مطلب حاضر نگاهی دارد به ۵۰ دربی بزرگ جهان به روایت نشریه معتبر «فور فور تو». مسابقات بزرگی که در سراسر جهان چشمان هزاران و گاه میلیون‌ها نفر را خیره می‌کنند و برای ماه‌ها و سال‌ها در خاطره‌ها می‌مانند.
دیدارنیوز: فوتبال هم در سال ۱۳۹۹ از آسیب کرونا در امان نماند و به ورزشگاه‌های بی‌تماشاگر تبعید شد. در این روز‌های فراغت نوروز ۱۴۰۰ نگاهی به ۵۰ دربی بزرگ جهان شاید برای عاشقان در فراق مانده فوتبال خالی از لطف نباشد.
بابک مجیدی: امکان ندارد که هوادار فوتبال باشی و با کلمه دربی آشنا نباشی! به قول انگلیسی‌ها «داربی» و به قول آمریکایی‌ها «دربی» به رویارویی دو تیم فوتبال پرطرفدار همشهری یا هم‌ایالتی گفته می‌شود، اما بازی بزرگ بین دو تیم در یک کشور هم بعضا با همین عنوان شناخته می‌شود مثل «ال‌کلاسیکو» در اسپانیا که بین دو ایالت متخاصم مادرید و کاتالونیا برگزار می‌شود و حتی می‌شود آن را یک دربی جهانی دانست!
هر چند ریشه این کلمه به یک مسابقه اسب‌سواری در بریتانیا باز می‌گردد، اما حالا دربی کاملا یک مفهوم فوتبالی است. در فوتبال تعریف جذابی از دربی وجود دارد که می‌گوید: «همه بازی‌های لیگ را بباز، اما دربی را ببر!» چرا که شکست در دربی به منزله سرافکندگی و تحمل رجزخوانی‌ها و کنایه‌های رقیب خواهد بود و این سخت‌ترین بخش از زندگی هواداران متعصب در فوتبال است.
اما در دنیا دربی‌های زیادی در جهان وجود دارد که شاید همه آنها مشهور نباشند، اما از حیث اهمیت رتبه بالایی دارند. نشریه معتبر فورفورتو فهرستی از ۵۰ دربی مهم دنیای فوتبال را معرفی کرده که خواندن آن برای طرفداران دوآتشه فوتبال واجب است:
اولین دربی شهر شفیلد در سال ۱۸۶۰ میان اف. سی شفیلد با شفیلد یونایتد انجام شد گرچه این بازی تداوم پیدا نکرد. دربی اصلی این شهر، اما در سال ۱۸۹۰ بین دو تیم ونزدی و یونایتد متولد شد که تا امروز ۱۳۱ سال از آن می‌گذرد. در این مدت شفیلد یونایتد ۴۹ پیروزی به دست آورده و ۴۸ پیروزی نیز نصیب شفیلد ونزدی شده و ۴۷ دیدار هم با تساوی به پایان رسیده است. مهم‌ترین دیدار دو تیم در سال ۱۹۹۳ در نیمه نهایی جام حذفی انجام شد که ونزدی موفق شد با نتیجه ۲ – ۱ از سد رقیب دیرینه خود بگذرد. بعد از سقوط شفیلد یونایتد به دسته پایین‌تراین دو تیم تنها در فصل ۱۷-۲۰۱۶ یک بار دیگر با هم به رقابت کردند.
دربی کلاسیک کشور بولیوی به کلاسیکو کروسنو معروف است و بین دو تیم بلومینگ و اورینته برگزار می‌شود. این دو تیم بیشتر قهرمانی‌های این کشور مرتفع را کسب کرده‌اند به طوری که بعد از ۵ قهرمانی متوالی بلومینگ در لیگ حرفه‌ای بولیوی، نوبت اورینته بود که این عنوان را ۴ سال متوالی جشن بگیرد. در سال ۲۰۰۸ مارسلو آگوئره، بازیکن تیم اورینته پترولرو بعد از باز کردن دروازه بلومینگ در شادی بعد از گل، رقص معروف «مرغ» را انجام داد که مربوط به تیم بلومینگ است. بعد از این حرکت، یک درگیری تمام عیار رخ داد و او از سه بازی محروم شد. سال بعد از آن، سرخیو جورگویی بازیکن تیم بلومینگ در حین انجام بازی، یک ضربه به سبک کونگ‌فو به صورت لئوناردو مِدین از تیم اورینته زد که باعث شد او برای لحظاتی حافظه خود را از دست بدهد.
اگرچه دو شهر پورتلند و سیاتل در فاصله ۱۷۵ مایلی از هم قرار دارند و بین آنها ۵ ایالت دیگر قرار گرفته، اما بازی دو تیم از این دو شهر حکم دربی را دارد. این دیدار بالاترین میزان خشم و نفرت در بین هواداران را در لیگ آمریکا دارد. طرفداران دو تیم با آهنگ‌هایی که از طریق بلندگو‌های قوی در ورزشگاه پخش می‌شود برای هم، کری می‌خوانند. این دربی حتی به درگیری میان سیاستمداران دو ایالت هم کشیده شده است. در سال ۲۰۱۱ سام آدامز شهردار پورتلند و کل کارکنانش بعد از باخت در شرط بندی با مایکل مک‌گین همتای خود در سیاتل، مجبور شد روسری معروف ساندرز را بر سر کنند.
یکی از دربی‌های فرانسه میان دو تیم لیون و سنت اتین انجام می‌شود که به «لی دربی» معروف است. با این که دو شهر در فاصله نزدیک ۳۰ مایلی از هم هستند، اما نخستین دربی آنها در سال ۱۹۵۱ رقم خورد. سنت اتین نماد کارگران یقه آبی است و در مقابل لیون را به عنوان تیم مدیران یقه سفید می‌شناسند. با این وجود کارگران در سال‌های ۱۹۵۷ تا ۱۹۸۱ ده بار قهرمان لیگ فرانسه شدند و حتی در سال ۱۹۷۶ به فینال لیگ قهرمانان اروپا هم رسیدند. در میان نتایج تاریخی ادو تیم، سنت اتین موفق شد در سال ۱۹۶۹ با نتیجه ۷-۱ از سد رقیب دیرینه بگذرد. در مقابل لیون هم موفق شد برای جبران این نتایج ضعیف، از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۹ به مدت هفت فصل قهرمان لیگ فرانسه شود تا حدودی این عقب ماندگی را جبران کند.
