ما باید با آمریکا به صورت مستقیم مذاکره کنیم. باید همه مسائل را روی میز گذاشته و به سمت حل همه مسائل با آن حرکت کنیم. پکن و مسکو هیچ‌گاه سمت ما نایستاده و نخواهند ایستاد. آنها به دنبال منافع خودشان هستند. اما باید به اینکه توجه کرد که ما می‌توانیم اساسا با آمریکا شریک باشیم. من این مسئله را مبتنی بر منافع ملی کشور می‌گویم.
دیدارنیوز-محمد جعفری: افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان و تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل در گفتگویی با دیدارنیوز، ضمن تشریح و تبیین وضعیت کنونی حاکم بر منطقه و میزان تداوم آتش‌بس میان ایران و رژیم اسرائیل، اظهار داشت: تصمیم‌سازان و به تبع آن، تصمیم‌گیران کشور باید یک نکته مهم را در نظر داشته باشند و آن، توجه به ماهیت واقعی نظام بین‌الملل و منافع ملی کشور است. اگر می‌توانستیم این دو مقوله را به درستی درک کنیم، این تنش‌ها و جنگ‌ها امروز در تاریخ ایران به ثبت نمی‌رسید. کشور‌هایی که این دو مقوله را در نظر نگیرند، خواهند باخت! ماهیت نظام بین‌الملل، حول محور قدرت می‌چرخد.
شاهد وضعیت تک چندقطبی در نظام بین‌الملل هستیم
وی افزود: قدرت در عرصه امروز بین‌الملل، عریان شده است. این، ماهیت نظام بین‌الملل پسا دوقطبی است. تا زمان فروپاشی شوروی که نظام جنگ سردی و دو قطبی بود، یک نظمی را شاهد بودیم، اما از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بلوک شرق و نظام دوقطبی فروپاشیده است. از دوره پساشوروی و پسا جنگ سرد، هنوز نظام بین‌الملل دچار یک بحران هویتی است که اگر دوقطبی نیست، پس چیست؟ چند کشور می‌خواهند که این نظام بین‌الملل، چند قطبی بشود که نشده از سوی دیگر، تک قطبی هم به صورت کامل، نشده اما، حد وسط بین این دو، یک وضعیت تک چند قطبی است. یعنی؛ یک ابرقدرتی به نام آمریکا وجود دارد و مجموعه‌ای هم پیرامون آن شکل گرفته و با این پتانسیل، برنامه‌های خود را پیش می‌برد.
این دیپلمات با سابقه، تصریح کرد: ترامپ، بنا داشت تا در دور دوم حضور خود در کاخ سفید، همین نظام تک چندقطبی را هم بر هم بزند. کما اینکه شاهد تنش‌های او با اروپا، چین و دیگران هم بوده و هستیم. اما در نهایت، موفق به این اقدام نشده است. در سوی مقابل، ایران هم باید بر اساس مولفه‌های قدرت و فرصت‌ها و تهدید‌های خودش توجه می‌کرده است. تا زمانی که به این مهم توجه نکرده، ما باید هزینه آن را بدهیم و خواهیم داد. ممکن است که شما بتوانید به طرف مقابل، زیان‌هایی هم بزنید، اما تا زمانی که ماهیت قدرت در نظام بین‌الملل را درک نکنید، زیانی که می‌بینید، بیش از زیانی خواهد بود که زده‌اید.
افشارسلیمانی، خاطرنشان کرد: منافع ملی، این نیست که محاسبه کنید که چقدر زیان زده‌اید. این روشی که ما رفتیم به ما می‌گوید که شما بیشتر زیان کرده و اندکی سود کرده‌اید. تخاصم بین ایران و اسرائیل، تنها باید از راه دیپلماسی حل شود. اگر اسرائیل به تنهایی وارد جنگ با ایران می‌شد، می‌توانستیم شاید مسائل‌مان را با این رژیم حل کنیم. اما در جنگ ۱۲ روزه دیدیم که متاسفانه ضعف سیستم اطلاعاتی ما در این برهه رو شد و گویا خواب بودیم!
باید از مسئله بودن به سمت راه حل مسئله شدن حرکت کنیم
وی، خاطرنشان کرد: در این که اسرائیل، جنایتکار و غاصب است، تردیدی نیست. ما نه از نتانیاهو و نه ترامپ، خوش‌مان نمی‌آید. اما مگر چین و روسیه یا هند، مثلا از ترامپ خوش‌شان می‌آید؟ آیا چین از ما ضعیف‌تر است که با آمریکا مماشات می‌کند؟ شما با دیدگاه‌های من آشنا هستید. من در طول همه سالیان اخیر بار‌ها نوشته‌ام. ما فرصت‌های زیادی را از دست داده و تهدیدات را افزوده‌ایم. متاسفانه با رویکردی که داشتیم برای دیگران، فرصت‌سازی کردیم. در بحبوحه بحران‌ها، ما حتی از فرصت‌هایی که داشتیم هم استفاده نکردیم. ما باید مشکلات‌مان با آمریکا را قبل از هفتم اکتبر حل می‌کردیم. چرا که آن زمان، ما کارت‌های زیادی در اختیار داشتیم. همان زمان، من در گفت‌و‌گو با خود شما گفتم که ما باید از مسئله بودن به سمت راه حل مسئله شدن حرکت کنیم.
