دیدارنیوز ـ جلالی در مصاحبه‌ای با روزنامه کامرسانت روسیه ضمن برشمردن ظرفیت نیروی انسانی جوان، منابع و امکانات کشور، اراده سیاسی، تشریک مساعی و همکاری کشور‌های روسیه، چین و ایران را راهگشای مقابله با تحریم‌های آمریکا دانست و گفت: به نظر من زمان آن رسیده است که یک باشگاه کشور‌های تحت تحریم ایجاد کنیم؛ آمریکایی‌ها می‌خواهند روسیه ضعیف باشد، چین از نظر اقتصادی تابع آن‌ها باشد و ایران مستعمره آن‌ها باشد.
در بخشی از مصاحبه، جلالی در پاسخ به سوالی درخصوص واکنش جمهوری اسلامی به احتمال تمدید تحریم‌های تسلیحاتی گفت: برنامه جامع اقدام مشترک، که اغلب از آن به عنوان "توافق هسته‌ای ایران" یاد می‌شود، اعضا توافق را (ایران و کشور‌های پنج به علاوه یک) به رعایت شماری از تعهدات ملزم کرد و همزمان برخی از حقوق و ضمانت‌ها را برای آن‌ها فراهم نمود. این امر بخش لاینفک توافق بود. ایالات متحده از توافق هسته‌ای خارج شد و فشار تحریم‌ها را علیه ایران تجدید کرد و در حقیقت ایران را از فرصت بهره‌مند شدن از مزایای این توافق در قبال اجرای تعهداتش محروم نمود. در عین حال، ایران تمام تعهدات خود را به طور کامل انجام داد و این کار را برای مدت طولانی و حتی پس از آنکه به دلیل اقدامات آمریکا امتیازی عایدش نمیشد. کاظمی ادامه داد، این امر، اما نمی‌توانست برای همیشه ادامه یابد. ما را از حقوقی که مطابق توافق هسته‌ای باید از آن برخوردار میشدیم محروم کردند.
وی افزود: اکنون ما به همراه روسیه و چین تلاش می‌کنیم تا توافق ۲۰۱۵ به طوز کامل نابود نگردد تا ببینیم که شرایط چگونه پیش میرود. ما بر اساس منافع خود و اقدامات کشور‌هایی که همچنان به عنوان عضو توافق باقی مانده اند اقدام خواهیم کرد. منظور من از این کشور‌ها بریتانیا، فرانسه و آلمان است. ما هیچگاه قوانین بین المللی را نقض نکرده ایم و صادقانه همه شرایط توافق را رعایت کرده ایم. از این جهت حق داریم اتظار داشته باشیم تا حقوق ما نیز در چارچوب توافق نقض نگردد.
جلالی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا ایران در صورت نقض حقوقش، همه همکاری‌های خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی را قطع خواهد گرد، گفت: اگر کار به اینجا بکشد در آن صورت تصمیمات مناسبی در سطوح عالی جمهوری اسلامی ایران اتخاذ می‌شود. من به عنوان یک سفیر، نمی‌توانم و نمی‌خواهم پیش بینی کنم که دقیقاً چه اقداماتی صورت خواهد گرفت.
سفیر ایران در خصوص مشکلات مربوط به اینستکس (INSTEX) هم گفت: پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته ای، کشور‌های اروپایی وعده دادند تا سازوکار مالی را ایجاد کنند که به ایران اجازه دهد همچنان از مزایای اقتصادی توافق بهره‌مند شود. ایجاد اینستکس نیز برای تحقق همین هدف بود. اما از زمان اعلام این ساز و کار تا اجرای آن زمان بسیار زیادی سپری شد. ایران همچنان به تعهدات خود عمل میکرد در حالی که کشور‌های اروپایی عجله‌ای برای این کار نداشتند. وقتی سرانجام این ساز و کار ایجاد شد، اروپایی‌ها مستقیماً اعتراف کردند که از تحریم‌های آمریکا واهمه دارند. در نتیجه، در طول تمام این مدت صرفا یک نقل و انتقال مالی از طریق این ساز و کار صورت گرفت.