یکی از دربی‌های مهم آرژانتین در سومین شهر بزرگ این کشور یعنی روزاریو بین نیولز اولد بویز و روزاریو انجام می‌شود. از این دو تیم بازیکنان بزرگی هم بیرون آمده‌اند که هواداران نامداری هستند. لیونل مسی ستاره بارسلونا پیش از پیوستن به این تیم در سن ۱۴ سالگی برای اولد بویز بازی می‌کرد و چه‌گوارا پیش از پیوستن به انقلاب کوبا و رهبری آن، طرفدار تیم روزاریو بود. درگیری این دو تیم در سال ۱۹۲۰ شدت زیادی به خود گرفت به طوری که وقتی شهر روزاریو در این سال درگیر اپیدمی بیماری جذام شد، یکی از بیمارستان‌ها، از تیم‌های محلی خواست تا کمک مالی کنند، اما روساریو این درخواست کمک را نپذیرفت و نیواولد بویز نیز به جای در اختیار گذاشتن بیمارستان، چادر به آنها داد و تیم روزاریو هم بعد از این رفتار، لقب جذامی را به آنها داد. این دو تیم هیچ وقت رقابت دوستانه با هم نداشته‌اند و همیشه درگیری‌های زیادی بین هواداران آن بوده است.
بازی دو تیم اتلتیک بیلبائو و رئال سوسیه‌داد به دربی باسک یا به زبان محلی به یوسکای دربیا مشهور است که رقابت میان طبقه کارگر بیلبائو و طبقه مرفه سوسیه‌داد قلمداد می‌شود. این دربی از این جهت حائز اهمیت است که اتلیتک بیلبائو همیشه به ایالت باسک و جدایی از اسپانیا افتخار می‌کند، اما سوسیه داد در اواخر سال ۱۹۸۰ از جدایی طلبی استقبال نکرد و آن را رها کرد. اما بیشتر از اختلاف دو تیم، همبستگی دو رقیب برای یک دشمن مشترک به نام رئال مادرید است. زمانی که ژنرال فرانکو دیکتاتور مادرید درگذشت، دو هفته بعد از آن کاپیتان‌های دو تیم پرچم ایالت باسک را در ورزشگاه به اهتزاز در آوردند.
دربی بندر پورتنو در کشور شیلی با دو تیم اورتون و سانتیاگو واندررز شناخته می‌شود. بازی این دو همواره تحت تاثیر یک نتیجه خارق‌العاده بوده است. اهوداران اورتون، همیشه در وقت رجزخوانی نتیجه خارق‌العاده ۱۷ – ۰ برابر سانتیاگو را بر سر هواداران این تیم می‌کوبند، اما طرف مقابل می‌گوید این دیدار فقط بازی دوستانه در رده سنی جوانان بوده و در آغاز این بازی تیم آنها ۱۱ نفر هم نبوده است!
دربی مشهور کشور کره جنوبی میان دو تیم اف سی سئول و سوون بلووینگز است که هر دو زیرمجموعه دو شرکت غول صوتی و تصویری آسیا و جهان هستند. شرکت ال جی مالکیت اف سی سئول را دارد و سامسونگ هم سوان بلووینگز را مدیریت می‌کند. نام قبلی اف سی سئول، ال جی چیتاز نام داشت که تغییر نام به خاطر قوانین سختگیرانه سازمان لیگ کره جنوبی رخ داد. امروز این دیدار به «سوپر دربی» کره جنوبی معروف است.
شهر سالوادور برزیل مدت مدیدی محل تجارت بَرده بوده و حدودا ۸۰ درصد مردم این شهر، نژاد آفریقایی دارند و مذهب این منطقه، ترکیبی از عقاید آفریقایی و کاتولیک به نام ماکومبا است. دربی این شهر بین دو تیم باهیا و ویتوریا برگزار می‌شود و در ابتدا بازیکنان دو تیم بعد ازگلزنی مقابل یکدیگر، گل را به خدایان آفریقا تقدیم می‌کردند. اما جنجالی‌ترین اتفاق این دربی درسال ۱۹۹۰ اتفاق افتاد که شایعه ارتباط نامشروع یک بازیکن از ویتوریا با همسر بازیکن دیگری از باهیا، منجر به درگیری شدید بین دو تیم شد بازیکن باهیا همسرش را با گلوله کشت!
با وجود اینکه زسکا، لوکوموتیو و تورپیدو از تیم‌های مطرح و قدیمی روسیه هستند، اما قدیمی‌ترین دربی روسیه از آن دو تیم دینامو مسکو و اسپارتاک است. اسپارتاک در سال ۱۹۲۲ توسط اتحادیه‌های صنفی تشکیل شد و به سرعت به رقیب دینامو بدل شد. اسپارتاک به برادران استار وستین متکی بود که در سال ۱۹۴۲ به دلیل ظن به ترور استالین دستگیر شدند. استار وستین بعد از مدتی از اردوگاه سیبری برای مدیریت اسپارتاک به مسکو بازگشت در حالی که علاقه شدیدی به دینامو داشت.
داربی مهم کشور کلمبیا بین دو تیم آمه‌ریکا و دپورتیوو در شهر کالی است. این دو تیم سال ۱۹۳۱ در بازی فینال‌گونه لیگ به دیدار هم رفتند که دپورتیوو با یک گل به پیروزی رسید. در این بازی دو گل آمه‌ریکا توسط داور نادیده گرفته شد و بعد از درگیری‌های زیاد و پخش اعلامیه‌های اعتراضی، منجر به این شد که مسئولین محلی این تیم را یک سال از تمام فعالیت‌ها محروم کنند. اگر می‌خواهید در فینال کوپا لیبرتادورس برنده بیرون بیایید، بهتر است هیچ وقت از مبدأ شهر کالی در جنوب غربی کلمبیا وارد این مسابقه نشوید. دو تیم شش بار در کسب قهرمانی ناکام بودند، دپورتیوو دو فینال و آمه‌ریکا چهار فینال را تاکنون از دست داده‌اند.
