در برنامه «اقتصاد پلاس»، پیمان_مولوی، مشاور سرمایه‌گذاری و نویسنده کتاب "رقص بازارها" و "اقتصادبرای همه"، با تحلیل ساختار اقتصاد آمریکا و مقایسه آن با وضعیت اقتصادی ایران، به بررسی ریشه‌های موفقیت اقتصاد‌های توسعه‌یافته در ایجاد ثروت و نوآوری پرداخت و از چالش‌های مزمن حکمرانی و ضعف سیاست‌گذاری در ایران سخن گفت.
دیدارنیوز _ لیلا قصاب‌زاده: پیمان مولوی با اشاره به قدرت اقتصاد ایالات متحده اظهار داشت: «اقتصاد آمریکا نه‌تنها بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است، بلکه ساختار درونی آن بر مبنای آزادی اقتصادی، مالکیت فردی، و کارایی نظام بانکی و مالی طراحی شده است. این کشور با جمعیتی کمتر از چین، نزدیک به یک‌چهارم اقتصاد جهان را در اختیار دارد.»
ویدیوی این گفت‌و‌گو را می‌توانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید.
او توضیح داد که منشأ ثروت در اقتصاد آمریکا، نه منابع طبیعی بلکه «نوآوری، فناوری و بهره‌وری سرمایه انسانی» است: «در ایالات متحده، نوآوری به‌صورت نهادی حمایت می‌شود و بخش خصوصی موتور اصلی رشد است. این در حالی است که در ایران هنوز سهم بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌های اقتصادی بسیار محدود است.»
ساختار حکمرانی و نقش دولت
مولوی در ادامه با اشاره به تفاوت‌های ساختاری میان ایران و اقتصاد‌های پیشرفته گفت: «در کشور‌های توسعه‌یافته، دولت‌ها ناظر هستند، نه بازیگر اصلی. اما در ایران، دولت بزرگ‌ترین کارفرما و سرمایه‌گذار است و همین امر باعث می‌شود فضای رقابتی از بین برود.»
او تأکید کرد که ضعف در حکمرانی اقتصادی، نبود شفافیت در تصمیم‌گیری و نااطمینانی سیاستی، مهم‌ترین موانع رشد اقتصادی کشور هستند: «وقتی سرمایه‌گذار نمی‌داند فردا نرخ ارز یا نرخ سود بانکی چه خواهد شد، تصمیم به فعالیت تولیدی نمی‌گیرد.»
جایگاه ایران در نظم جهانی
این اقتصاددان با اشاره به جایگاه ایران در اقتصاد جهانی افزود: «ایران از نظر منابع طبیعی و موقعیت جغرافیایی ظرفیت بالایی دارد، اما نبود پیوستگی با اقتصاد بین‌الملل و تحریم‌ها باعث شده نتواند از این مزیت‌ها بهره‌برداری کند. سهم ایران از تجارت جهانی کمتر از یک‌دهم درصد است.»
مولوی تصریح کرد که بدون حضور فعال در زنجیره ارزش جهانی و جذب سرمایه خارجی، رشد پایدار امکان‌پذیر نیست: «جهان امروز بر محور بهره‌وری و فناوری می‌چرخد، نه بر صادرات مواد خام. باید از نگاه درون‌گرای صرف عبور کنیم.»
راهکار‌های اصلاح و مسیر آینده
در بخش پایانی، دکتر مولوی بر لزوم اصلاحات نهادی تأکید کرد و گفت: «اقتصاد ایران نیازمند بازتعریف رابطه دولت و بازار، تقویت حاکمیت قانون، و افزایش شفافیت در سیاست‌گذاری است. توسعه زمانی رخ می‌دهد که قواعد بازی روشن و قابل پیش‌بینی باشد.»
او با اشاره به اهمیت آموزش و سرمایه انسانی خاطرنشان کرد: «سرمایه انسانی بزرگ‌ترین ثروت کشور است. اگر نظام آموزشی و مهارتی ما با نیاز‌های بازار هماهنگ شود، حتی با منابع محدود نیز می‌توان به رشد پایدار رسید.»
پیمان مولوی در پایان تأکید کرد: «تجربه آمریکا و کشور‌های موفق نشان می‌دهد که مسیر توسعه از دل آزادی اقتصادی، حکمرانی شفاف و اعتماد به مردم می‌گذرد.»
