در هفته‌های اخیر شاهد بودیم هرگاه روندی مسالمت آمیز در حال شکل گرفتن بود با خلق شدن حوادثی شبیه انفجار این دو کشتی، تحت الشعاع قرار می‌گرفت و اصل قضیه کاهش تنش به حاشیه برده می‌شد. با توجه به ریسک‌های خطرناکی که سعودی‌ها در سال‌های اخیر انجام داده اند و با شکست مواجه شده اند، انتظار دارند بدون پرداخت هزینه از این مرحله عبور کنند یا حداقل نوعی پیروزی را برای خود رقم بزنند که امری غیر ممکن است، لذا به نظر می‌رسد با توجه به استراتژی جمهوری اسلامی ایران در جهت کاهش تش در منطقه و سفر آقای آبه به تهران، عامل یا عواملی، این نوع از نگاه ایران را در تضاد با تعاریف و منافع خود می‌بینند و در صدد خلق وضعیتی کاذب هستند.
دیدارنیوزـ اسفندیار عبداللهی: روز پنجشنبه منابع خبری ادعا کردند که دو نفتکش بزرگ حامل نفت خام در دریای عمان، هدف حمله قرار گرفته‌اند. این منابع خبری از وقوع دو انفجار مهیب در داخل دریای عمان خبر دادند. شبکه خبری «العالم» به نقل از «منابع محلی عمان» اعلام کرد که این دو انفجار به صورت پیاپی رخ داده است.
منابع خبری بیان کردند بر اساس تحقیقات صورت گرفته، دو نفتکش بزرگ حامل نفت خام، هدف حمله قرار گرفته‌اند و این صدا‌های انفجار، ناشی از این حمله بوده است. العالم به نقل از منابع محلی پاکستان نیز گزارش داد که افراد محلی و منابع رسانه‌ای، صدای این انفجارها را شنیده‌اند. به گفته منابع پاکستانی، دو نفتکش مذکور، اعلام کردند که در دریای عمان مورد حمله قرار گرفته‌اند و درخواست کمک دارند.
خبرگزاری «یورونیوز» هم گزارش داد که خدمه‌های این دو نفتکش، از بندرگاه‌های پاکستان و عمان درخواست کمک کرده‌اند. در همین رابطه خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش داد ۴۴ ملوان دو فروند کشتی نفتکش خارجی که صبح روز پنجشنبه در دریای عمان دچار حادثه شدند با هماهنگی مرکز جستجو و نجات دریایی هرمزگان از آب گرفته شدند و توسط شناور ناجی ایرانی به بندر جاسک منتقل شدند. این رسانه با اشاره به اینکه اولین شناور ساعت ۸ و۵۰ دقیقه صبح روز پنجشنبه ۲۳ خرداد در فاصله ۲۵ مایلی جاسک دچار حادثه شد، نوشت: این کشتی با پرچم جرایر مارشال با محموله اتانول از مبدا بندر الروس کشور قطر به سمت تایوان در حرکت بود که از میانه کشتی، دچار حریق شد. ۲۳ نفر خدمه این کشتی پس از حادثه خود را به آب انداختند که با هماهنگی و هدایت مرکز جستجو و نجات دریایی هرمزگان توسط یک فروند کشتی عبوری از آب گرفته شده و به شناور ناجی ایرانی تحویل داده شدند. نفتکش دوم به فاصله یک ساعت بعد پس از کشتی اول در ساعت ۹ و۵۰ دقیقه در فاصله ۲۸ مایلی جاسک دچار حریق شد. این نفتکش با پرچم پاناما از یکی از بندر‌های عربستان سعودی به سمت سنگاپور در حرکت بود و محموله آن متانول گزارش شده است.
براساس این گزارش ۲۱ نفر خدمه این کشتی پس از حادثه خود را به آب انداختند که با هماهنگی و هدایت مرکز جستجو و نجات دریایی هرمزگان از آب گرفته شده و تحویل شناور ناجی ایران شدند.
ساعتی بعد وزیر تجارت ژاپن به شبکه «ان اچ کی» این کشور گفت که به دو کشتی مرتبط با این کشور در نزدیکی تنگه هرمز حمله شده است. مشخص نیست منظور وزیر کابینه شینزو آبه، دو نفتکش فرونت آلتر و کوکوکا کوریجوس است یا به دو کشتی دیگر اشاره دارد.
خبر وقوع انفجار در دریای عمان در حالی منتشر شد که شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن در ایران حضور داشت و در همان زمان با رهبر جمهوری اسلامی در حال دیدار و گفتگو بود. دو نفتکش عربستان، یک نفتکش امارات و یک نفتکش نروژی نیز پیشتر یعنی روز ۲۲ اردیبهشت ۹۸ در نزدیکی بندر فجیره امارات عربی متحده مورد حمله قرار گرفته بودند.
شورای امنیت سازمان ملل نیز شب گذشته در جریان جلسه ای که پشت درهای بسته برگزار شد، این انفجارها را محکوم کرد و نسبت به افزایش تنش در منطقه، ابراز نگرانی کرد.
تحلیل و قضاوت عجولانه منطقی به نظر نمی‌رسد
در همین رابطه، مصیب نعیمی کارشناس مسائل خاورمیانه و مدیر مسئول روزنامه الوفاق در گفتگو با دیدارنیوز با اشاره به سفر نخست وزیر ژاپن به ایران گفت: هرگونه تشنج در این شرایط، روی افکار عمومی بین المللی تاثیر خواهد گذاشت و قاعدتا پیامد‌های انفجار دو کشتی نفتکش در دریای عمان متوجه عاملان آن خواهد بود. باید مشخص شود چه کسانی پشت این حادثه هستند و چه اهدافی را دنبال می‌کنند، باید این موضوع به جد مورد ارزیابی قرار بگیرد. با توجه به حضور نخست وزیر ژاپن در ایران و زمزمه‌هایی که پیرامون کاهش تنش وجود دارد، این انفجارها می‌تواند منشأ مشخصی داشته باشد که از تشنج سود می‌برد.