یکی از عجیب و غریب‌ترین دربی‌های آلمان میان دو تیم هامبورگ و سن پائولی است. هامبورگ در اصل تیم اول شهر است در حالی که سن‌پائولی محدود به یک محله این شهر می‌شود. به همین دلیل طبیعی است که هامبورگ در کسب عنوان و افتخار دست بالاتر را نسبت به رقیبش داشته باشد. این تیم ۶ بار قهرمان آلمان و ۵ قهرمانی در اروپا را به دست آورده است. با این حال دربی شمال آلمان پر از برخورد و کشمکش بین طرفداران دو تیم است تا آنجا که پلیس آلمان این دربی را یکی خشن‌ترین بازی‌های این کشور معرفی کرده است.
در سال ۱۹۰۱ تیم آلیانز لیما توسط کارگران تشکیل شد و تاکنون ۲۶ بار هم قهرمان لیگ پرو شده است. در مقابل تیم یونیورسیتاریو همان‌طور که از اسمش پیداست توسط دانشجویان و استادان دانشگاه سن دی مارکوس در سال ۱۹۲۴ تاسیس شد. اولین دربی میان این دو تیم دیدار در سال ۱۹۲۸ انجام گرفت، اما قبل از این که این دیدار به پایان برسد داور مسابقه ۵ بار از کارت قرمز خود علیه تیم آلیانز استفاده کرد. اما عجیب این که تیم آلیانز با ۵ یار کمتر هم موفق شد در نهایت دربی را از تیم یونیورسیتاریو ببرد!
دو تیم زسکا صوفیه و لِفسکی صوفیه ریشه در نام قدیمی ارتش کشور بلغارستان را دارند و تیم زسکا در سال ۱۹۴۸ تاسیس شده است. در سال ۱۹۸۵ دو تیم به فینال جام حذفی رسیدند و داور مسابقه آسپاره یاسنوف دو پنالتی مشکوک و ۲ کارت قرمز علیه تیم لفسکی گرفت تا زسکا در نهایت با نتیجه ۲ – ۱ به پیروزی برسد. درپایان بازی هر دو تیم با وجود دخالت پلیس به شدت با همدیگر وارد درگیری فیزیکی شدند.
از هر ۱۰ هوادار فوتبال در پاراگوئه ۹ نفر هوادار این دو تیم هستند. المپیا اولین باشگاه در پاراگوئه بود که توسط ویلیام پاتس هلندی در سال ۱۹۰۲ تاسیس و به نام شهر المپیای یونان نامیده شد و در اصل با نخبگان جامعه مرتبط بوده است. سرو پورتنو هم تیم دوم این کشور است.
اگرچه در ایرلند همچنان تعصبات مذهبی مسیحی بین پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها وجود دارد، اما دربی بلفاست بین پروتستان‌ها است. دو تیم لینفیلد و گلنتوران مربوط به منطقه لینفیلد در بلفاست هستند، اما وجود برخی بازیکنان و اعضای کادرفنی کاتولیک در تیم گلنتوران بعضا با حاشیه‌هایی در تاریخ رویارویی این دو تیم همراه بوده است، چون لینفیلد حضور کاتولیک‌ها را در تیم به کلی و البته به صورت پنهان ممنوع کرده است. این دو تیم امسال هم با هم رقابت خواهد داشت چرا که گلنتوران با سقوط سلتیک بلفاست به دسته برتر بازگشت. در لیگ ایرلند، لینفیلد تاکنون ۵۳ بار قهرمان شده و در مقابل ۲۳ بار هم گلنتوران جام را بالای سر برده است. رقابت این دو تیم از سال ۱۸۸۳ تا به امروز ادامه دارد.
دربی مشهور لیگ اکوادور ممکن است ذهن همه را فریب دهد چرا که یک طرف با نام بارسلونا بازی می‌کند. در سری A اکوادور نام‌های آشنایی حضور دارند مثل: ناپولی، بارسلونا، لاتزیو و رم که هیچ ربطی به نام‌های اصیل و مشهور اروپایی ندارند. دربی این لیگ نیز بین بارسلونا و اِمِلِک برگزار می‌شود که بارسلونا ۱۵ بار در این لیگ قهرمان شده و املک هم ۱۴ بار به این مقام رسیده است. هر دو تیم از شهر بندری گوایاکویل اکوادور بیرون آمده‌اند.
دربی تهران و بزرگترین دربی آسیا میان دو تیم استقلال و پرسپولیس انجام می‌شود که بیش از ۹۰ هزار هوادار دو تیم را در ورزشگاه آزادی جای می‌دهد. پرسپولیس از اواخر دهه ۱۹۶۰ به عنوان یک تیم مردمی شناخته شد درحالی که استقلال پیش از انقلاب نام تاج را داشت و از سوی حاکمان حمایت می‌شد. اخیرا پرسپولیس ۴ سال متوالی قهرمانی لیگ را گرفته در حالی که آخرین قهرمانی استقلال به سال ۲۰۱۱ برمی‌گردد. در دربی سال ۱۹۹۵ تصمیمات بحث برانگیزی از سوی داور ایرانی گرفته شد که باعث حضور داوران خارجی تا سال ۲۰۰۸ شد. اما پرحاشیه‌ترین دربی دو تیم در سال‌های اخیر به سال ۲۰۰۰ برمی‌گردد که پرویز برومند با مشت به صورت پایان رافت کوبید و او را به زمین انداخت تا چند بازیکن آن شب را در زندان بخوابند.
