گزینه‌هایی برای جایگزینی پرچم پاناما جهت تسهیل کشتیرانی وجود دارد

دیدارنیوز ـ یکی از اقدامات متداول در میان کشورهای صاحب صنعت کشتیرانی، آن است که کشتی‌ها در برخی موارد به دلایلی از پرچم مصلحتی استفاده می‌کنند. در زمان جنگ ایران و عراق، کشتی‌های کویتی برای جلوگیری از شلیک موشک‌های سرگردان به سوی آن‌ها و برخورداری از حمایت نظامی آمریکا و بریتانیا از پرچم این دو کشور استفاده کردند. همچنین در دوران حکومت آپارتاید، کشتی‌های آفریقای جنوبی برای فرار از تحریم‌های بین‌المللی به استفاده از پرچم مصلحتی روی آوردند.

ایران نیز یکی از فعال‌ترین کشور‌ها در حوزه حمل و نقل دریایی و استفاده از کشتی‌رانی بازرگانی در جهان محسوب می‌شود که در دوره تحریم‌های بین‌المللی از پرچم مصلحتی استفاده کرد، زیرا کشتی‎ها با هر پرچمی که در جهان حرکت کنند، تا زمانی که در آب‌های بین‎المللی قرار دارند، تحت قوانین همان پرچم هستند؛ مثلا نفت‌کش ایرانی که با پرچم پاناما حرکت می‌کند، تا زمانی که وارد ساحل ایران نشده باشد، تحت قوانین داخلی پاناما قرار دارد.

خبرگزاری رویترز، روز جمعه در گزارشی اختصاصی خبر داد که از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون سه کشور پاناما، توگو و سیرالئون پرچم‌های خود را از حدود ۶۰ نفتکش ایرانی پس گرفته‌اند و این در حالی است که اگر کشتی‌ها در زمانی که پرچم خود را از دست می‌دهند، نتوانند پرچم دیگری دریافت کنند، به صورت خودکار بیمه خود را هم از دست می‌دهند و نمی‌توانند فورا جایگزینی برای آن پیدا کنند و بخاطر همین، امکان دارد که اجازه حضور در بنادر را نیز نیابند.

مسعود پلمه دبیرکل انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته در رابطه با حذف پرچم پاناما از کشتی‌های ایرانی در گفتگو با دیدارنیوز گفت: استفاده از پرچم سایر کشور‌ها اساسا به تسهیلاتی برمی‌گردد که در خصوص سهولت ببیشتر جهت دسترسی به خدمات بانکی، امور مالیاتی، بیمه و تبعاً مسائل مالی داده می‌شود. وقتی یک فردی تمایل دارد کشتی خود را از پرچم کشورش سلب مالکیت کند یا اساساً در حوزه جغرافیایی و یا مسئولیتی کشور خود، مورد استفاده قرار ندهد، گزینه‌های متعددی با توجه به شرایط، برای استفاده وجود دارد که در اختیار او قرار می‌گیرد.

وی در رابطه با استفاده از پرچم پاناما اضافه کرد: پاناما یکی از کشور‌هایی است که تسهیلاتی که مورد اشاره قرار گرفت را به کشتی‌ها ارائه می‌دهد، مخصوصاً در مسائل مالیاتی بسیار مورد توجه است. البته برای دریافت این امکانات از قبرس هم می‌توان کمک گرفت و به همین تناسب کشور‌های دیگری هستند که در این حوزه سرویس می‌دهند، البته هرچه کشور از لحاظ ساختار سیاسی و مدیریتی کمتر مستقل باشد، طبیعاً برای مقابله با تهدید و مشکلات، توان یاری‌رسانی آن کاهش می‌یابد، برهمین اساس برای پرچم شناور‌هایی که مالکین آن‌ها اعم از حقیقی و حقوقی توسط کشور پاناما ثبت می‌شود این قابلیت وجود دارد که در ایران هم به ثبت برسند و تحت پرچم جمهوری اسلامی فعالیت خود را انجام دهند.

