رفتار نماینده مجلس با سرباز از نگاه یک حقوقدان

دیدارنیوز ـ عبدالصمد خرمشاهی در ارتباط با ویدیوی منتشر شده که در آن یک سرباز پلیس راهور ادعا می‌کند که نماینده‌ی مجلس به او سیلی زده است، گفت: قبلا دو سه مورد قضیه مشابه با این قضیه درباره نمایندگان مجلس اتفاق افتاده است، یکی از آن‌ها نماینده سراوان بود که با کارمند گمرک درگیر شد و یکی هم نماینده ارومیه بود که به خبرنگاری حمله کرد. پس این قبیل مسائل سابقه دارد و متاسفانه برخورد آن‌چنانی هم با نمایندگان خاطی اتفاق نیافتاد.

این حقوقدان با اشاره به اهمیت قوه مقننه به عنوان نهادی که قانون وضع می‌کند گفت: اگر نماینده‌ی مجلسی تازه کار است و به عنوان مثال فرق طرح و لایحه و خیلی از مسائل قانون‌گذاری را نمی‌داند ایرادی ندارد و می‌توان با آموزش دادن این مشکلات را حل کرد، اما چیزی که بسیار مهم است این است که نمایندگان مجلس باید الگو باشند و خودشان قوانین را رعایت کنند و از لحاظ رفتار و گفتار چه در داخل و چه در خارج مجلس شئونات اخلاقی و قانونی را رعایت کنند.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه چندسال اخیر مسائلی از این قبیل اتفاق افتاده است و حتی در داخل مجلس نمایندگانی بودند که نسبت به مقامی فحاشی کردند یا کلمات زشتی را به کار بردند و در واقع قبح این قضیه از بین رفته است. وقتی که صحبت از نماینده مجلس است اولین چیزی که به ذهن متبادر می‌شود این است که نماینده مجلس باید در همه زمینه‌ها مراقب باشد تا برخلاف شان و جایگاه خود کلامی بر زبان جاری نکند.

خرمشاهی ادامه داد: متاسفانه قضیه‌ای که یکی دو روز پیش اتفاق افتاد و انعکاس بدی حتی در خارج از کشور پیدا کرد باعث تضعیف جایگاه مجلس و شان نمایندگی شد و این قبیل مسائل باید جدی گرفته شود. در این رابطه رئیس مجلس قول دادند که پیگیری می‌کنند و فرمانده نیروی انتظامی هم گفتند به این قضیه رسیدگی می‌کنند.

این حقوقدان با بیان این‌که در مجلس کمیته‌ای به عنوان هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان داریم گفت: تا الان ندیده‌ام خروجی این هیئت نظارت آن‌چنان مهم بوده باشد و اخیرا نیز شنیدم اصلاحیه‌ای قرار است بر قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان وارد شود که در آن تصریح شده است در طول مدت نمایندگی، نمایندگان چه در داخل و چه در خارج از مجلس ملزم به رعایت شئون نمایندگی هستند و رفتار، گفتار و نوشتار آن‌ها نباید مغایر با اخلاق حسنه، موازین شرع و انقلاب اسلامی و خلاف افتضا جایگاه نمایندگی باشد.

وی تاکید کرد: رعایت شئون نمایندگی و موازین اخلاقی یک چیز بدیهی است و نیاز به قانون ندارد و درست است که نمایندگان در مقام اظهارنظر مصونیت دارند، اما نباید خارج از وظایف نمایندگی مرتکب اعمالی شوند که انگشت‌نما شوند و در جامعه تنش ایجاد کنند. حتی نیازی به قانون هم وجود ندارد و این یک اصل است که نماینده مجلس حتما باید این موازین را رعایت کند و اگر رعایت نکرد قانون تکلیف را مشخص کرده است.

خرمشاهی با بیان این‌که نماینده مجلس در مقام اظهار نظر مصون است گفت: اگر نماینده مرتکب جرمی شود بدوا سلب مصونیت اتفاق میوفتد و مقامات قضایی به اطلاع مجلس می‌رسانند که فلان نماینده مرتکب جرمی شده است و بایستی مورد تعقیب قرار بگیرد، در این قضیه هم رفتار نماینده مجلس عوارض منفی زیادی ایجاد کرد و سرباز می‌تواند شکایت کند و به شکایتش در دادگاه کیفری رسیدگی خواهد شد و نماینده اگر مرتکب جرمی شده باشد محاکمه خواهد شد.

این حقوقدان افزود: اگر در کشور‌های توسعه یافته نماینده مجلسی مرتکب این عمل میشد فکر می‌کنم خود به خود استعفا میداد. بحث الان این است که اگر نماینده مجلسی حیثیت نمایندگی را خدشه‌دار کرد می‌توان او را عزل کرد یا نه که بحث مفصلی دارد که در این‌جا نمی‌توان به آن پرداخت. من فکر می‌کنم اگر این رفتار صحت داشته باشد باید فرد خاطی مورد مواخذه قرار بگیرد و عذرخواهی کند، چون این رفتار توهین به جایگاه نمایندگی و حتی توهین به کسانی است که او را انتخاب کردند، زیرا در وهله اول می‌پرسند این شخص نماینده کدام شهر بوده است.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا هیئت نظارت اختیار قانونی عزل نماینده را دارد؟ گفت: هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان اختیار قانونی عزل نماینده را ندارد و تاکنون نیز چنین اقدامی نشده است و شاید توبیخ و تذکر صورت گرفته باشد، اما از نظر قانونی بحث عزل نماینده در چنین شرایطی بحث مفصلی دارد.

ویدیویی از یک سرباز پلیس راهور پخش شده است که در آن سرباز ادعا می‌کند که علی اصغر عنابستانی نماینده سبزوار در مجلس شورای اسلامی قصد عبور از خط ویژه را داشته است و زمانی که با ممانعت سرباز پلیس مواجه می‌شود به وی سیلی می‌زند البته در فیلم صحنه برخورد فیزیکی عنابستانی با سرباز وظیفه دیده نمی‌شود، اما چند نفر از حاضران در محل شهادت می‌دهند که این اتفاق رخ داده است. عنابستانی برخورد فیزیکی با این سرباز را رد کرده و مدعی شده است که سرباز به او توهین کرده است.