جلالی در پاسخ به این پرسش که ایران تلاش‌های روسیه برای نجات توافق هسته‌ای را کافی میداند؟، اظهار داشت: روسیه تمام تلاش خود را برای ادامه حیات توافق انجام می‌دهد. در حقیقت، فقط روسیه، چین و ایران در جهت نجات توافق هسته‌ای اقدامات واقعی انجام می‌دهند. اما حتی تلاش آن‌ها ممکن است کافی نباشد. توافق هسته‌ای در وضعیت بغرنجی قرار دارد. می‌توان گفت در حقیقت این توافق در بخش مراقبت‌های ویژه است و نیازمند یک رویکرد دقیق میباشد.
سفیر ایران در پاسخ به این سوال که در صورت عدم گسترش همکاری‌های اقتصادی ایران روسیه، آیا ضرورتا آمریکا مقصر است؟، گفت: خیر. مشکل اصلی اینجا آمریکا نیست، اگرچه آن‌ها نیز نقش منفی دارند. آن‌ها علیه ما تحریم وضع کردند. اما مشکل گسترده‌تر است و ماهیتی سیستمی دارد. این مشکلات حتماً باید مورد بحث قرار گیرد، از جمله در سطح عالی دو کشور ما. روابط سیاسی و امنیتی ما به طور فعال در حال توسعه است و همکاری‌های در حوزه اقتصاد به اندازه پتانسیل هایش گسترش نیافته است. این تا حدودی به این دلیل است که هر دو کشور تولید کننده انرژی هستند و نفت و گاز پایه و اساس هر دو اقتصاد را تشکیل می‌دهند.
جلالی گفت: از این نظر ما مکمل نیستیم و نیاز‌های یکدیگر را تامین نمیکنیم. دلیل دیگر وضعیت فعلی این است که اقتصاد ایران خیلی صادرات محور نیست. ما عمدتا نیاز‌های داخلی خود را برآورده می‌کنیم، اگرچه به تدریج به سمت یک اقتصاد صادرات محور در حال حرکتیم. دلیل سوم عدم وجود شناخت از یکدیگر است. از نظر سیاسی کشور‌های ما بسیار به یکدیگر نزدیک هستند، اما مردم ایران و روسیه اطلاعات بسیار کمی درباره یکدیگر دارند.
جلالی همچنین گفت: به نظر من زمان آن رسیده است که یک باشگاه کشور‌های تحت تحریم ایجاد کنیم. در بین اعضای آن قدرت‌های بزرگ با اقتصاد‌های توسعه یافته وجود خواهد داشت؛ روسیه، چین، ایران.
آمریکایی‌ها می‌خواهند روسیه ضعیف باشد، چین از نظر اقتصادی تابع آن‌ها باشد و ایران مستعمره آن‌ها باشد. بنابراین، ما نیاز به همکاری و کمک و تکمیل یکدیگر داریم. ما فرصت‌های عظیمی داریم، فقط باید اراده سیاسی و تلاش‌های خود را بکار گیریم تا بتوانیم این پتانسیل را بطور شایسته‌ای توسعه دهیم. ایران چیز‌های زیادی برای ارائه روسیه و چین دارد. ما یک کشور بزرگ با جمعیت بزرگ و جوان هستیم و مواد معدنی و فناوری‌های پیشرفته زیادی داریم. اگر تشریک مساعی داشته باشیم، فشار‌های آمریکا را پشت سر خواهیم گذاشت.
سفیر جمهوری اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا بعد از لغو تحریم تسلیحاتی ایران، تهران تمایل به خرید چه سلاح‌هایی از روسیه خواهد داشت؟ آیا در حال حاضر گفتگو‌هایی در این خصوص در جریان است؟ گفت: ما به طور فعال در حال توسعه روابط با روسیه در حوزه‌های مختلف از جمله نظامی-فنی هستیم. این حوزه‌ای است که کشور‌های ما علایق متقابل دارند. روسیه در این زمینه امکانات بسیار خوبی دارد و ما امیدواریم که روابط ما در این زمینه با گذشت زمان تنها تقویت شود.
وی افزود: ما با روسیه در مورد آنچه برای تقویت دفاعی خود لازم داریم، مشورت خواهیم کرد. دولت روسیه و مردم روسیه در دوران سختی در کنار ما بوده و هستند. از این نظر، روسیه برای ما شریک دارای اولویت است.