دو تیم پرطرفدار رومانی کمتر دربی جنجالی داشته‌اند، چون هر دو تیم متعلق به دوران کمونیسم در این کشور هستند. استهوا بخارست متعلق به ارتش این کشور بود و مدیریت دینامو را والنتین پسر نیکولا چائوشسکو دیکتاتور این کشور بر عهده داشت. شاید عجیب باشد که دو تیم مطرح رومانی، بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ یعنی ۵ فصل متوالی قهرمان لیگ نشدند که این زمان مربوط به دوران پس از مرگ چائوشسکو و افول حزب کمونیست‌ها در این کشور می‌شود. اما هر دو باشگاه در دوران کمونیست‌ها لیگ را در سلطه خود داشتند و قانونی وجود داشت که اجازه نمی‌داد بازیکنان برتر این دو تیم را تا ۲۸ سالگی ترک کنند و به لیگ‌های دیگر بروند. در سال ۱۹۸۴ تیم دینامو بخارست موفق شد تا نیمه نهایی جام باشگاه‌های اروپا برسد و دوسال بعد از آن هم استهوا بخارست قهرمان اروپا شد.
حدود ۳۰ میلیون نفر از جنوب آفریقا تماشاگر دیدار دربی کایزر با اورلاندو هستند در حالی که دو تیم از شهر سوئتو با جمعیت ۱.۲ میلیون نفری می‌آیند. تیم اورلاندو به افتخار فیلمی از ارول فلین در سال ۱۹۳۷ تاسیس شد و یکی از قدیمی‌ترین باشگاه‌های آفریقاست. کایزر موتوانگ بازیکنی که هشت سال کاپیتان آنها بود به تیم آتلانتا چیفز پیوست. موتوانگ پس از مدتی خواست به اورلاندو برگردد، اما با چهار هم‌تیمی سابقش که با تیم دزدان دریایی سرشاخ شده بودند تیم جدید کایزر چیف را تاسیس کرد. اولین دربی دو تیم درسال ۱۹۷۰ انجام شد. از سال تاسیس لیگ در سال ۱۹۹۶ هر کدام چهار بار قهرمان لیگ آفریقا شدند.
دربی دلا لانترنا یکی از چند دربی معروف در ایتالیا است که بین دو تیم جنوا و سامپدوریا انجام می‌شود. فانوس دریایی حدود هزار سال است که از شهر بندری جنوا حفاظت کرده و تیم فوتبال جنوا نیز از قدیمی‌ترین تیم‌های اروپا و ایتالیاست که در ۱۸۹۳ تاسیس شده. در مقابل، اما سامپدوریا از جوان‌ترین تیم‌های فوتبال ایتالیاست که سال ۱۹۴۶ از ادغام دو باشگاه سمپیردارنسه و آندره دوریا تشکیل شد. جالب است که سابقه دشمنی این دو تیم به گذشته دور باز‌می‌گردد موقعی که دو قوم سامپا و کارتاژهادر دوره حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح جنگ پونیک را راه انداختند.
شهر سانتیاگو شیلی همیشه میزبان یک دربی فوق‌العاده میان دو تیم کولو کولو و یونیورساد است. یونیورساد اولین بار کار خود را در دانشگاه شهر سانتیاگو آغاز کرد و تیم کولو کولو هم در سال ۱۹۲۵ با لقب محبوب‌ها تاسیس شد. دربی این دو تیم با حمایت بی اندازه آگوستو پینوشه دیکتاتور بدنام شیلی از تیم کولو کولو آغاز شد و با اینکه پینوشه مدت‌هاست که مرده، اما این رویارویی تا به امروز همچنان ادامه دارد.
از قدیمی‌ترین دربی‌های جنوب غرب اروپا می‌توان از بازی بنفیکا و اسپورتینگ نام برد. باشگاه بنفیکای پرتغال درسال ۱۹۰۴ توسط عده‌ای از دانش آموزان مدرسه بنفیکا شکل گرفت و اسپورتینگ هم در سال ۱۹۰۶ توسط یکی از پدربزرگان بازیکنان تیم بنفیکا به نام خوزه آلوالاده تاسیس شد. قبل از اینکه اولین دربی این دو تیم در سال ۱۹۰۷ انجام شود، اسپورتنیگ با وعده‌های بهتر و امکانات مالی فوق‌العاده ۸ بازیکن تیم رقیب را به چنگ آورد و از آن موقع تا با به امروز با یکدیگر در جنگ و رقابت بودند که بنفیکا در کسب عناوین قهرمانی بهتر بوده است. آنها علاوه بر رکورددار بودن در قهرمانی پرتغال، ۷ بار به فینال اروپایی رسیدند که در دو فینال به پیروزی رسیدند.
یکی از مشهورترین دربی‌های بالتیک و کشور کرواسی میان دو تیم دینامو زاگرب و هایدوک اشپلیت اتفاق می‌افتد که فاصله‌ای در حدود ۲۵۰ مایل با هم دارند و بزرگترین باشگاه‌های فوتبال کرواسی محسوب می‌شوند. رقابت در این بازی آنقدر شدید است که در میان هر دو تیم به عنوان «دربی ابدی» معروف است. برخورد این دو تیم به نوعی برخورد تیم پایتخت با تیم شهر کوچک‌تر است. زاگربی‌ها معتقدند که اهالی هایدوک، مردم تنبل و بی‌حس و حالی هستند و البته تعداد قهرمانی‌های دینامو هم در طول تاریخ بیشتر است. با این حال در استادیوم هایدوک نمی‌توان این چیز‌ها را به زبان آورد! هواداران هایدوک در این یک مورد کم‌تحمل هستند!
مهم‌ترین دربی مراکش در آفریقا میان دو تیم راجا و ویداد اتفاق می‌افتد. راجا در سال ۱۹۴۹ از سوی ملی گرایان طبقه کارگر در مخالفت با سیاست‌های کشور فرانسه تاسیس شد و تیم محبوب و مردمی مراکش شناخته شد. اما الویداد ده سال بعد از تاسیس راجا و با حمایت قاطع ثروتمندان برای شکست این تیم به میدان آمد. هر دو تیم قهرمان آفریقا شدند که آخرین بار ویداد سال ۲۰۱۷ به این مهم رسید. دیدار این دو تیم همیشه با درگیری‌هایی در بیرون از زمین همراه بوده است. در بدترین اتفاق در سال ۲۰۰۷ یک هوادار تیم راجا به دست سه هوادار ویداد به قتل رسید و یک بار هم در سال ۲۰۱۰، در شورش پس از بازی ۱۰۰ نفر بازداشت شدند که برای هر دو تیم یک سال بازی بدون حضور تماشاگران حکم داده شد.
