دیدارنیوز ـ آزاده محمدیان*: این روزها اگر اینستاگرامتان را باز کرده باشید، به احتمال زیاد با تعداد زیادی عکس سیاه و سفید از زنانی که آنها را دنبال میکنید، مواجه شده اید. عکسهایی که با هشتگهای
#challengeaccepted
#womensupportingwomen
همراه شده اند.
از نقطه شروع این کارزار و اتفاقات مرتبط با آن که بگذریم، اگر تنها همین هشتگ دومی را خوانده باشیم، دریافتهایم که هدف و پیام این کارزار، یادآوری ضرورت حمایت زنان از یکدیگر و توجه به ارزشهای وجودی خودشان بوده تا بستری شود برای گوشزد و مرور دوباره انواع خشونتهایی که گریبان تمام زنان جهان را گرفته است. یکدست سیاه و سفید بودن این عکسها میتواند نشانه خوبی برای بیان تجربیات مشترک باشد. نشان آن که همه زنان در همه جای دنیا (هر یک به نوعی)، خشونت را تجربه کرده و میکنند. این عکسها میتواند بیانگر آن باشد که زنان به واسطه این اشتراکات، میتوانند رنجهای یکدیگر را بهتر درک و لمس کرده و همدیگر را یاری کنند. همان گونه که این عکسها و هشتگ ها، آنها را به یکدیگر وصل کرده است، بسیاری از تجربیات زیسته آنان نیز به یکدیگر پیوند خورده است. به عبارت دیگر، در این نگاه، زنان فارغ از مرزهای جغرافیایی، ملتی را تشکیل میدهند که در آن مفاهیمی همچون " خواهرانگی " و " خواهرانگی فمینیستی " معنا پیدا کرده و نقش مهمی را ایفا میکنند.
در سویی دیگر، نگاهی انتقادی به " زنانه بودن " کاررزار عکس سیاه و سفید وجود دارد که میگوید «حق اعتراض به خشونت را باید برای همه انسانها قائل بود و این مرزبندی و خط کشی، تبعیض آمیز است.» در وهلهی اول، چنین دیدگاهی منطقی به نظر میآید. اما سؤال اینجاست که " آیا وجود کارزاری زنانه، مانع از شکل گیری انواع دیگر کارزارها خواهد شد؟ آیا امکان آن وجود ندارد که کارزار دیگری را هم برای اعتراض همه انسانها به خشونت راه انداخت؟ "
تصور کنید چنین کارزاری برای انسانهایی که به سبب مرزهای جغرافیایی، یک " ملت " را تشکیل داده اند، وجود داشته باشد. برای ایجاد همبستگی و اتحاد در اعتراض به ظلمها و خشونتهای روا شده به آنان. برای یادآوری همبستگی و پیوندی که تجربهی زیسته مشترکشان برای آنها به ارمغان آورده است. حال تصور کنید در این میان، مردم دیگر نقاط جهان به این کارزار اعتراض کرده و آن را تبعیض آمیز بدانند. آیا در چنین شرایطی، این سؤال مطرح نمیشود که " مگر راه اندازی یک کارزار مجازی دیگر چه قدر هزینه بر و مشقت بار است که آن مردم و ملتهای دیگر در راستای شکل دادن به آن اقدامی نمیکنند؟ "
در اتفاق اخیر نیز، چنین قاعدهای صادق است. کارزار عکس سیاه و سفید زنان، مانع و سدی برای شکل گیری دیگر کارزارها نیست. سازماندهی پویشی برای ایجاد اتحاد میان افرادی با تجربیات زیسته مشترک از خشونت، به معنای مخالفت و مقاومت در برابر سازماندهی دیگر پویشهای معترض به خشونت نیست؛ بنابراین اصرار بر تغییر مسیر یک کارزار برای پیوستن به آن نیز بی معنا و بی دلیل میشود.
چنان که در ماجرای " قتلهای ناموسی " نیز، دلایل مشترک آن دسته از قتل ها، آنان را از دیگر انواع قتلها جدا میساخت و پرداختن به آنها به طور خاص، مانعی برای پرداختن به قتلهایی از جنس دیگر نبوده و نیست.
کارزار عکس سیاه و سفید زنان، بازتاب خشونت هاییست که بر تمام زنان جهان اعمال شده و میشود. یادآور از دست دادن زنانی همچون هاجره، رومینا، ریحانه، فاطمه، پینار و ... و ... است. زنانی که از آنها تنها عکسی سیاه و سفید برای ابراز همدردی و تسلیت برای مرگشان به جای مانده است. زنانی که حتی از همان یک عدد عکس بر روی آگهی ترحیمشان نیز محروم بوده اند و تصویر گل و گیاه جای چهره شان را پر کرده است. کارزار عکس سیاه و سفید زنان، بازتاب همه این اشتراکات است. اشتراکات تمام زنان این کره خاکی.
*بازیگر و کارگردان