن مکانیسم اسنپ بک است.
اما همان طور که پیش بینی می‌شد، مخالفان سیاسی رئیس جمهور، از جمله گروهی از طرفداران ایران که از سال‌های ریاست جمهوری اوباما باقی مانده اند، به یک باره می‌گویند که آمریکا هیچ حقی ندارد از ساز و کار ایمنی که دولت اوباما در توافق هسته‌ای خود گنجانده است، استفاده کند.
برخی می‌گویند که ایران به میزانی چشمگیر در حال نقض توافق هسته‌ای نیست، یا اینکه تقصیر آن‌ها نیست، زیرا آمریکا مجددا تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد. اما ایران خود پذیرفته که توافق را نقض کرده است، این مواردِ نقض را آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرده است؛ و جدا از آن – همان طور که جان کری وزیر وقت امور خارجه‌ی آمریکا در نامه‌ای به سنا در سال ۲۰۱۵ تایید کرد- آمریکا اختیار تام دارد تا تصمیم بگیرد چه چیزی نقض توافق است و چه مواردی نقض آن نیست تا آیا مکانیسم اسنپ بک اجرا شود یا خیر.
برخی دیگر نیز استدلال می‌کنند بر اساس قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تنها اعضاء باقی مانده در توافق هسته‌ای می‌توانند مکانیسم اسنپ بک را اجرا کنند و این که آمریکا دیگر بخشی از این توافق نیست – با تشکر از رئیس جمهور ترامپ که در اقدامی عاقلانه و با شهامت از برجام خارج شد.
اما این منتقدین اشتباه می‌کنند. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل این حق را برای تمام امضا کنندگان اولیه‌ی توافق هسته‌ای ایران محفوظ داشته است تا مکانیسم اسنپ بک را به جریان بیندازند، و همان طور که صراحتا در این قطعنامه آمده، آمریکا امضا کننده این توافق است. پس چطور نمی‌تواند این گونه عمل کند؟ تمام نکته مکانیسم اسنپ بک، حفاظت از آمریکا در مواردی است که ایران با استفاده از این توافق، امنیت آمریکایی‌ها را به خطر اندازد.
آمریکا از تمام اقدامات برای جلوگیری از دسترسی ایران به میلیارد‌ها دلار سلاح – که از اکتبر شروع خواهد شد- استفاده کرده است؛ لذا دولت ترامپ به سازمان ملل بازمی گردد تا به منافعی پایان دهد که ایران از توافق هسته‌ای حاصل می‌کند. ما فردا هم می‌توانیم به سازمان ملل برویم و این روند را آغاز کنیم، ما باید این گونه عمل کنیم، و بسیار زود، این کار را خواهیم کرد.