شهر سویل در جنوب اسپانیا دربی مخصوص خودش را دارد که بین دو تیم سِویا و رئال بتیس انجام می‌شود. سویا ابتدا توسط تعدادی از کارگران انگلیسی شاغل در اسپانیا در سال ۱۹۰۵ تاسیس شد. هنگامی که مدیر این باشگاه از استخدام یک کارگر اسپانیایی در جنوب این شهر امتناع کرد تیم فوتبال رئال بتیس توسط آن فرد در سال ۱۹۰۹ تاسیس شد. در شناسنامه این دو تیم، سویا تیم پرعنوان‌تری نسبت به بتیس است و علاوه بر ۶ قهرمانی لالیگا، ۶ بار قهرمان لیگ اروپا شده است. همچنین در دیدار‌های رسمی نیز سویا با اختلاف دست بالاتر را نسبت به تیم بتیس دارد.
یکی از دربی‌های مشهور انگلستان بین دو تیم ساندرلند و نیوکاسل است که درگیری این دو منطقه ریشه‌های تاریخی و قدیمی‌تر از فوتبال دارد. اهالی نیوکاسل در قرون گذشته حق صادرات ذغال سنگ را در اختیار داشتند و به همین خاطر سلطنت طلب بودند، در حالی که ساندرلندی‌ها نیز به روش‌های سیاسی به عضویت پارلمان درآمدند تا تقابل بین دو منطقه وارد فضای متفاوتی شود و دو بار جنگ بین طرفین صورت بگیرد. سال ۱۸۸۳، آنها اولین داربی را برگزار کردند و به مرور بازی پیش‌پا افتاده فوتبال تبدیل به جنگ وحشیانه شد.
تعجب‌آور است که در دوره‌ای هواداران نیوکاسل، خرید و خوردن بیکن را تحریم کردند، چون مثل پیراهن ساندرلند قرمز و سفید راه راه است.
سائوپالو بزرگترین شهر آمریکای جنوبی است و دربی پائولیستا مهم‌ترین و خونین‌ترین دربی این شهر. کورینتیانس توسط کارگران کارخانه کورینتیانس در سال ۱۹۱۰ تاسیس شد و تمام چهره‌های این باشگاه توسط کارگران اداره می‌شود و بیش از ۸۰ سال طول کشید تا قهرمانی لیگ را به دست بیاورند. اما باشگاه پالمیراس توسط ثروتمندان ایتالیایی تبار در سال ۱۹۱۴ تاسیس شد. این دو تیم همیشه درگیری‌های زیادی داشتند که مهم‌ترین آن کشته شدن یک هوادار کورینتیانس به ضرب گلوله بود.
حتی کشور کوچک صربستان هم در دنیای فوتبال برای خودش یک دربی پرشور و حرارت دارد. در ۲۶ فصل از ۲۷ فصل از لیگ‌های انجام شده در فوتبال صربستان پس از فروپاشی بلوک شرق، دو تیم ستاره سرخ و پارتیزان بلگراد قهرمانی‌ها را بین خودشان تقسیم کرده‌اند. این دو باشگاه البته پس از فرو ریختن شوروی کمونیستی، مجبور به بازسازس شدند، چون قبل از آن ستاره سرخ توسط کمونیست‌ها و پارتیزان زردپوش توسط افسران ارتش تاسیس شده بود.
وقتی قرار باشد دو تیم پرطرفدار ایالت کلکته در هندوستان با هم مسابقه بدهند حتما خبر‌های زیادی در راه خواهد بود. مهم‌ترین دربی هند که معمولا در هر بازی ۱۰۰ هزار تماشاچی را به ورزشگاه سالت لیک می‌کشاند بین موهون باگان و بنگال شرقی برگزار می‌شود. پرتماشاگرترین بازی دو تیم در سال ۱۹۹۷ با حضور ۱۳۱ هزار تماشاگر انجام شد!
موهون باگان در سال ۱۸۸۹ تاسیس شده و قدیمی‌ترین باشگاه هندوستان است، اما تاسیس تیم بنگال شرقی بسیار جالب است. سال ۱۹۲۰ در یک بازی مدیران موهون باگان سعی کردند هافبک مشهور خود را کنار بگذارند، اما یکی از ثروتمندان منطقه که سهمی در این باشگاه داشت به دنبال ایجاد تیم دیگری رفت و باشگاه بنگال شرقی را بنیان گذاشت و به دلیل نزدیکی به بنگلادش امروزی و اصالت این منطقه این نام را برگزید تا بزرگترین دربی هندوستان متولد شود.
بازی آرسنال و تاتنهام برای هواداران دو تیم بسیار مهم و جنجالی است، اما در مقایسه با دربی‌های دیگر در انگلستان و حتی در شهر لندن این مسابقه اهمیت زیادی ندارد. چرا که با وجود چلسی و عناوین بسیار زیادی که هم در لیگ برتر و لیگ‌های اروپایی به دست آورده هیچ یک از این دو تیم نمی‌توانند ادعا کنند باشگاه بزرگتری هستند.
فاصله بین دو استادیوم کمتر از ۶ مایل است، اما به نظر می‌آید استادیوم آرسنال در محله واترلو به امارات نزدیک‌تر است تا استادیوم وایت هارت لین که ورزشگاه همیشگی تاتنهام بوده است! در عین حال دربی شمال لندن هوادارانی در سطح جهان دارد چرا که بازیکنان میلیون دلاری از کشورهای مختلف در این دو تیم زیاد است و بنابراین از این جنبه یک دربی مهم و پرشور برای همه دنیا است.
