بهشتی پور: مشکل ایران و آژانس باید به لحاظ سیاسی حل شود

دیدارنیوز: یک کارشناس سیاست خارجی گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چند سال همکاری با ایران تا زمانی که در چهارچوب مسائل فنی و حقوقی حرکت کرده، مشکلی در روابطش با تهران ایجاد نشده است یعنی موارد متعددی وجود داشته که دو طرف با هم در تعامل پیش رفته‌اند که از جمله آن می‌توان به برجام اشاره کرد که در ۱۴ گزارش آقای آمانو و خود آقای گروسی اعلام شد ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بوده است.

حسن بهشتی‌پور ، در خصوص درخواست مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای دیدار با وزیر امور خارجه کشومان و در پاسخ به این سوال که علت درخواست رافائل گروسی برای دیدار با مقامات سیاسی کشورمان و همچنین علت مخالفت تهران با این امر در سفر پیشین گفت: نخست باید توضیح دهم که به طور کلی وظیفه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس اساسنامه آن حقوقی و فنی است؛ حقوقی است به این معنا که در چهارچوب پیمان‌های مصوب یا پروتکل الحاقی و توافقات اجرایی دوجانبه با کشور‌ها بررسی می‌کند که فعالیت هسته‌ای کشور‌ها منطبق با این پیمان‌ها است یا خیر و یک جنبه فنی هم دارد به این معنا که فعالیت‌های هسته‌ای کشور‌ها چگونه، تا چند درصد و با کدام نوع سانتریفیوژ انجام می‌شود. پس چهارچوب کلی اساسنامه در خصوص نظارت بر فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای و عدم اشاعه هسته‌ای است به این معنا که آژانس باید مانع از ترویج سلاح هسته‌ای شود.

وی ادامه داد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چند سال همکاری با ایران تا زمانی که در چارچوب مسائل فنی و حقوقی حرکت کرده، مشکلی در روابطش با تهران ایجاد نشده است یعنی موارد متعددی وجود داشته که دو طرف با هم در تعامل پیش رفته‌اند که از جمله آن می‌توان به برجام اشاره کرد که در ۱۴ گزارش آقای آمانو و خود آقای گروسی اعلام شد ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بوده است.

وی افزود: حال چه می‌شود که بین ایران آژانس اختلاف رخ می‌دهد؟ این مساله زمانی است که مسائل سیاسی دخیل در این رابطه می‌شود. ما به چه مسائلی سیاسی می‌گوییم؟ وقتی یک موضوع سیاسی پیش می‌آید، آژانس می‌گوید من از ایران سوالاتی را پرسیدم و ایران به آن سوالات پاسخ داده، اما من قانع نشدم و نیاز است باز هم پاسخ داده شود. وقتی در این موارد سوالات شکافته می‌شود می‌بینیم برای مثال در خصوص مجموعه اطلاعات ادعایی است که اسرائیل می‌گوید از ایران به سرقت برده که طبق ادعای خود اسرائیل مربوط به سال ۲۰۰۳ است و امسال سال ۲۰۲۱ است. وقتی موضوعی ۱۸ سال از آن می‌گذرد و آژانس هنوز به دنبال بررسی آن است و پاسخ ایران را هم قانع کننده نمی‌داند، یعنی موضوع سیاسی شده است.

این کارشناس سیاست خارجی گفت: در نتیجه برای حل موضوعی که نه حقوقی و نه فنی است باید وارد فاز سیاسی شویم تا از طریق گفتگو با کشور‌های ذی‌نفوذ در شورای حکام این مساله حل شود؛ پس حدس من این است که رافائل گروسی که درخواست دارد با مقامات سیاسی ایران دیدار کند، درخواستش به این معنا است که می‌خواهد موضوع را سیاسی حل کند؛ چراکه این مسائل در دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی قابل حل نیست و لازم است مقامات سیاسی ورود کنند.

وی ادامه داد: بنابراین من فکر می‌کنم که این مشکل ایران با آژانس در این بخش باید از لحاظ سیاسی حل شود یعنی اگر این موضوع در رابطه با کشوری غیر از ایران بود در کمتر از یکماه حل می‌شد، اما کشور‌های حاضر در شورای حکام می‌خواهند از این طریق به ایران فشار بیاورند و متاسفانه آقای گروسی هم به این ماجرا تن داده است.

بهشتی‌پور در پاسخ به سوالی در خصوص تاثیرات کیفیت ارتباط تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر مذاکرات وین گفت: اگر ما در وین به توافق می‌رسیدیم، به احتمال زیاد بر حل این مساله هم موثر بود چراکه چنین موضوعی را شخص مدیرکل آژانس پیگیری نمی‌کند و مساله‌ای است که از سوی کشور‌های شورای حکام مانند آمریکا، انگلیس و فرانسه مطرح شده است.