قاآنی و چالش زنان غیرمحجبه خیابان ولیعصر/ سردار علیه سردار!

دیدارنیوز: رویداد۲۴ از دشواری‌ها دست یافتن با یک منصب مهم این است که آن فرد همواره با مقام پیشین مقایسه می‌شود؛ این مشکل آنجا بیشتر می‌شود که مقام پیشین یک سر و گردن از مقام کنونی بالاتر باشد؛ مشابه این اتفاق در نیروی سپاه قدس ایران رخ داده است؛ جایی که سردار اسماعیل قاآنی پس از ترور سردار قاسم سلیمانی به سمت فرماندهی رسید.

این اتفاق در حالی افتاد که جایگاه سردار سلیمانی نه تنها در مقایسه با سردار قاآنی، که در مقایسه با فرمانده کل سپاه هم برای بخش عمده‌ای از مردم تفاوت معناداری داشت و از این منظر سردار سلیمانی از فرماندهان نظامی بود که حامیان بسیار زیادی داشت. همین موضوع کار را برای جانشین او بسیار سخت کرده است؛ چه زمانی که به سفر خارجی می‌رود؛ چه زمانی در عراق و سوریه تصمیم می‌گیرد و چه زمانی که در ایران سخنرانی می‌کند، ناخودآگاه با سردار سلیمانی مقایسه می‌شود.

نمونه بارز این اتفاق در سخنرانی روز گذشته سردار قاآنی در مراسم سالگرد حسن ایرلو سفیر ایران در یمن آشکار بود؛ زمانی که در انتقاد از بی‌حجابی همه را بی‌شرف می‌خواند و می‌گفت: «یک زن باشرف را پیدا نمی‌کنید که محجبه نباشد!» و سخنانش با سخنان سردار سلیمانی مقایسه می‌شد که می‌گفت: «همان دختر کم‌حجاب هم دختر من است.»

علاوه بر مقایسه‌ای که میان قاآنی و سردار سلیمانی شد، انتقادات دیگری هم در شبکه‌های اجتماعی به این سخنان مطرح شد که بخش عمده آن معطوف به این موضوع بود که چرا برای انتقاد آنهم به این شکل کلی، از زبان پاکیزه استفاده نشده است و نکته دیگر اینکه اساسا منصب سیاسی و نظامی سردار قاآنی چه ارتباطی با نظر دادن درباره چنین مسائلی دارد، آنهم وقتی به آن مسلط نیست. به گزارش رویداد۲۴ قضیه آنجا درناک‌تر می‌شد که سردار در حوزه تخصصی خودش نیز تسلط نداشت و در همان سخنرانی زمانی که از آمار ترور‌های سازمان مجاهدین خلق می‌گفت، توضیح می‌داد که اطلاع دقیق از تعداد آن ندارد! یعنی سردار از میزان شرف تمام زنان خیابان ولیعصر باخبر است، اما از حوزه تخصصی خودش اطلاع کامل ندارد، به همین دلیل منتقدان سردار قاآنی می‌گفتند او که قرار بوده مکتب سردار سلیمانی را ادامه دهد، چرا اینگونه سخنانی می‌گوید؟

در نقد سخنان قاآنی تفاوتی میان جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا وجود نداشت و هر دو جریان بار‌ها مقایسه سردار سلیمانی را با سردار قاآنی انجام دادند. یکی از کاربران در توییتی نوشت: «تفاوت می‌کند سردارمان چه کسی باشد. مردم ایران برای بدرقه آن سردارشان میلیونی به خیابان‌ها آمدند...»

سخنان سردار قاآنی به جز سویه انتقادی، تفسیر‌های سیاسی هم داشت و برخی اینگونه تحلیل کرده بودند که مخاطب این سخنان نیرو‌های ارزشی و سپاه است که قرار است با افرادی که اعتقادی به حجاب ندارند، به شکل تندتری برخورد کنند و فعلا به خاطر وضعیت کنونی سکوت کرده‌اند. این مهمترین سویه سیاسی سخنان سردار قاآنی بود و به نوعی یک مانیفست برای نیرو‌های ارزشی نیز محسوب می‌شد؛ چنانچه بعد از این اظهارات، برخی از کاربران از اطمینان به مسیرشان می‌گفتند.

تحلیل‌های دیگری نیز از سخنان سردار قاآنی مطرح شد و این انتقاد نیز وجود داشت که چنین اظهاراتی دامن زدن به دوقطبی‌های موجود است؛ یعنی در شرایطی که شرایط در حال آرام شدن است، ناگهان فرمانده سپاه قدس زنان غیرمحجبه خیابان ولیعصر را بی‌شرف می‌خواند. این جمله البته معانی دیگری هم داشت و آن اینکه خود نقض غرض بود؛ چه اینکه سردار در تمام خیابان ولیعصر که به نوعی بزرگترین خیابان خاورمیانه است، زن باحجابی ندیده و این یعنی بخش عمده زنان دست‌کم در تهران به حجاب اختیاری باور دارند.

انتقاد‌های دیگر به حوزه عملکرد سردار قاآنی بود. یکی از کاربران نوشته «آقای قاآنی بهتر نیست به‌جای پرداختن به اموری که قانوناً و اخلاقاً ربطی به شما ندارد پاسخگوی اموری باشید که مسئولیتش را بر عهده دارید. شما ملاک شرف زن ایرانی نیستید. بهتر نیست بگویید دستاوردتان در افغانستان، عراق، سوریه، لبنان در دوره مسئولیت خودتان چه بوده است؟»

کاربر دیگری در انتقاد از سردار قاآنی نوشت: «فقط بی‌حجاب‌های ایران را بی‌شرف می‌داند یا دربارهٔ بی‌حجاب‌های سوریه مثل زن بشار اسد هم همین نظر را دارد؟»

حقیقت آن است که سخنان سردار قاآنی در نقد سازمان مجاهدین خلق و مریم رجوی، سخنان درستی بود که باید با شدت (و نه بیان رکیک، که آموزه دینی نیست و نیازی به روسپی خواندن کسی نبود) بیان می‌شد؛ سردار قاآنی تلاش کرد چنین کند و با استواری پاسخی به سازمان مجاهدین و حامیان آن‌ها بدهد. البته مشخص نیست که کدام کشور سازمان مجاهدین را نماینده اعتراضات خوانده و دست‌کم تا کنون چنین چیزی ثبت نشده است. با این حال پاسخ به این سازمان طبیعی بود و اتفاقا برای همراهی جامعه بهتر بود سردار سخنانی بیان می‌کرد که جامعه با آن همنوا می‌شد، نه آنکه در نقد مجاهدین سخن بگوید و بعد از آن زنان غیرمحجبه را «بی‌شرف» بخواند.

طبیعی است برای مردم ایران سازمان مجاهدین موضوعیتی ندارد بلکه این نگاه مقامات به آنهاست که اهمیت دارد؛ از این منظر سخنان سردار قاآنی کمی نسنجیده و نپخته بود و به جای آنکه همراهی جامعه را در موضع‌گیری با سازمان مجاهدین انجام دهد، به تقابل مخاطبان این سخنان با خود سردار قاآنی انجامید. شاید منظور سردار از این سخنان چیز دیگری بوده و مشخص نیست، اما آنچه مشخص است اینکه بهتر است سردار در سخنان بازنگری کند؛ چه اینکه این دست سخنان بیش از هر چیز جایگاه خود او را تضعیف خواهد کرد و گویی علیه خودش چالشی به راه انداخته است!