دیدارنیوز – محمدرضا نیک‌نژاد: کرونا کم و بیش بر همه فعالیت‌های انسانی تاثیر گذاشته است. یکی از این فعالیت‌ها، آموزش است. از آغاز همه‌گیری این بیماری، بسیاری از نهاد‌های آموزشی تعطیل شده و آموزش‌ها رنگ و بویِ مجازی و برخط گرفته‌اند. اما با ادامه این بیماری و با توجه به آسیب‌های جبران‌ناپذیر تعطیلی آموزش‌های حضوری، به ویژه در پایه‌های نخستِ آموزش، برخی از کشور‌ها با ارائه آیین‌نامه‌هایی به دنبال فراهم کردن فضایی مناسب و کم خطر برای حضور دانش‌آموزان در مدرسه هستند. فنلاند یکی از آن کشورهاست. نزدیک دو دهه است که راهکارها، روش‌ها و نوآوری‌های آموزشی این کشور، آموزشِ جهان را دچار دگرگونی‌های شگرفی کرده است. از این رو بد نیست بدانیم که فنلاند در این دوران چه راهکار‌های آموزشی و بهداشتی را برای ادامه آموزش در مدرسه‌هایش برگزیده است. البته این آیین‌نامه طولانی‌تر و دارای نکته‌های بیشتر بود، که چندان گره‌گشای آموزش در مدرسه‌های ما نبود؛ از این رو گزیده‌ای کاربردی از آیین‌نامه در این جا آورده شده است. با توجه به این که زمان چندانی تا بازگشایی مدرسه‌های ما باقی نمانده، امیدوارم دست‌اندرکاران بتوانند از تجربه‌های دیگر کشور‌ها در این زمینه بهره بگیرند تا آموزش نوباوگان‌مان با خطر کمتر و کارایی بیشتر آغاز و ادامه یابد.
۱- اگر بیمار هستید به مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت‌های اولیه کودکان نیایید
کروناویروس باعث عفونت تنفسی می‌شود. نشانه‌های آن ممکن است شامل سرفه، گلودرد، تب، تنگی نفس، درد‌های عضلانی، مشکلات گوارشی و سر‌درد باشد. هر کودک یا بزرگسالی که نشانه‌هایی از بیماری احتمالی را نمایان می‌کرد نباید به مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت‌ها برود. اگر بچه‌ای در طول روز بیمار شود و دارای نشانه‌های بیماری باشد باید همراه یک بزرگسال به سرعت به فضایی جداگانه‌ای منتقل شده و منتظر پدرو مادر بماند. بزرگتر‌ها با حفظ فاصله فیزیکی مناسب باید جلو تماس نزدیک با این کودک بیمار را بگیرند. کسانی که این نشانه‌ها را دارند باید با مرکز درمانی خود تماس گرفته و بر پایه آیین‌نامه آن مرکز آزمایش کرونا انجام دهند.
۲- گروه‌های خطر
مورد‌های شدید کووید ۱۹ در کودکان بسیار کمیاب است و این خطر در کودکان و نوجوانانِ خوش‌بنیه یا کسانی که وضعیت درمانی شان به‌شکل اساسی تحت کنترل است افزایشی نشان نمی‌دهد. در مورد کودک یا یکی از اعضای خانواده با وضعیت بیماری شدید، یا کسی که نیاز به مصرف منظم دارو‌هایی دارد که دستگاه ایمنی‌اش را به خطر می‌اندازد، پزشک ارزیابی می‌کند که آن کودک به مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت برگردد یا خیر. کسانی که در معرض ابتلا به مورد‌های شدید کووید ۱۹ قرار دارند، کودکانی هستند که وضعیت‌شان به‌طور کلی سبب افزایش خطر عفونت‌های جدی می‌شود.
برای افرادی که در مدرسه و مرکز آموزش و نگهداری کودکان کار می‌کنند، این کار بر اساس برآورد میزان خطر بوسیله کارفرما انجام می‌پذیرد.