مسئله اصلی ما با آمریکاست
سفیر پیشین ایران در باکو، یادآور شد: من همان زمان گفتم که ما باید در گفت‌و‌گو‌ها با آمریکا به صورت مستقیم با طرف مقابل مذاکره کنیم. چرا که مذاکره غیرمستقیم، اصلا معنایی نداشت. در مذاکره، شما با زبان بدن، ادبیات مذاکره، فضای حاکم بر گفت‌و‌گو از نظر احساسی و حتی مزاح رو‌به‌رو هستید. در حالی که در مذاکره غیرمستقیم، اساسا هیچ یک از این موقعیت‌ها، اساسا منعقد نمی‌شود. این هم فرصت دیگری بود که از دست دادیم. در مرحله بعدی، ترامپ در آستانه ششمین دوره مذاکره اقدام به فریب کرد و به اسرائیل برای حمله به ایران، چراغ سبز نشان داد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی، همچنین تاکید داشت: مسئله اصلی ما با آمریکاست. طرف ما، نه اسرائیل که جهان قدرت است. اگر مذاکره مستقیم می‌کردیم، باور من این است که شاید جنگ دوازده روزه هم اتفاق نمی‌افتاد. در حال حاضر، البته در کنار زیان‌هایی که به ما وارد شد، اسرائیل هم فهمید که ایران توان ضربه زدن داشته و می‌تواند، موشک‌هایی به سمت آن شلیک کند که توان عبور از سیستم‌های پنج‌گانه پدافندی‌شان را داشته باشد.
آمریکا هرچقدر بد باشد که هست، اندازه چین و روسیه بد نیست
وی، ادامه داد: ما باید با آمریکا به صورت مستقیم مذاکره کنیم. باید همه مسائل را روی میز گذاشته و به سمت حل همه مسائل با آن حرکت کنیم. پکن و مسکو هیچ‌گاه سمت ما نایستاده و نخواهند ایستاد. آنها به دنبال منافع خودشان هستند. اما باید به اینکه توجه کرد که ما می‌توانیم اساسا با آمریکا شریک باشیم. من این مسئله را مبتنی بر منافع ملی کشور می‌گویم. آمریکا هرچقدر بد باشد که هست، اندازه چین و روسیه بد نیست. اگر چین امروز، ابرقدرت بود، اوضاع به مراتب از وضعیتی که امروز در نظام بین‌الملل شاهد آن هستیم، بدتر می‌شد.
باید کشور را از به دست متخصصان داده و از چاپلوسان بی‌وطن دوری کنیم
این دیپلمات پیشین وزارت خارجه، همچنین با اشاره به تحرکات برخی تندور‌ها خاطرنشان کرد: باید کشور را از به دست متخصصان داده و از چاپلوسان بی‌وطن دوری کنیم. افرادی که در سیستم رسوخ کرده و از درون‌شان، جاسوس، اختلاسگر و مفسدین بیرون می‌آیند. امروز شاهد یاوه‌سرایی از سوی افرادی هستیم که نه نظام را دوست دارند، نه منافع برای آنها اهمیت دارد و نظام بین‌الملل را می‌شناسند. اینها سال‌هاست که یک خط مشخص را در راستای منافع شخصی خود در پیش گرفته‌اند. الان کار به جایی رسیده که امیرحسین ثابتی کوچک هم به رئیس‌جمهور گستاخی می‌کند. البته، انتقاد به رئیس جمهور اصلا مسئله عجیبی نیست.
افشارسلیمانی در پایان نیز، اضافه کرد: اتفاقا شخصی مثل من که حامی پزشکیان بودم و به نفع او در انتخابات مشارکت کردم، اساسا به این خاطر به او رای دادم که بتوانم به رئیس جمهور کشور، آزادانه انتقاد کنم. ولی امثال این افراد به جای اینکه مثلا، مورد به مورد بگویند که اگر جای پزشکیان در گفت‌و‌گو با تاکر کارلسون بودند، چه مواردی را مطرح می‌کردند، نه اینکه چشمان‌شان را بسته و دهان‌شان را به یاوه‌سرایی باز کنند. نظام باید این مسائل را به خاطر منافع ملی، یک بار برای همیشه باز کند. به نظر من، پزشکیان باید بیشتر وارد میدان شده و مسائل را با صراحت با مقام رهبری، پیش ببرد.
