علی بیگدلی، تحلیلگر برجسته مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگو با دیدارنیوز معتقد است که به دلیل پافشاری جمهوری اسلامی روی سیاست‌های از پیش تعیین شده، اتحادیه اروپا به سمت آمریکا و اسرائیل رفت و با رفتن پرونده ایران به ذیل فصل هفتم منشور، احتمال از سرگیری حملات به ما بالا خواهد رفت.
دیدارنیوز _ سرویس بین‌الملل: علی بیگدلی، استاد دانشگاه و تحلیلگر برجسته مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگویی با دیدارنیوز، ضمن اشاره به فعال شدن مکانیسم ماشه و تبعات مترتب آن بر منافع ملی کشورمان در وهله کنونی عرصه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، اظهار داشت: ما هیچ وقت نباید شرایطی پدید می‌آوردیم که اروپا را از دست بدهیم. با توجه به روابط سنتی که بین ما و اروپا وجود داشت، این اتحادیه و تروئیکای اروپایی می‌توانستند، نقش موثر و مناسبی در میانجیگری بین تهران و واشنگتن و حتی در تخاصم بین ایران و اسرائیل ایفا کنند.
وی افزود: منتها، آنقدر بر سیاست‌های از پیش تعیین شده پافشاری کردیم که اتحادیه اروپا هم به سمت آمریکا و اسرائیل سوق پیدا کرد. بنابراین، اروپایی‌ها، تحت فشار آمریکا، مکانیسم ماشه را فعال کردند و به همین دلیل نیز، یکی از شروط مطرحه شده از سوی آنها برای تهران، این است که ما مستقیما با آمریکایی‌ها وارد مذاکره شویم. در حالی که این شرط، اساسا جزو برجام نیست!
بیگدلی، ادامه داد: از سوی دیگر، آمریکایی‌ها در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شده و هیچ حق و حقوقی، نسبت به مسائل برجامی ندارند. منتها؛ یک اصل غیرقابل کتمان، این بوده که روابط بین‌الملل، قدرت‌محور بوده و به اصطلاح؛ حق با قدرت است. چهار ضلع؛ آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس، ما را تحت فشار شدیدی قرار داده‌اند و هر انتظار آنها از ایران به صورت یک قانون نانوشته درآمده است. هیچ راهی بازگشتی برای این فشار‌ها نیز وجود ندارد.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل، تاکید داشت: بنابراین، تروئیکای اروپایی انتظاراتی از ایران دارند که خارج از قواعد برجامی است. به عنوان نمونه، ما در برجام، چیزی تحت عنوان موشک‌های ایران یا حمایت تهران از نیرو‌های منطقه‌ای نداشتیم و الان به این شروط اضافه شده است.
وی خاطرنشان کرد: تهران باید متوجه باشد که ژئوپلیتیک خاورمیانه تغییر پیدا کرده و نظام بین‌الملل، دچار تحول گسترده‌ای شده است. از آن جا که سیاست، یک امر سیال بوده و حکم به لحظه می‌کند، ما نمی‌توانیم در چنین شرایطی به مواضع گذشته طرف مقابل ارجاع داشته باشیم. متاسفانه، پای ما همچنان در گِل گذشته بوده و همین امر، کار را برای ما دشوار کرده است.
این استاد دانشگاه، اذعان داشت: به نظر می‌رسد که به رغم پیشنهاد مسکو، اعضای شورای امنیت، فرصت شش ماه به تهران را نخواهند داد. چرا که قطعنامه روسیه باید از میان ۱۵ عضو دائم و غیردائم شورای امنیت، ۹ رای بیاورد که قطعا این رای را با توجه به تخاصم مسکو با اروپا بر سر مسئله اوکراین، نخواهد آورد.
بیگدلی، همچنین بیان داشت: ایران باید در این فرصت یک ماهه باید هر کاری از دستش برآمد، انجام داده و هیچ امیدی به روسیه و چین نداشته باشد. چرا که شرایط ما بسیار حساس و ناگواری است. ایران، هیچ راهی ندارد، جز اینکه از طریق مذاکره با آژانس، اجازه نصب دوربین‌های این نهاد در همه سایت‌های هسته‌ای-اعم از بمباران شده و نشده-را به بازرسان بدهد. ماحصل این مسئله نیز، گزارش کاملی شود که در اختیار گروسی و به تبع آن در اختیار آمریکایی‌ها قرار بگیرد. مسئله‌ای که در جای خود می‌تواند تا حد قابل توجهی از میزان فشار‌ها و تخاصم کنونی علیه تهران کسر کند. مقامات ما، چنین اجازه‌ای را نمی‌دهند و بنابراین، همه راه‌ها برای خروج ایران از اضلاع فشار علیه خود؛ اعم از آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس ندارد.
وی اضافه کرد: مشکل ما این است که در شرایط حاد، قادر به اتخاذ تصمیمات مهم و حیاتی نیستیم. یعنی؛ اجازه می‌دهیم، کنش‌ها علیه ما عملی شود و بعد به یک واکنش ناقص دست بزنیم. سیاست‌های ما یک سیاست و استراتژی تدوین شده از پیش نبوده و در لحظه تصمیم می‌گیریم. از سوی دیگر، کانون‌های تصمیم‌گیری ما، هم پراکنده و هم متعارض شده‌اند. بنابراین، غربی‌ها نیز از این تعارض نهایت استفاده را می‌برند.
این استاد دانشگاه، همچنین با اشاره به احتمال حمله مجدد اسرائیل به کشورمان نیز، خاطرنشان کرد: اگر پس از این ۳۰ روز، پرونده ما به شورای امنیت برود، این شورا، ظرف مدت ۵ روز این پرونده را مورد بررسی قرار خواهد داد. اگر آن هم امضا شود، پرونده ما ذیل فصل هفتم منشور قرار خواهد گرفت.
وی افزود: در منشور نیز، تبصره ۱۴۱ وجود دارد که بسیار خطرناک بوده و ما را به عنوان کشور برهم‌زننده صلح و امنیت بین‌الملل معرفی خواهد کرد. در این صورت است که اجازه حمله آمریکا و اسرائیل به ایران، موضوعیت پیدا خواهد کرد.