از زمان تشکیل حکومت یونان که قدمت آن به دوهزار سال قبل برمی‌گردد، شهر‌های آتن و پیرائوس با فاصله ۸ مایلی نسبت به یکدیگر قرار داشتند و این همسایگی معمولا به درگیری و جنگ گذشته و حالا دو تیم فوتبال متعلق به دو طرف نیز همیشه یک نفرت ابدی را در میدان به همراه داشته‌اند. هوداران المپیاکوس و پاناتینایکوس این دربی را به مادر دربی‌های جهان تشبیه می‌کنند. پاناتینایکوس که قدیمی‌ترین باشگاه یونان است طرفدارانی از اقشار بالادست آتن دارد و در مقابل المپیاکوس طرفدارانش را از شهر بندری پیرائوس جمع کرده است. دو تیم در ۶۴ دوره از ۸۳ دوره لیگ انجام شده در یونان، مقام قهرمانی را کسب کردند و از سال ۱۹۹۴ تا به امروز هیچ قهرمان جدید دیگری در یونان معرفی نشده است. المپیاکوس ۴۴ بار و پاناتینایکوس هم ۲۰ بار قهرمانی یونان را به دست آوردند، اما با توجه به این اختلاف زیاد، اما دربی همیشه دربی بوده و جنجال‌های زیادی را به خود دیده است.
دربی فلافلو در شهر ریودژانیرو برزیل از هیجان‌انگیزترین دربی‌های جهان است با انبوهی از هواداران متعصب که همواره ورزشگاه ماراکانا را محل رقابت این دو تیم دیده‌اند. شاید این بازی را بتوان پرتماشاگرترین دربی جهان دانست در حالی که قطعا این عنوان را در قاره آمریکا با حضور ۱۹۶ هزار نفر در ماراکانا به ثبت رسانده است. فلومنینزه در سال ۱۹۰۲ توسط جوانان اشرافی که در اروپا تحصیل می‌کردند تاسیس شد و فلامینگو هم ابتدا در رشته قایقرانی فعالیت می‌کرد تا اینکه در سال ۱۹۱۱ توسط برخی از فوتبالدوستان تاسیس شد. اولین دربی این دو تیم در سال ۱۹۱۲ انجام شد.
شاید تعجب کنید در میان دربی‌های معتبر دنیا، یک دربی از بوسنی چطور در این رده قرار گرفته است؟ اما حقیقت دارد. دربی موستار یکی از جنجالی‌ترین و پرحادثه‌ترین دربی‌های جهان است که بین دو تیم وِلِز اف کا و زرینسکی اس کا برگزار می‌شود. در کشور بوسنی هرز‌گوین، موستار به دلیل شرایط جغرافیایی توسط روخانه نوترا به دو تکه تبدیل شده که همین جدا شدن باعث یک جنگ تمام عیار میان کرانه غربی که در اختیار کروات‌های کاتولیک است و کرانه شرقی که مسلمان بوشینکی درآن سکونت دارند، شده است. زرینسکی تیم اشراف‌زاده‌های کروات تبار است که سابقه جنگ با عثمانی داشته‌اند و تیم ولز توسط گروهی ضد سلطنتی کمونیست تشکیل شده است که حالا اکثریت هواداران آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند و معمولا عکس مارشال تیتو و چه‌گوارا را به استادیوم می‌برند!
«دی کلاسیکر» دربی معروف هلند میان دو تیم آژاکس با فاینورد است. آژاکسی‌ها نماینده قشر لیبرال جامعه هستند که عموما هنرمند و فیلسوف بوده‌اند و از آن طرف فاینورد نیز متعلق به قشر ثروتمند بوده است. رقابت این دو تیم از سال ۱۹۷۰ چهره جدیدی به خود گرفت. فاینورد در سال ۱۹۷۰ قهرمان اروپا شد، اما آژاکس با هنرنمایی یوهان کرویف موفق شد سه بار متوالی این عنوان را به دست بیاورد. اما جنگ این دو تیم زمانی به اوج خود رسید که کرویف در سال ۱۹۸۳ به انتقالی جنجالی از آژاکس به فاینورد رفت.
شاید برایتان عجیب باشد که این دو تیم بعد از ریورپلاته و بوکاجونیورز مطرح‌ترین تیم‌های آرژانتین هستند. راسینگ ۱۸ بار قهرمان لیگ آرژانتین شده و اولین باشگاهی است که با شکست سلتیک قهرمان جام باشگاه‌های جهان شد و ایندپندنته هم با ۱۶ قهرمانی در تعقیب رقیب است، اما در کوپا لیبرتادورس مهم‌ترین تورنمنت قهرمانی قاره آمریکا ۷ بار قهرمان شده که بیشتر از هر تیم دیگری در آرژانتین است. مهم‌ترین دربی برگزار شده در سال ۱۹۶۱ بود که داور بازی مجبور شد ۸ بار از کارت قرمز استفاده کند که سهم هر دو تیم ۴ اخراج بود.
یکی دیگری از دربی‌های مهم انگلستان میان این دو تیم انجام می‌شود. این دربی میان نیروی دریایی سلطنتی با ناوگان تجاری نظامیان معروف است و به دلیل افت وحشتناک پورتسموث تنها ۷۰ بار این دربی انجام شده است.
دربی شهر میلان که از مهم‌ترین بازی‌های باشگاهی دنیاست در ایتالیا به دربی ال مادونینا معروف است. این دربی بر خلاف بسیاری از دربی‌های دنیا معمولا در آرامش و به دور از خشونت برگزار شده، چون دلایلی مثل اختلافات جغرافیایی، قومی، طبقه اجتماعی یا سیاسی و مذهبی بین دو باشگاه میلان نیست.
باشگاه میلان در سال ۱۸۹۹ به وجود آمد در حالی که ۹ سال بعد برخی از دست‌اندرکاران تیم که می‌خواستند بازیکنان خارجی را هم به خدمت بگیرند با آ. ث میلان به اختلاف خوردند و باشگاه میلان اینترناسیوناله (یعنی بین‌المللی) را تاسیس کردند. تقابل هر دو تیم همیشه در سایه احترام بود، اما گاهی درگیری یا خشونت‌هایی هم بروز کرده است. دربی این دو تیم در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا در سال ۲۰۰۵ بعد از رد شدن گل اینتر توسط داور به آشوب کشیده شد و تماشاگران تیم اینتر با آتش بازی و انداختن مواد آتش زا به داخل زمین دربی را مختل کردند.