۳- جلوگیری از تماس‌های فیزیکی غیر ضروری
کووید ۱۹ در درجه اول با قطره‌ها [ی موجود در هوا]سرایت می‌کند؛ بنابراین باید در مدرسه‌ها و مراکز آموزش و مراقبت‌های اولیه از کودکان از شرایطی که در آن افراد بطور مستقیم با یکدیگر در تماس هستند جلوگیری شود.
• گردهمایی‌های بزرگ برگزار نکنید.
• جدا از بچه‌ها و کارکنان، به غریبه‌ها اجازه گذراندن وقت در مدرسه و مرکز آموزش و مراقبت از کودکان یا حتی نزدیک و اطراف آن را ندهید.
• روش‌هایی را تنظیم کنید که متناسب با شرایط خودِ واحد [یک کلاس یا یک گروه‌ِ آموزشی]باشد و به خانواده‌ها دستور دهید که بر پایه آن روش‌ها رفتار کنند.
• صرف‌نظر از رعایت اثربخش‌تر پاکیزگی، مطمئن شوید که بچه‌ها به همان اندازه که نیاز دارند از بزرگسالان محبت، امنیت و رفتار دو طرفه دریافت می‌کنند؛ درست به همان شیوه‌ای که پیش از همه‌گیری انجام می‌گرفت.
• کارکنان باید از تجمع خودداری کنند، به این معنی که آموزگاران باید در درجه اول نشست های‌شان را از راه دور برگزار کنند.
• کارکنان مراکز آموزش و مراقبت‌های اولیه از کودکان باید با یک گروه یکسان [و مشخص]کار کنند.
• [در این گروه‌ها]هیچ‌گونه مقرراتی برای فاصله ایمن میان افراد وجود نخواهد داشت. گروه‌ها نیازی به تقسیم ندارند؛ در عوض فضا‌ها می‌توانند با جدایی و فاصله بیشتری سامان داده شوند.
• بعنوان یک قانون کلی، برای جلوگیری از گسترش بیماری، کارکنان نباید از یک واحد به واحد دیگر جابجا شوند.
• بر پایه قانون، فعالیت‌ها در مدرسه یا مراکز آموزش و نگهداری کودکان، بشکل دیدار‌های عمومی یا رویداد‌های همگانی انجام نمی‌شوند.
پایش بیشتر در مدرسه‌ها:
• مدرسه‌ها باید فضاهای‌شان را به گونه‌ای سامان دهند که نسبت به حالت معمولی دانش‌آموزان کمتری را پوشش دهند. در صورت نیاز فضا‌های آموزشی خالی (مانند مدرسه‌های متوسطه اول) می‌توانند به این منظور بکار برده شوند.
• در دبستان‌ها و در طول روز آموزشی، گروه‌های درسی گوناگون باید بکلی جدا نگه‌داشته شوند. در مدرسه‌های متوسطه اول و در درس‌های اختیاری، اگر آموزش نتواند به روشِ دیگری سازماندهی شود، در صورت امکان گروه‌های درسی باید تغییر کنند.
• اگر جدا نگه‌داشتن گروه‌های درسی در مدرسه‌های متوسطه ناممکن بود، باید تلاش شود تا فضای گسترده‌ای پدید آورد و آموزش تا حد امکان متناوب [زمان کوتاه‌تر، اما با دفعات بیشتر]باشد.
• وعده‌های غذایی مدرسه باید بطور جداگانه، با کلاس یا گروه درسی خودِ دانش‌آموزان تنظیم شود؛ هیچ وعده غذایی مشترکی [با واحد‌های دیگر]در ناهارخوری صرف نمی‌شود. با این حال، ناهارخوری می‌تواند بصورت نوبتی استفاده شود. هنگام تهیه و توزیع غذا و همچنین در جریان وعده‌های غذایی مدرسه، از بهداشت مناسب مطمئن شوید.
