وضعیت در افغانستان مطابق تصور آمریکا پیش نمی‌رود

دیدارنیوز - علی رستمی با اشاره به تحولات سیاسی در افغانستان اظهار کرد: طالبان حکومتی تمامیت خواه است و هدفش این است که یک نوع شریعت را تقویت کنند و از مقوله صلح و مذاکرات برای صلح به طور موقت و تامین و افزایش قدرت خود استفاده می کنند.

وی ادامه داد: طالبان از ابتدا آمریکا را مانعی بر سر راه پیروزی کامل خود در افغانستان می دانست و اولین خواسته اش همواره این بوده است که نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج شوند اما این هدف در این سال ها به طور کامل محقق نشده است، بنابراین اهداف و موقعیت ها نسبت به گذشته عوض شده است و طالبان هم متوجه شده که به راحتی نمی تواند در این فضا پیروز شود و اهدافش را محقق کند.

این کارشناس مسایل منطقه با اشاره به سیاست آمریکا در خروج نیروهایش از افغانستان و تاثیر این تصمیم بر فضای سیاسی و افزایش خشونت ها در این کشور که غیرنظامیان را نیز هدف قرار داده است اظهار کرد: آمریکا به این نتیجه رسیده است که باید نیروهایش را به تعداد بیشتر از مناطق مختلف از جمله افغانستان خارج کند و به سمت چین و دریای چین ببرد چرا که صحنه نبرد آینده را در این زمینه می بیند. اما به نظر برنامه ریزی ها و تصورات آمریکایی ها درباره ایجاد یک تفاهم با طالبان و تشکیل دولت مشترک درست از آب درنیامده است چرا که از وقتی نیروهای آمریکا شروع به خروج از افغانستان کردند درگیری ها بیشتر شد. شاهد هستیم که طالبان به نیروهای بیشتری از دولت حمله کرده است و البته از اختلاف نظر بین عبدالله عبدالله و اشرف غنی در بحث مذاکرات صلح هم به نفع خود استفاده کرده است. دولت افغانستان معتقد است بر اساس مسایلی که در قطر بر روی آن صحبت و تفاهم شد اگر رقابت سیاسی در چارچوب انتخابات پیش رود می تواند به نفع دولت جدید از روند خارج شود اما روند تحولات نشان داد که اگر آمریکا از افغانستان به طور گسترده خارج شود، طالبان با زور و درگیری قدرت را در دست می گیرد.

رستمی ادامه داد: آمریکا با توجه به این مساله اعلام کرد نیروهایش را به طور کامل و در زمان کم از این کشور خارج نمی کند و متخصصان عمده در حوزه امنیت و نظامی را نگه می دارد. با این حال دولت کابل معتقد است طالبان باید بیشتر با دولت مرکزی صحبت کند، اگر با آمریکا مذاکره کرده است به معنای آن نیست که دولت سقوط کند و آنها سر کار بیایند. دولت معتقد است اگر قرار باشد مبنای این تصمیمات دموکراسی باشد در دل این مساله باز هم انتخابات و یک دولت مشترک که هر یک از گروه ها و اقوام سهم مشخص خود را دارند شکل می گیرد.

وی با بیان اینکه حملات خشونت بار در افغانستان از سوی طالبان و برای گرفتن امتیازات بیشتر در مذاکرات آینده است گفت: تا وقتی دو طرف به این نتیجه برسند که نه دولت و نه طالبان همان طور که در این 20 سال مطرح بوده به زور نمی تواند اقدام کند بلکه بر اساس سهم شان در مسایل در حاکمیت نقش دارند؛ شرایط تغییر نمی‌کند.

این کارشناس مسایل منطقه درباره سیاست آمریکا در رابطه با افغانستان اظهار کرد؟ تغییراتی در سیاست جو بایدن در این زمینه صورت گرفته است. ترامپ که یک ناسیونالیست بود و سیاست آمریکا را در سطح کشور آمریکا تعریف می کرد و همیشه می گفت چرا آمریکا باید هزینه امنیت در مناطق مختلف از جمله در افغانستان، ناتو و غیره را بدهد؟ الان حزب دموکرات این طور برخورد نمی کند، بلکه منافعش را در سطح بین المللی جستجو می کند و برای خروج از افغانستان منافع هم پیمانانش را هم در نظر دارد و با خروج از افغانستان دنبال این است که تعادلی بین طالبان و دولت مرکزی ایجاد کند. یک حکومت مشترک که هم حکومت فعلی را در برگیرد هم مسایل مورد نظر طالبان نیز محقق شود. به همین دلیل خروج از افغانستان را کمی عقب انداختند و بخشی از لجستک شان را هم نگه می دارند.

رستمی درباره یافتن یک راه حل برای مساله افغانستان هم گفت: مشکل افغانستان در این است که پاکستان حکومت افغانستان را نمی خواهد، یک دولتی می خواهد که حیات خلوتش باشد چون اگر زمانی با هند جنگ کند و افغانستان با هند دوست باشد به ضرر آن است. طالبان بخشی از طراحی هایش را در پاکستان انجام می دهد و آنها نیز در مسایل افغانستان دخالت دارند، هر چند که به طور رسمی عنوان نمی شود اما واقعیت این است که طالبان سلاح اش را از پاکستان تامین می کند و جلساتش را در پاکستان انجام می دهد. بنابراین مساله افغانستان صرفا در چارچوب اقوام و نیروهای داخلی این کشور نیست بلکه مساله ای مربوط به قدرت های منطقه و قدرت های بزرگ است.

وی با اشاره به نشست ترکیه که قرار است به زودی درباره افغانستان برگزار شود اثرگذاری این نشست برای یافتن راهکاری برای آن گفت: به نظرم این نشست هم کفایت نخواهد کرد، چون هنوز یک توافق عمومی که بر مبنای مشترک به توافق برسند، وجود ندارد بلکه هر کس دنبال قدرت نمایی و تامین منافع خودش است.