رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کاشمر گفت: دشت کاشمر بین دو دشت ازغند و دشت بردسکن تا محل رودخانه ششطراز واقع شده و یکی از بحرانی‌ترین دشت‌های ایران است.
دیدارنیوز: میثم روشنی در گفتگویی از افتتاح پروژه بزرگ آبخیزداری غرب کاشمر همزمان با هفته منابع طبیعی خبر داد و خاطرنشان کرد: این پروژه در حوزه آبخیز روستای کسرینه این شهرستان به بهره‌برداری رسید.
وی با بیان اینکه کار و هزینه در حوزه‌های آبخوان و آبخیزداری در واقع هزینه نیست بلکه سرمایه‌گذاری برای نسل‌های آینده است، بر لزوم همکاری و تعامل بیش از پیش مردم با مجموعه منابع طبیعی و آبخیزداری تاکید کرد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کاشمر گفت: تغییرات اقلیمی تمامی حوضه‌های آبخیز منطقه را درگیر کرده لذا اجرای پروژه‌های آبخیزداری با هدف کنترل سیل و رسوب و تقویت پوشش گیاهی و همچنین تقویت سفره‌های آب زیرزمینی اجرایی شده است.
ضرورت مشارکت مردم
وی همچنین افزود: امیدواریم با مشارکت مردم در اجرای این پروژه‌ها گام بلندی در راستای ارتقاء سطح فرهنگ حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی برداریم.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کاشمر نیز در ادامه گفت: پروژه‌های آبخیزداری علاوه بر کنترل سیلاب‌های مخرب فصلی و پیشگیری از تخریب زیرساخت‌ها و خسارت‌های احتمالی حاصل از سیل در تغذیه سفره‌های زیر زمینی چشمه‌ها و قنوات، کنترل فرسایش خاک و حمل رسوب، استحصال آب ناشی از بارش‌های سالانه، افزایش رطوبت سطحی خاک و تقویت پوشش گیاهی تأثیر فراوانی خواهد داشت.
وی در ادامه با اشاره به جذب حدود ۳۵ میلیارد ریال در سال جاری از ردیف تعادل بخشی برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری در حوزه کسرینه شهرستان افزود: با بهره‌برداری از این طرح‌ها بخش زیادی از کشاورزان و بهره‌برداران در پایین دست از مزیت‌های طرح‌های مذکور بهره‌مند می‌شوند.
روشنی ادامه داد: اجرای یک بند خاکی پخش سیلاب با خاکریزی ۳۸ هزار متر مکعب، اجرای یک سازه ترکیبی گابیون سنگ ملات در خروجی زیر حوزه کلاته نادر با حجم حدود ۱۰۰۰ متر مکعب و تکمیل سرریز سنگ و ملات بند خاکی محمدیه خروجی زیر حوزه شماره ۷ با حجم حدود ۴۰۰ مترمکعب از جمله طرح‌هایی هستند که همزمان هفته منابع طبیعی به بهره‌برداری رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های مستمر اداره منابع طبیعی و آبخیزداری و نماینده محترم منطقه در مجلس شورای اسلامی، فرماندار و مسئولین شهرستان و استان، اعتبارات خوبی در سال جاری از محل منابع ملی احیا و تعادل بخشی منابع آب به پروژه‌های آبخیزداری در حوزه آبخیز کسرینه (غرب کاشمر) اختصاص یافت.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کاشمر تصریح کرد: در سال‌های گذشته سه سازه شامل یک‌بند خاکی با حجم ۱۸ هزار مترمکعب و سرریز سنگ ملات با حجم ۳۵۰ مترمکعب و یک‌بند سنگ و ملات با حجم هزار مترمکعب در بالادست کلاته روحانی و یک سازه گابیونی با حجم ۷۰۰ مترمکعب نیز اجرا شده است.
روشنی در ادامه با بیان اینکه دشت کاشمر بین دو دشت ازغند و دشت بردسکن تا محل رودخانه ششطراز واقع‌شده و یکی از بحرانی‌ترین دشت‌های ایران است، گفت: بیش از ۹۵ درصد تغذیه سفره آب زیرزمینی دشت کاشمر از حوزه‌های آبخیز شمالی که شامل ارتفاعات صخره‌ای و منطقه کوهستانی است، انجام می‌گیرد.
وی افزود: از ابتدای دهه ۷۰، مطالعه، بررسی و اجرای پروژه‌های آبخیزداری بر روی این حوزه‌های آبخیز شروع شده که نتیجه آن مطالعات کامل آبخیزداری در حوزه آبخیز آبخوان بهاریه با سطح حدود ۲۰ هزار هکتار، حوزه شهری کاشمر (شرق سید مرتضی) با وسعت ۶۰۰۰ هکتار، حوزه آبخیز سنگنصوح با وسعت ۵۰۰۰ هکتار و حوزه کسرینه (غرب کاشمر) به وسعت ۷۰۰۰ هکتار انجام شده است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کاشمر با بیان اینکه حوزه‌های آبخیز کوچکتری مانند آبخیز فرشه و آبریز قوچ‌پلنگ نیز به صورت موردی بررسی و عملیات کنترل سیلاب در آن انجام شده است؛ تصریح کرد: با پیگیری‌های انجام شده و اعتباراتی که در سال‌های گذشته تخصیص داده شده، عملیات کنترل سیل پخش و نفوذ سیلاب در ۸۰ درصد این منطقه به‌خصوص منطقه شمال شرق شهرستان کاشمر به سرانجام رسیده است.
