دیدارنیوز_ گروه اجتماعی: شنبه هشتم بهمن ماه ۱۴۰۱ کمی مانده به نیمه شب وقوع زلزلهی شدیدی در استان آذربایجان غربی و خاصتر در شهر خوی مردم را به خیابان کشاند، تدوام پس لرزههای این زلزله که در عمق چهار کیلومتری زمنی قرار داشت سبب شد که عدهای همان شبانه این شهر را برای نجات جان خود و خانواده شان ترک کنند و همین موجب ترافیک شدید در خروجیهای این شهر شد.
البته این همه ماجرا نبود و این واکنش مردم به ترس از زلزله کار امداد رسانی را برای نیروهای امدادی سخت کرد تا جاییکه مسئولان از مردم خواستند که خونسردی خود را حفظ کنند تا آنها بتوانند در سرمای منفی ۵ درجه که بارش برف را هم به دنبال داشت، اقدام مناسب تری برای محافظت از مردم انجام دهند.
خرداد ماه امسال هم در جنوب کشور طی چند روز زلزلههایی با قدرت سه و نیم و پنج و دو دهم رخ داد و باعث ترس مردم شد؛ این در حالی است که سالها بحث وقوع زلزله در شهر تهران با قدرت زیاد مطرح شده، اما تا به امروز اقدام جدی برای پیشگیری از حوادث احتمالی نشده است و به گفته زلزله شناسان بافتهای قدیمی تهران و ساختمان بلند شیشهای به تنهایی میتوانند در زمان وقوع زلزله حادثه ساز باشند.
کدام زلزله قدرت بیشتری داشت؟
بزرگترین زلزله تاریخ ایران در صد سال اخیر مربوط به زلزله طبس بود بیست و پنج شهریور سال ۵۷. قدرت این زلزله ۷.۸ ریشتر بود؛ ساعتی بعد نیروهای امدادی به طبس رسیدند، اما هیچچیز جز مشتی آوار باقی نمانده بود. بعد از چهار روز جستجو و نجات تعداد زیادی جنازه خارج شد، اما با توجه به اینکه شهر بهصورت کامل با خاک یکسان شده بود تصمیم گرفته شد بر روی ویرانههای شهر دوباره ساختوساز انجام شود، بههمین خاطر بود که تعداد زیادی از جنازه و هیچوقت به علت شدت خرابی پیدا نشد. در جریان این زمینلرزه بین پانزده تا بیست و پنج هزار نفر جان خود را از دست دادند.
قدرت زلزله هفت و چهار ریشتر؛ خراسان جنوبی
و، اما نهم شهریورماه سال هزار و سیصد و چهل و هفت بود که زمینلرزهای با قدرت ۷.۴ ریشتر بیاض در استان خراسانجنوبی را لرزاند. مردم بسیاری زیر آوار گیر کرده بودند. در همان ساعات اولیه تعدادی از افراد روستایی که زنده مانده بودند، اما در زیر آوار مجروح شده بودند به بیمارستان شهر فردوس منتقل شدند. ساعاتی بیشتر نگذشته بود که زمینلرزهای با قدرت شش و چهار دهم ریشتر فردوس را هم لرزاند. آمار دقیقی از کشتههای این زن دو زمینلرزه هیچگاه اعلام نشد، اما آنچه مشخص بود این بود که مجروحان زلزله بیاض بهعلت ریزش بیمارستان فردوس جان خود را از دست دادند.
قدرت زلزله هفت و سه ریشتر؛ استان گیلان
بزرگترین زمینلرزه از نظر زمان وقوع در تاریخ ۳۱ خرداد سال ۶۹ در منجیل رخ داد. زمینلرزهای که در چندین استان حس و حتی در تهران هم کشته برجای گذاشت. در این زمینلرزه که ۷.۳ ریشتر قدرت داشت و یک دقیقه به طول انجامید منجیل، رودبار، لوشان و جیرنده با خاک یکسان شدند و خسارتهای بسیاری در قزوین و زنجان هم برجای ماند. حتی این زمینلرزه تا بخشهایی از استان گیلان در غرب استان هم خسارت برجای گذاشت و در دیلمان تخریبهای بسیاری به وجود آمد. این زمینلرزه که یکی از پرقدرتترین و پرتلفاتترین زمینلرزههای کشور بود سی و پنج هزار کشته بر جای گذاشت، اما حجم خرابیها بهقدری بود که بیشاز یک ماه آواربرداری طول کشید.