وی ادامه داد: منبع و منشأ این اتفاق تا کنون مشخص نشده است و عاملان آن برای کسی روشن نیست. اگر در ارتباط با کش مکش‌های منطقه‌ای باشد امری طبیعی است. به دلیل افزایش تنش بین یمن و عربستان سعودی و کشتار مردم آن کشور در بمباران‌های هوایی، احتمال هرگونه پاسخ تلافی جویانه وجود دارد. یا اینکه عامل سومی با انگیزه‌های متفاوت پشت این اتفاق باشد. با توجه به شرایط نسبتا آرامی که در جهت کاهش تنش و تشنج در منطقه به وجود آمده بود انفجار دو نفتکش در آب‌های نزدیک به ایران می‌تواند معنا و مفهومی خاصی داشته باشد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه یادآور شد: از این رو تحلیل و قضاوت عجولانه منطقی به نظر نمی‌رسد، ولی عامل آن هر کسی باشد، زائیده تحریکاتی است که برخی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات متحده عربی در این برهه از زمان علاوه بر توسعه طلبی و افزایش خشونت در یمن به آن دامن می‌زنند. آن‌ها سعی دارند منطقه را ناآرام کرده و بحران‌های جانبی و پر حاشیه حول این محور ایجاد کرده و روی آن مانور دهند تا بتوانند از روند فزاینده تنش و تشنج در منطقه، نیات و اهدافی که دامن خودشان را هم خواهد گرفت، پیش ببرند.
نعیمی افزود: در هفته‌های اخیر شاهد بودیم هرگاه روندی مسالمت آمیز در حال شکل گرفتن بود با خلق شدن حوادثی شبیه انفجار این دو کشتی، تحت الشعاع قرار می‌گرفت و اصل قضیه کاهش تنش به حاشیه برده می‌شد. با توجه به ریسک‌های خطرناکی که سعودی‌ها در سال‌های اخیر انجام داده اند و با شکست مواجه شده اند، انتظار دارند بدون پرداخت هزینه از این مرحله عبور کنند یا حداقل نوعی پیروزی را برای خود رقم بزنند که امری غیر ممکن است، لذا به نظر می‌رسد با توجه به استراتژی جمهوری اسلامی ایران در جهت کاهش تش در منطقه و سفر آقای آبه به تهران، عامل یا عواملی، این نوع از نگاه ایران را در تضاد با تعاریف و منافع خود می‌بینند و در صدد خلق وضعیتی کاذب هستند.
طرف سومی قصد دارد بحرانی جانبی ایجاد کند
نعیمی ادامه داد: اگر هدف از آمدن نخست وزیر ژاپن به ایران دارای ریشه، اصالت و ساختار باشد این اتفاقات ساختگی، کاذب و جانبی نمی‌تواند در روابط دو کشور و برنامه‌های معطوف به کاهش تنش در منطقه اثری داشته باشد. در این حادثه، نیروی دریایی ایران به کمک خدمه این کشتی‌ها شتافت و آن‌ها را نجات داد، بنابراین در نهایت عوامل پشت پرده انفجار نفتکش‌ها زیان اصلی را خواهند دید؛ لذا مجدد تاکید می‌کنم این اقدامات نمی‌تواند بر اراده‌ای که در نیات تنش زدایی ایران است، تاثیر داشته باشد.
این کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه افزود: طرف سومی قصد دارد بحرانی جانبی ایجاد کند تا بتواند آثار روند مثبتی که در حال شکل گرفتن است را تحت الشعاع قرار بدهد، لذا باید در روند بررسی ها نتایج تحقیقات مشخص شود که آن طرف و عامل سوم چه کسی است و قطعا در روز‌های آینده مشخص خواهد شد.
نعیمی در پاسخ به این پرسش که پیام این اتفاق برای ایران چیست، گفت: یکی از احتمالات، خود زنی عربستان و امارت است و پیامی که می‌توان گرفت این است که در منطقه کشور‌هایی وجود دارند که به دنبال شعله ور کردن آتش جنگ هستند. قطعا بحران سازان در این رهگذر، آسیب خواهند دید، چون مشاهدات در قضیه جنگ سوریه نیز نشان می داد کشور‌هایی برای برون رفت از بحران‌هایی که دامن گیرشان شده بود دست به خلق حوادث کاذب جانبی می‌زدند، مانند استفاده از سلاح‌های شیمیایی بر علیه معارضین و مخالفین حکومت سوریه و وارد کردن رژیم اسراییل در مسائل سوریه.
وی خاطرنشان کرد: در اینجا هم وقوع چنین سناریو‌هایی دور از ذهن نیست و می‌تواند محتمل باشد. یمنی‌ها نیز چه در این زمان و هر زمان دیگری در ادامه جنایت سعودی‌ها علیه شهروندانشان اگر واکنشی داشته باشند غیر قانونی و ناحق نیست و ارتباطی به مسائل ایران پیدا نمی‌کند.
نعیمی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران باید انفجار نفتکش‌ها را محکوم کند، گفت: این به نتایج بررسی و کارشناسی این موضوع بستگی دارد، صرف محکوم کردن اتفاقی که هنوز علل، عوامل، اهداف و نیات آن مشخص نیست مشکلی را حل نمی‌کند و شاید عجولانه باشد. در هر صورت واکنش‌های سیاسی و رسمی کشور باید به خوبی و با حوصله سنجیده شود.
