کشتی کارشناسی؛ مسابقه‌ای که باید در سطح ملی برگزار شود

دیدارنیوزـ امیر دبیری مهر*: سال ۱۳۹۸ از چند جهت برای مردم ایران سال سختی است. جهت اول بروز و ظهور بیشتر مشکلات ساختاری اقتصادی ایران بویژه نقدینگی؛ تورم و رکود؛ کمبود سرمایه گذاری خارجی و گرانی و گران فروشی و سوء استفاده سود جویان از این شرایط است. جهت دوم تشدید تحریم‌های آمریکا بویژه فشار بیشتر بر کاهش خرید نفت ایران و در نتیجه کاهش درآمد‌های ارزی کشور است. اما زیاد نگران نباشید، این سکه یک رو ندارد. همین شرایط سخت روی دیگری هم دارد که می‌تواند فرصتی برای اقتصاد ایران باشد که برخی از ان‌ها عبارتند از:

۱- کاهش وابستگی به نفت در اداره کشور
۲- درک و فهم پیوستگی و وابستگی سیاست و اقتصاد با هم و اصلاح و تغییر برخی سیاست‌های غلط و ناکارآمد گذشته
۳- تکیه بیشتر بر درآمد‌های مالیاتی و پاسخگویی بیشتر دولت و حاکمیت به مردم و مودیان مالیاتی
۴- افزایش صادرات ومثبت شدن تراز بازرگانی کشور همانند دوران مرحوم دکتر مصدق که کشور با تحریم نفتی مواجه شد
۵- واقعی شدن قیمت‌ها و حذف تدریجی بالغ بر ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان که ظلمی اشکار علیه طبقات مستضعف و آسیب پذیر و به کام رانت خواران است
۶- کاهش هزینه‌های غیر ضروری در دولت که بار سنگینی بر گرده مردم است و هیچگاه عزمی بر کاستن آن نبوده است
۷- بهبود روابط اقتصادی با همسایگان و رفع همه موانع موجود و متصور در اجرای این سیاست
۸- مردمی کردن اقتصاد و و توجه جدی به خرده کاسبی‌ها و رفع همه موانع و ذهنیت‌های کلیشه‌ای در این خصوص مانند ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های موجود بر سر راه کسب و کار مردم. دولت باید متواضعانه بپذیرد از آنجا که نمی‌تواند سفره رنگینی برای مردم پهن کند حق هم ندارند سفره‌های کوچک مردم را به بهانه‌های مختلف جمع کند.
۹- توسعه گردشگری و رفع موانع فرهنگی و بومی ورود گسترده گردشگران به ایران
۱۰- شفاف سازی هزینه‌ها و درآمد‌های دولت و حاکمیت با استفاده از دولت الکترونیک وفضای مجازی
۱۱- کنارگذاشتن ذهنیت قیم مآبانه نسبت به مردم و تقلیل فهرست وظایف دولت و حاکمیت به کارویژه‌های واقعی که دولت امکان عمل به آن‌ها را دارد وبس.

به این فهرست می‌توان موارد دیگری را هم افزود، اما آنچه پیش نیاز و ضرورت اجتناب ناپذیر آن است «گفتگوی ملی» پیرامون همه مسائل مهم کشور بدون هر گونه محدودیت و سانسور و ملاحظه است که می‌توان به تعبیر ظریفی آن را «کشتی کارشناسی» نامید. یعنی اینکه همه کارشناسان و خبرگان و صاحب نظران بدون خود سانسوری و ترس و ملاحظه‌ای از منافع دیگران به طرح مسائل بپردازند و برای برون رفت از مشکلات، راهکار ارائه دهند، اما در این گفتگو‌ی ملی یا کشتی کارشناسی چند ملاحظه جدی وجود دارد.

اول اینکه مبنای گفتگو‌ها و مجادلات و مباحثات باید مباحث کارشناسی و تخصصی به دور از هر گونه عوام فریبی و جوسازی‌های تبلیغاتی باشد.
دوم اینکه هر چند این گفتگو‌ها کاملا جدی و اساسی و رقابتی است، اما در نهایت احترام و ادب و پرهیز از تنش و درگیری و توهین باید پیش برده شود.
سوم اینکه دولت و حاکمیت و نهاد‌های ذی ربط باید خود را بهره بردار اصلی نتایج این گفتگو‌ها بدانند و اجازه ندهند نتایج مبارک این مباحثات در حد نظر و اندیشه باقی بماند.
چهارم اینکه رسانه‌ها بویژه رسانه‌هایی که فراگیری بیشتری دارند باید در این خصوص موظف به اجرای برنامه‌هایی شده وطرح و برنامه و عملکرد خود را ارائه داده و در معرض داوری قرار دهند.

جمع بندی اینکه مشکلات کشور فراوان است، اما توانایی و ظرفیت و امکانات کشور بیشتر از مشکلات است و نباید مرعوب تنوع مشکلات وپیچیدگی آن‌ها شد، اما شرط تحقق این رویکرد امیدوارانه اولا پذیرش اشتباهات گذشته و برخی سیاست‌های غلط کنونی و پرهیز از فرافکنی مشکلات به مسائل خارجی و دشمنان و ثانیا تکیه همه جانبه به فکر و اندیشه و نظر صاحب نظران علوم انسانی و علوم اجتماعی و افراد مجرب و متخصص با دیدگاه‌های مختلف است که برایند آن را می‌توان از کشتی کارشناسی استباط کرد و باور داشت که توسعه و پیشرفت بدون گفتگوی خبرگان و صاحب نظران و اصلاح مستمر سیاست‌ها و پرهیز از جمود و تعصب غیرعقلانی میسر نمی‌باشد.