دبیرکل انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته در خصوص جایگزین پاناما برای ایران یادآور شد: گزینه‌های دیگری وجود دارد که در سطح بین‌المللی، قابلیت این کار‌ها را برای شناور‌های ما دارند. این گزینه‌ها همچنان در دسترس هستند، پس اقدام اخیر پاناما تأثیری در روند دریانوردی مالکین و سرمایه‌گذاران ایرانی نخواهد داشت.

پلمه دراین‌باره که با توجه به محدودیت‌های موجود به لحاظ تحریم‌ها مسائلی مانند بیمه کشتی‌ها به چه صورتی قابل اجرا خواهد بود، بیان کرد: راه‌های فراوانی در اختیار داریم. به طور نمونه در حوزه سرزمینی خودمان، شرکت‌های بیمه‌ای فعال هستند که قادرند پوشش‌های لازم را برای دریانوردی ایمن به مالکین شناور‌های ایرانی ارائه دهند. ما از طریق تعاملات بین‌المللی، حمایت‌هایی را دریافت می‌کنیم که مشکلاتی برای شناوران کشورمان به وجود نیاید، اما در کل باید به این نکته اشاره کرد که به خاطر تحریم‌هایی که در گذشته شکل گرفت (قبل از برجام) که می‌توانیم نام آن را تحریم دور اول دریایی بگذاریم، توانمندی لازم برای مدیریت کار در کشور را به دست آورده‌ایم. به این معناکه راهکار‌های لازم برای دور زدن تحریم‌های این چنینی را در اختیار داریم. علاوه براین، فضای لازم برای دریافت پوشش‌های بیمه‌ای را هم دارا هستیم، بنابراین در صورت عدم دریافت خدمات مورد انتظار از یک پرچم خارجی به طریق اولی، توجیه منطقی بر این است تا از پرچم ملی استفاده شود، زیرا مشکلی که در حال حاضر مانع دریانوردی می‌شود، وجود ندارد.

وی در این خصوص که به کدام دلیل تاکنون از پرچم جمهوری اسلامی استفاده نکرده‌اند، توضیح داد: بعضی از کشور‌ها صنایع و تجهیزات خاصی ارائه می‌دادند که در وضعیت معمول برای صاحب کشتی ایرانی توجیه پذیر بوده که از پرچم دیگری استفاده کند. به طور نمونه می‌توان به حوزه مالیاتی اشاره داشت. در این بخش، ایران از جمله کشور‌هایی است که مالیات بر آمد نسبتاً بالایی اخذ می‌کند و پرداخت مالیات کمتر برای یک مالک کشتی، جذابیت بیشتری دارد یا سایر تسهیلات دیگر مانند حوزه تأمین اجتماعی و کارگری هم به همین شکل است. این امر یک موضوع متداول است و هیچ گونه منعی در عرصه دریانوردی برای آن وجود ندارد.

دبیرکل انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته در رابطه با اینکه اکنون یکی از کشتی‌ها توقیف است، تضمین عدم تکرار این مسئله چیست، ابراز کرد: توقیف کشتی‌ها به دو شیوه امکان دارد. یکی همان شیوه متداول یعنی عدول از قوانین و مقررات بین‌المللی دریانوردی ایمن است که در آن کشتی با هر پرچمی که باشد، استثنا بردار نیست و دیگری اقدامات خصمانه دولت‌ها به ویژه امریکا است که در این زمینه چه پرچم جمهوری اسلامی باشد یا سایر جا‌های دیگر، تفاوتی ندارد.

پلمه در ادامه افزود: اتفاقی که برای شناور کشور ما در تنگه جبل‌الطارق رخ داد، نشان از این دارد که حتی با پرچم کشور دیگر هم احتمال توقیف برای کشتی‌ها وجود دارد، بنابراین با توجه به این شرایط، تضمینی برای عدم روی دادن این مسئله وجود ندارد.

وی در این خصوص که بعضی از رسانه‌ها تحلیل می‌کنند اگر این اتفاق به وقوع بپیوندد، برمشکلات ایران به لحاظ صادرات و واردات و شرایط اقتصادی تاثیر خواهد گذاشت، تصریح کرد: تحلیل فوق را نمی‌توان به طور صد در صد مورد تائید قرار داد و در کل قائل به چنین تحلیلی نیستم.