آیین‌نامه کارکنان:
۴- پاکیزگی خوبِ دست‌ها و رعایت بهداشت در هنگام سرفه و عطسه از سرایت بیماری جلوگیری می‌کند.
• هم کودکان و هم بزرگسال‌ها هر زمان که به مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت‌های اولیه دوران کودکی آمدند و پیش از رفتن به خانه، باید دست‌های خود را بشویند. افزون بر این، پیش از وعده غذایی در مدرسه، پس از آن، پس از سرفه یا عطسه یا در صورتی که دست‌های شما آشکارا کثیف هستند، باید دست‌های‌تان را بشویید. برای خشک کردن دست‌های‌تان از حوله‌های کاغذی یکبار مصرف استفاده کنید.
• اگر نمی‌توانید دست‌های‌تان را بشویید از ضدِ‌عفونی کننده الکل استفاده کنید. ضدعفونی کننده‌های الکلی باید به آسانی در دسترس باشند. یک بزرگسال باید بر این کارِ کودکان نظارت کند.
• هنگام سرفه یا عطسه برای پوشاندن دهان‌تان، دستمال یکبار مصرف در دسترس قرار دهید و بسرعت پس از استفاده، آن را دور بیندازید. در صورتی که دستمال ندارید، دهان‌تان را با بازوی خود، نزدیک بخش داخلی آرنج، بپوشانید. سپس دستان خود را بشویید.
• استفاده از ماسک‌های محافظ، در مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت‌های اولیه دوران کودکان توصیه نمی‌شود.
۵- پاکیزگی
ویروس کرونا برای مدت طولانی در هوا یا روی سطح‌ها، با درجه حرارات متفاوت، زنده می‌ماند. برای پاکیزه کردن [سطوح]از یک پاک‌کننده همه منظوره با اندکی [حالت]قلیایی بهره بگیرید. برای سرعت‌بخشیدن به تمیزکاری سرویس‌های بهداشتی می‌توانید از موارد ضد عفونی‌کننده استفاده کنید.
• دست‌کم یک بار و بهتر است دوبار، در روز سطح‌های تماس، مانند دستگیره‌های در، دسته‌های صندلی، میز و نیمکت‌ها، کلید‌های برق و شیر‌های آب را پاک کنید.
• از استفاده‌ی ابزارهایِ کاری مشترک، همچون صفحه کلید، تبلت یا ابزار‌های دستی (مانند قیچی و غیره) خودداری کنید و در صورت استفاده [چند نفره]از آنها، همیشه از پاکیزگی‌شان برای استفاده کاربر دیگر مطمئن شوید.
• هیچ‌یک از اسباب‌بازی‌های‌تان را به مرکز آموزش و نگهداری‌تان (یا مرکز مراقبت روزانه) نیاورید.
۶- در صورت شناسایی یک بیمار درگیر با ویروس کرونا در مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت‌های اولیه دوران کودکی
پزشک مسئول بیماری‌های عفونی در شهرداری یا ناحیه بیمارستانی، وظیفه بررسی زنجیره‌های انتقال را بر عهده دارد. اگر فردی در مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت از کودکان درگیر با کووید ۱۹ تشخیص داده شد، باید بررسی شود که آیا دیگران در معرض بیماری قرار گرفته‌اند یا خیر؛ افرادِ در تماس با فردِ بیمار باید ۱۴ روز پیگیری و قرنطینه شوند.
بیماران درگیر با کووید ۱۹ از لحظه تشخیص، باید دست‌کم هفت روز از مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت کودکان دور و هفت روز، و در صورت نیاز برای یک دوره طولانی‌تر، نیز تحت مراقبت باشند. به گونه‌ای که دست‌کم دو روز پیش از بازگشت به مدرسه یا مرکز آموزش و مراقبت بدون نشانه‌های بیماری باشند.