پرشورترین و شلوغ‌ترین بازی فوتبال در مکزیک بین دو تیم از اولین و دومین شهر این کشور برگزار می‌شود. کلاب آمه‌ریکا پرطرفدارترین تیم مکزیکوسیتی است که همزمان محبوب‌ترین و منفورترین تیم در مکزیک است و شیواس، نماینده شهر گوادالاخارا است. بازی این دو تیم در مواقعی که در ورزشگاه آزتک برگزار می‌شود آدرنالین خالص را در تن هواداران دو تیم جاری می‌سازد. آمه‌ریکا تنها باشگاه تاریخ است که تا به حال هیچ وقت به دسته پایین‌تر سقوط نکرده، اما شیواس این اواخر همیشه مثل آسانسور در لیگ مکزیک بوده و بار‌ها پایین و بالا رفته است.
فرانسه از دیرباز به عنوان کشوری که تاریخ طولانی در اختلاف طبقاتی و اجتماعی داشته شناخته می‌شود؛ بنابراین در فوتبال هم این سابقه تاریخی می‌تواند به دلیل مهمی برای به وجود آمدن تیم‌های متخاصم منجر شود. المپیک مارسی در یک شهر بندری و توسط کارگران این شهر در سال ۱۸۹۹ تاسیس شد. اما تیم پاریسی خیلی سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۰ از آن شکل گرفت. روزگاری برنار تاپی مدیر و مالک باشگاه مارسی که خود در پاریس دنیا آمده در کری خوانی جنجالی علیه پاریسن ژرمن گفت: «پاریسی‌ها سمبل طبقه نوکیسه هستند!»
تیم پاریسی خیلی زود شروع به جذب هواداران خود از جمع ناسیونالیست‌ها و دست راستی‌ها کرد و پوششی نژادپرستانه برای خود ساخت در حالی که تیم مارسی از بندری مدیترانه‌ای با ترکیبی از اقوام مختلف از جمله اسپانیایی، ایتالیایی، آفریقایی و مهاجرانی از دیگر اقوام در فوتبال فرانسه حضور دارد.
یکی از پربیننده‌ترین دربی‌های مصر و قاره آفریقا مربوط به بازی الاهلی و الزمالک است که فوتبال را با ترکیبی از سیاست و فرهنگ درآمیخته است. الاهلی در سال ۱۹۰۹ تاسیس شده و به تدریج رنگی از ملی‌گرایی و توجه به عدم دخالت استعمارگران در این کشور به خود گرفت. اما الزمالک در واقع تیمی محبوب بین ثروتمندان این کشور اعم از مصریان و اروپایی‌ها بوده و با تلاش این گروه ساخته شده است. در مصر، اما هرگاه زمان دربی فرا می‌رسد مردم برای فرار مشکلات روزمره برای تماشای این بازی پرهیجان سر و دست می‌شکنند.
«دربی روهر» در آلمان میان دورتموند و شالکه انجام می‌شود. باشگاه دورتموند در سال ۱۹۰۹ تشکیل شد، اما تا سال ۱۹۳۶ نتوانست عنوان درخور و قابل توجهی به دست بیاورد و به مدت ۲۱ سال همیشه یک بازنده محض در برابر رقیب دیرینه خود شالکه بود. سرانجام در سال ۱۹۴۷ این روزگار سیاه برای دورتموندی‌ها به پایان رسید و موفق شدند در گلزن‌کرشن در دیداری دراماتیک به پیروزی ۳ -۲ برسند. اوضاع برای هر دو تیم منطقه روهر بعد از فروپاشی اقتصادی در سال ۱۹۷۰ بدتر هم شد و هر دو تیم حتی تا مرز ورشکستگی هم رفتند، اما با کمک‌های مالی که توسط دولت آلمان به این دو تیم شد هر دو برای مدتی از این شرایط دور شدند و به طوری که هر دو تیم هولیگان‌هایی برای ایجاد رعب و وحشت در هنگام این دیدار استخدام کردند.
در جنوب برزیل ایالتی با نام گائوچو ریوگراند وجود دارد که شما در این منطقه باید طرفدار یکی از دو تیم گرمیو یا اینترناسیونال باشید و حق انتخاب دیگری ندارید. از ۹۹ تورنمنت برگزار شده در ایالت گائوچو ۸۲ بار این دو تیم قهرمانی را بین یکدیگر تقسیم کردند. گرمیو در سال ۱۹۰۳ توسط گروهی از ثروتمندان شهر پورتو آلگره تاسیس شد که تاثیر زیادی در شکل‌گیری فوتبال محبوب و جذاب به سبک برزیلی داشتند. اما اینترناسیونال را برادران پاپه که اصالتا ایتالیایی بودند و از آلمانی‌تبار‌های منطقه جدا شده بودند به وجود آوردند.
یکی از حساس‌ترین دربی‌ها در تاریخ لیگ برتر انگلستان میان دو تیم لیورپول و منچستر یونایتد برگزار می‌شود که البته دو تیم از دو شهر مختلف می‌آیند. با این حال اختلاف دیرینه‌ای که بین این دو شهر وجود داشته تبدیل به انگیزه‌ای برای رقابت شده و این مسابقه را تبدیل به یک دربی سنتی کرده است. لیورپول و منچستر یونایتد در بیشتر تقابل‌های‌شان معمولا در جدول به هم نزدیک نبوده‌اند. بعد از آن که لیورپول به ۱۸ قهرمانی رسید ناگهان ۳۰ سال از کسب قهرمانی در انگلستان بازماند و شیاطین سرخ موفق شدند در طول این مدت از قرمز‌های شهر بندری لیورپول پیش بیافتند. اما قرمز‌های آنفیلد سال گذشته بالاخره موفق شدند در طول دوران منچستر به قهرمانی در لیگ برتر و به قهرمانی ۱۹ برسند.
محکم‌ترین دربی ترکیه مربوط به دو سوی تنگه بسفر در شهر استانبول است. گالاتاسرای نماینده بخش اروپایی و فنرباغچه در قسمت آسیایی این کشور است. درگیری‌های خونین در بازی، تعداد اخراجی بالا در هر بازی همیشه این دیدار را به یکی از تماشایی‌ترین فوتبال‌های دنیا تبدیل کرده است. در اواخر دهه ۱۹۷۰ یک استاد دانشگاه که هوادار تیم فنرباغچه بود گالاتاسرای را یک تیم اشرافی اروپایی نامید و فنرباغچه را باشگاهی سرمایه‌دار آسیایی معرفی کرد. فنرباغچه تیمی است که با سرمایه‌های دولت جدید ترکیه به روز‌های خوش رسیده، اما گالاتاسرای در واقع بازمانده یک مدرسه قدیمی به عمر حدود ۴۰۰ سال است که در زمان امپراتوری عثمانی محلی برای تربیت مقامات عالی‌رتبه کشوری بود.
