روز جهانی قدس و نگاه امیدوارانه به جهان بدون صهیونیسم

دیدارنیوزـ احمدرضا روح الله زاد: مهمترین هدف امام خمینی (ره) از تعیین و اعلام آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به عنوان روز جهانی قدس، وارد کردن یک ظرفیت جدید به معادله نه تنها فلسطین – اسرائیل بلکه به معادله تقابل جریان بین المللی سلطه‌ای بود که ایشان از آن با عنوان «صهیونیسم جهانی» و «استکبار جهانی» یاد می‌کرد با جریانی که ایشان آن را «مستضعفین جهان» می‌خواند. در واقع امام خمینی (ره) تلاش داشت فلسطین را از رهاشدگی و مستعضفین جهان را از گم شدگی نجات بخشد. اساسا نگاه امام یک نگاه فراگیر به مسائل و مشکلات جامعه بشری بود. اندیشه وی در حصار منافع ملی و قومی و مذهبی و دینی زندانی نبود بلکه بر این باور بود که این منافع جوامع نیز زمانی در کمال خودش تحقق می‌یابد که نگاهی فراتر از آن‌ها وجود داشته باشد. بر همین اساس بود که ایشان در فرازی از اعلامیه جهانی «روز جهانی قدس» امیدوارانه آرزو می‌کند که گرامیداشت روز جهانی قدس به نتیجه‌ای بسیار بزرگتر به نام «حزب مستضعفین» بیانجامد که در چارچوب آن مشکلات جامعه بشری حل و فصل شود.

با توجه به حجم استقبال از انقلاب اسلامی در جوامع مختلف خصوصا جوامع اسلامی، پیش بینی استقبال گسترده از ابتکار امام خمینی(ره) در تعیین آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به عنوان روز جهانی قدس، دشوار نبود. ابتکاری که هم حکومت‌ها و هم ملت‌ها را به نوعی غافلگیر کرد. اما سطح غافلگیری متفاوت بود. ملت‌ها با خوشحالی به استقبال این ابتکار رفتند و حکومت‌ها نگران از پیامد‌های آن بودند. در واقع استقبال گسترده توده‌های مردم و نخبگان جوامع از این اقدام هوشمندانه بنیانگزار انقلاب اسلامی، علت اصلی نگرانی حکومت‌ها خصوصا رژیم‌های اسلامی بود. رژیم‌هایی که عمیقا وابسته به قدرت‌های خارجی بودند و فاقد مبنا و پایگاه اجتماعی در میان ملل مسلمان بودند لذا حجم استقبال از فراخوان روز جهانی قدس آن‌ها را به شدت نگران آینده حکومت خود کرد. این حکومت‌ها هر چند در آغاز به دلیل چهره پوشیده در نفاقشان و اینکه خود را در صف مدعیان پیگیری آرمان آزادسازی فلسطین و مقابله با اسرائیل نمایش داده بودند، از ابراز مخالفت علنی با روز جهانی قدس خودداری کردند، اما به مرور با افزایش حجم استقبال مردمی از روز جهانی قدس و گسترش محبوبیت امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی نزد توده‌های مردم، اقدام به ایجاد محدودیت در ارتباط با مراسم روز جهانی قدس در کشور‌های خود کردند و بسیاری از این حکومت‌ها نهایتا برگزاری هرگونه مراسمی را در ارتباط با روز قدس، ممنوع کرده و با افرادی که به این ممنوعیت توجه نمی‌کردند، شدیدا برخورد می‌کنند.

در واقع رژیم صهیونیستی و قدرت‌های استعماری و نیز رژیم‌های وابسته نگران شکل گیری یک جریان گسترده انقلابی در سطح جهان اسلام با محوریت انقلاب اسلامی علیه خود بوده و به همین دلیل بر آن شدند هر ظرفیتی که قابلیت ایجاد یک جریان فراگیر انقلابی را دارد، محدود و نهایتا حذف کنند. آن‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با شعله ور سازی جنگ تحمیلی علیه ایران و تعریف و ایجاد تضاد عربی – ایرانی و سنی – شیعی تلاش کردند تا به زعم خود از گسترش تفکر انقلاب اسلامی در جوامع اسلامی جلوگیری کنند اما روز جهانی قدس یک ظرفیت مهم محسوب می‌شد که آن‌ها نمی‌توانستند با تعریف تضاد‌های قومی و یا مذهبی با آن مقابله کنند زیرا این روز، سرزمین اسلامی فلسطین و قدس شریف که قبله نخست اسلام و محل عروج پیامبر عظیم الشان اسلام با جمعیت عرب و سنی مذهب است را به عنوان یک اولویت تاکید می‌کرد. بر این اساس حذف این ظرفیت جهان اسلامی با دشواری‌های زیادی همراه بود.

دقیقا به همین دلیل است که علی رغم همه موانع و مشکلات و محدودیت‌هایی که حکومت‌ها برای برگزاری مراسم روز جهانی قدس ایجاد کرده و همه ساله بر ابعاد آن نیز افزوده می‌شود، اما شاهد گسترش استقبال از مراسم روز قدس از سوی جوامع مختلف هستیم. تحلیلگران معتقدند هر چند امام خمینی (ره) به عنوان یک رهبر جهان اسلامی و یک مصلح بشری، در تعیین آخرین جمعه ماه مبارک رمضان، صرفا به تکلیف خود به عنوان یک مصلح جهانی و یک رهبر اسلامی توجه داشته است، اما این نگاه فراگیر به نوعی نه تنها تامین کننده منافع ملی ایران بلکه تضمین کننده آن نیز بوده است. اساسا اولویت بخشی به آرمان فلسطین از سوی امام و انقلاب اسلامی، موجب گسترش و تعمیق نفوذ جمهوری اسلامی در سطح منطقه و حتی فراتر از آن شده است و همین موضوع پس از صدور اعلامیه روز جهانی قدس موجب نگرانی اسرائیل، قدرت‌های استعماری و رژیم‌های وابسته شده است. ولی اراده خدا بر این قرار گرفته است تا همه اقدامات‌ها برای حذف این ظرفیت وحدت آفرین و اقتدار بخش جهان اسلامی به نتیجه نرسد و امروز با شکل گیری محور مقاومت ضد صهیونیستی و ضد استعماری در جهان اسلام که به صورت یک جبهه متحد و یکپارچه رفتار می‌کند، جهان اسلام می‌تواند امیدوارانه به جهان پس از صهیونیزم و جهان بدون اسرائیل و جهان بدون استعمار و جهان بدون ارتجاع بیندیشد و زمینه تحقق اراده الهی در آیه کریمه «وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّه وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ» مهیا سازند.