قدرت زلزله هفت و سه؛ خراسان بزرگ
۲۰ اردیبهشت سال ۷۶ بود که زمینلرزهای با قدرت هفت و سه دهم ریشتر در روستای اردکول قائن در جنوب استان خراسان بزرگ رخ داد. بر اثر این زمینلرزه قائن و روستاهای اطرافش دچار تخریب بسیاری شدند و برهمین اساس هزار و ۵۷۶ نفر جانشان را از دست دادند و پنجاه هزار نفر بهعلت تخریب خانههایشان آواره شدند.
قدرت زلزله هفت و سه؛ استان کرمانشاه
بیست و یک آبانماه ۹۶ و ساعت نزدیک ده شب بود زمینلرزهای با قدرت ۷.۳ ریشتر بخشهای زیادی از استان کرمانشاه و غرب کشور را لرزاند. دقایقی بعد مشخص شد کانون زمینلرزه از گله بودهاست زلزله بهقدری قوی بود که در عراق نیز احساس شد و خسارتهایی را برجای گذاشت. بر اثر این زمینلرزه خانههای بسیاری در روستاها تخریب شد و در قصر شیرین خسارت زیادی به بار آمد و در جریان این زلزله ششصد و بیست و پنج نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند.
قدرت زلزله هفت و دو؛ استان قزوین
جالب است بدانید که دهم شهریورماه سال ۴۱ یعنی درست شش سال قبل از وقوع زلزله بیاض یکی از مهمترین و شناختهشدهترین زمینلرزههای کشور در بوئینزهرا رخ داد؛ این زمینلرزه که ۷.۲ ریشتر قدرت داشت شهر بوئینزهرا با خاک یکسان شد و بسیاری از مردم کشته شدند. علت مشهور شدن این زمینلرزه هم آن بود که پهلوان تختی برای آسیبدیدگان زمینلرزه اقدام به جمعآوری کمک کرد و کمکهای بسیاری را به مناطق زلزلهزده ارسال کرد. براثر این زمینلرزه پرقدرت متأسفانه یازده هزار نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند تا یکی از مرگبارترین زمینلرزههای ایران ثبت شود.
دو زلزله شش و شش ریشتر؛ استان مازندران و کرمان
تیرماه سال ۱۳۳۶ بود که زمینلرزهای پرقدرت سنگچال یا بندپی در استان مازندران را لرزاند. این زمینلرزه با قدرت ۶.۶ ریشتر ساعت چهل و دو دقیقه بامداد روزهای نخستین تیرماه رخ داد. بر اثر این زمینلرزه که خرابیهای گستردهای را در بندپی و اطراف آن بههمراه داشت متأسفانه هزار و دویست نفر کشته شدند و بعد از دو هفته آواربرداری اجساد از زیر آوار خارج شد.
بامداد پنج دی سال ۸۲ بود که زمینلرزهای با قدرت شش و شش دهم ریشتر بم در شرق استان کرمان را لرزاند. این زمینلرزه که تنها دوازده ثانیه طول کشید، بزرگترین شهر خشتی کشور و جهان را به لرزه درآورد و با خاک یکسان کرد. ساعتی بعد کار امدادرسانی آغاز شد، اما با توجه به وسعت بزرگ شهر و تخریب کامل آن تیمهای امدادی از چندین کشور دنیا ازجمله ژاپن و آمریکا و آلمان وارد بم شدند. بررسیها برای آواربرداری آغاز شد و بعد از گذشت چند ماه کار آواربرداری به پایان رسید. در زلزله بم که بعد از زلزله دامغان و اردبیل پرتلفاتترین زلزله تاریخ ایران بود پنجاه هزار هموطن جان خود را از دست دادند.
زلزله پنج و هفت ریشتر؛ استان خراسان رضوی
پنج خرداد سال ۱۳۰۲ بود و در عصر یک روز بهاری زمینلرزه کاشمر در استان خراسانرضوی را لرزاند. این زمینلرزه که در منطقه کاج درخت کاشمر رخ داده بود، قدرت ۵.۷ ریشتری داشت. بر اثر این زمینلرزه پنج روستا بهصورت کامل تخریب شد و بیست روستا نیز دچار خرابی شد و بعد از چهل و هشت ساعت از وقوع زمینلرزه ۷۷۰ کشته این زلزله نسبتاً بزرگ از زیر آوار خارج شدند.