دربی دلاکاپیتالیته گرچه مهم‌ترین بازی در پایتخت ایتالیا محسوب می‌شود، اما مهم‌ترین بازی سری آ نیست چرا که دو تیم تاکنون فقط و فقط ۵ اسکودتو را به دست آورده‌اند و سال‌ها از قهرمانی دو تیم در سری آ می‌گذرد. با این حال پائولو دی‌کانیو ستاره جنجالی تیم لاتزیو می‌گوید تنها چیزی که هر دو تیم به آن می‌اندیشند فقط کسب پیروزی در دربی است آنقدر که برای قهرمانی در سری آ تلاش زیادی نمی‌کنند.
به طور کلی شوخ‌طبعی و خلق و خوی رمی‌ها بسیار با بازی‌های فوتبال و پدیده هواداری تطبیق دارد و بنابراین بازی‌های این دو تیم در بیشتر اوقات به خیر و خوشی تمام شده و چندان رفتار‌های خشونت‌بار از سوی دو طرف دیده نمی‌شود.
قدیمی‌ترین دربی ثبت شده در تاریخ فوتبال جهان در اروگوئه شکل گرفته، دیداری که از سال ۱۹۰۰ تاکنون در حال برگزاری است. دربی ناسیونال ـ پنارول ترکیبی است از قدمت، برتری‌جویی ملی، استقلال‌طلبی، مکان‌های افسانه‌ای و تیفوسی‌های متعصب.
جالب است که دو تیم بر سر این که کدام یک قدیمی‌تر هستند اختلاف نظر دارند. پنارول در سال ۱۸۹۱ تحت عنوان یک باشگاه کریکت تاسیس شده و سپس تغییر کاربری داده، اما هواداران ناسیونال این ادعا را رد می‌کنند. پنارول توسط کارگران انگلیسی که در خط راه آهن اروگوئه کار می‌کردند تاسیس شد، اما ناسیونال تا به امروز هیچ دخالتی از خارجی‌ها را در باشگاه خود نداشته است.
اسکاتلند نیز تقریبا هم عصر با انگلستان فوتبال را رواج داده و به نظر می‌آید بازی سلتیک و رنجرز که هر دو از شهر گلاسگو آمده‌اند هم در زمره قدیمی‌ترین داربی‌های بریتانیا باشد. بازی بین این دو تیم البته برخاسته از فرقه‌گرایی است. بعد از چند سال که از تاسیس باشگاه سلتیک در ۱۸۸۸ گذشته بود تیم رنجرز در جنوب شهر گلاسکو پدیدار شد و درگیری این دو تیم عمدتا به دلیل اختلاف مذهبی و عقاید کاتولیک و پروتستان بوده است. همین موضوع درگیری زیادی را میان این دو تیم در سطح بالای لیگ برتر اسکاتلند ایجاد کرد. سلتیک از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ ده سال قهرمان بلامنازع فوتبال اسکاتلند بود، اما حالا رنجرز با هدایت استیون جرارد موفق شده بعد از ۱۰ سال به این طلسم پایان دهد و قهرمان اسکاتلند شود.
ال‌کلاسیکو، سوپر دربی اسپانیا و حتی جهان است که میان دو تیم بارسلونا و رئال مادرید انجام می‌شود و گاهی چند میلیارد بیننده دارد. دیداری مشحون از خشم، نفرت و ثروت که بین نماینده دو طیف سلطنتی و جدایی‌طلب در اسپانیا شکل گرفته است. بابی رابسون سرمربی پیشین بارسلونا می‌گوید کاتالان‌ها یک کشور هستند و باشگاه بارسلونا یک ارتش برای پیشبرد اهداف مبارزه طلبانه برای جدایی از حکومت مادرید. بارسلونا و رئال مادرید از ۹۰ لیگ برگزار شده در تاریخ اسپانیا ۶۱ قهرمانی را به نام خود به ثبت رسانده‌اند که سهم رئال مادرید ۳۴ بار و بارسلونا ۲۷ بار بوده است. دیدار این دو تیم همیشه جنجالی و پربرخورد بوده و بیشترین آمار تماشاگر ثبت شده در پخش تلویزیونی در دنیا یعنی ۷۶۰ میلیون نفر این دیدار را تماشا کردند، دیداری که بارسلونا در نوکمپ ۵ – ۰ رئال مادرید را برد. در بازی‌های انجام‌شده نیز رئال مادرید ۹۳ بار و بارسلونا ۹۲ پیروزی به دست آورده‌اند و ۳۳ بازی نیز به تساوی کشیده شده است.
رتبه اول این فهرست از دیگ جوشان فوتبال آرژانتین می‌آید. بازی ریورپلاته و بوکا جونیورز که رقابتی مملو از نفرت، نفرت و نفرت است! ریورپلاته و بوکا در آرژانتین در هر بازی برای پیروز شدن با خشم و نفرت از دیگری پا به زمین می‌گذارند. حد نفرت طبقه کارگر را از قشر ثروتمند را می‌شود در این دیدار به وضوح تماشا کرد. بوکاجونیورز برآمده از طبقات فرودست و کارگرنشین و ریورپلاته برآمده از طبقه ثروتمند و سرمایه‌دار و اشرافی است. شاید بد نباشد نگاهی به دیدار سه سال پیش این دو تیم در ورزشگاه لابومبونرا انداخت جایی که بعد از انجام دیدار رفت در زمین بوکاجونیورز، در بازی برگشت به دلیل خشونت بی حد و اندازه هواداران ریورپلاته به ورزشگاه سانتیاگو برنابئو در اروپا کشیده شد و سرنوشت به دستان ثروتمندان افتاد و ریورپلاته جام را از طبقه کارگر ربود.