تزریق میلیون‌ها مترمکعب سیلاب به سفره آب زیرزمینی
وی عنوان کرد: با اقدامات کنترلی انجام گرفته علاوه بر حفاظت شهر و روستا‌های دشت کاشمر، اراضی کشاورزی و باغات، راه‌ها و تأسیسات پایین‌دست از تهدید سیل، هرساله میلیون‌ها مترمکعب از سیلاب رودخانه‌های شمال دشت کاشمر مهار و به سفره آب زیرزمینی منطقه تزریق می‌شود.
روشنی عنوان کرد: برای تکمیل عملیات آبخیزداری در این حوزه، آبخیز فاز ۲ پخش سیلاب در بالادست روستای سرحوضک با حجم عملیات خاکی ۴۰ هزار مترمکعب و ۴۰۰ مترمکعب سریز سنگ ملات، همچنین یک مورد بند خاکی و یک سازه سنگ ملات در رودخانه سرخرود اجرا خواهد شد.
وی یادآور شد: با تکمیل این پروژه بیش از ۹۰ درصد سیلاب منطقه غرب و شمال غرب شهرستان کاشمر مهار و به سفره آب زیرزمینی منطقه تزریق خواهد شد که حداکثر بهره‌برداری از سیلاب و روان‌های منطقه برای تقویت سفره‌های آب زیرزمینی صورت خواهد گرفت.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کاشمر با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ با اعتباری بالغ‌بر ۵۰ میلیارد ریال پروژههایی احداث شد، گفت: فاز یک پخش سیلاب در قالب احداث یک تورکینست با حجم عملیات خاکی ۳۷ هزار مترمکعب و حجم سریز سنگ ملات حدود ۴۰۰ متر مکعب در بالا در سطح روستا‌های زندهجان، کسرینه و حاجیآباد، بند خاکی محمدیه که در بالادست روستای محمدیه واقع که حجم عملیات خاکریزی آن ۱۷ هزار متر مکعب و حجم عملیات سنگ ملات سرریز آن بالغ‌بر ۴۰۰ متر مکعب و بند ترکیبی گابیون ـ ملاتی با حجم بیش از ۱۲۰۰ متر مکعب سنگ ملات و گابیون از آن جمله بوده است.
طرح‌های آبخیزداری اجرا نشود، مورد تهدید سیلاب هستیم
وی ادامه داد: پروژه‌های آبخیزداری نه تنها برای تغذیه سفره‌های زیرزمینی بسیار مفید است و از تبخیر آب جلوگیری میکنند بلکه سیلاب‌ها هم ایمن‌سازی می‌شوند، اگر طرح‌های آبخیزداری اجرا نشود، از شمال غرب و شمال شرق کاشمر مورد تهدید سیلاب هستیم.
روشنی تصریح کرد: احداث پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری در قالب‌بند‌های سنگ ملاتی یا تورگابیون در سرشاخه‌ها و بالادست حوضه آبریز و احداث بند‌های تغذیه مصنوعی در دامنه‌ها و ورودی دشت‌ها بهترین گزینه است.
وی همچنین مساحت کل مطالعه شده کال دره گرگ و دره گور را بالغ‌بر ۵۱۲۶ هکتار اعلام و اظهار کرد: این ۲ کال روان آب‌های بسیار زیادی دارد، به طوری که برای کال دره گرگ در بارندگی‌های حداکثری ۵۰ ساله روان آبی ۳۶ متر مکعب در ثانیه و حداکثر سیلابی که برای کال دره گور برآورده شده، ۵۰ متر مکعب در ثانیه است که اگر این سیلاب‌ها در مسیر کال ادامه یابد، در شهر کاشمر و حسین‌آباد تخریب‌های زیادی را بر جای خواهد گذاشت.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کاشمر خاطرنشان کرد: علیرغم اینکه پوشش گیاهی در کنترل روان آب‌ها نقش بسزایی دارد، اما توسط برخی افراد که به ارتفاعات می‌روند، این پوشش گیاهی تخریب شده و از بین می‌رود.
وی عنوان کرد: با توجه به سنگلاخی بودن منطقه اگر مردم رعایت کنند و گیاهان بالشتکی مانند چوبک، کلاه میرحسن، گون، بادامشک و... را تخریب نکنند و چرای بیش از حد دام‌هایشان را نداشته باشند، این گیاهان در کنترل روان آب‌ها مؤثر است.
