دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: عادی‌سازی روابط جهان عرب با اسرائیل یکی از اهداف بزرگ ترامپ است. چندی قبل دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از توافق امارات متحده عربی و اسرائیل رونمایی کرد. این توافق در خاورمیانه با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد.
همزمان با این توافق، رفت‌وآمد مقامات آمریکایی به منطقه بیشتر شده است. طبق گزارش رویترز، مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا وارد خاورمیانه شده است. او تا امروز از چندین کشور این منطقه دیدن کرده و در سفر خود به اسرائیل، سودان، بحرین و امارات متحده عربی برای بهبود روابط میان اسرائیل و کشور‌های عربی تمام سعی خود را به کار گرفته است. او در توئیتر خود نوشته است: «منطقه بیش از هر زمان دیگری به وحدت کشور‌های شورای همکاری خلیج (فارس) "برای مقابله با ایران" و ایجاد صلح و شکوفایی دائم نیاز دارد.»
مقام‌های اسرائیلی و آمریکایی سعی دارند بحرین، عمان و سودان را بعد از امارات وارد مذاکره با اسرائیل بکنند. دولت ترامپ مذاکره میان امارات متحده عربی با اسرائیل را یکی از موفقیت‌های تاریخی خود می‌داند. برهمین اساس آمریکا امیدوار است که به دنبال امارات سایر کشور‌های عرب منطقه نیز روابط خود را با اسرائیل عادی کنند. این عادی سازی می‌تواند پیش زمینه مقابله با ایران باشد.
با امضای رسمی توافق صلح، امارات سومین کشور عربی خواهد بود که با اسرائیل توافقنامه صلح امضا کرده است. مصر و اردن نیز به ترتیب در سال‌های ۱۹۷۹ و ۱۹۹۴ توافق صلح با تل‌آویو امضا کردند.
البته بوی جریان عادی سازی روابط کشور‌های عربی با اسرائیل از عربستان هم به مشام می‌رسد. به گزارش سایت میدل ایست آی انگلیس، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به آمریکا قصد سفر به واشنگتن برای دیدار علنی با بنیامین نتانیاهو را داشته، اما از این تصمیم منصرف شده است. علت انصراف هم این بوده که وی فهمیده خبر به رسانه‌ها رسیده است. بن سلمان نگران بوده رسانه‌ها به جزئیات سفر پی برده و سفر او به واشنگتن را به کابوس تبدیل کنند. یک منبع آگاه به میدل ایست آی گفته است: «قرار بود اتفاق بزرگی در سفر محمد بن سلمان به آمریکا بیفتد. البته این اتفاق شامل اعلام کامل عادی‌سازی روابط نبود بلکه صرفا اشاره‌ای به این بود که وی در این مسیر گام برمی‌دارد.»
به هر صورت هنوز عربستان وارد بازی ترامپ و نتانیاهو در جریان عادی سازی روابط با اسرائیل نشده است، ولی با روندی که پیش می‌رود این امکان خیلی دور از انتظار نیست.
نقشه اول: سوداناولین پرواز مستقیم از تل‌آویو به خارطوم توسط پمپئو یک پرواز تاریخی بود. دیدار مایک پمپئو با مقام‌های سودان در ادامه سفر خاورمیانه‌ای او صورت گرفته است. به گزارش رسانه‌های اسرائیلی، هدف از سفر پمپئو به خارطوم تشویق سودان به عادی‌سازی مناسبات با اسرائیل است. این سفر پس از دیدار پمپئو با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل انجام شده است. با این حال به گزارش خبرگزاری فرانسه، فیصل صالح، سخنگوی دولت سودان گفت: «دولت انتقالی جاری وکالت لازم برای تصمیم گیری در مورد عادی سازی روابط با اسرائیل را ندارد.»
این دیدار بعد از ۱۵ سال میان آمریکا و سودان اتفاق افتاده است. به گزارس رویترز، عبدالله حمدوک، نخست‌وزیر سودان، گفته در مورد حذف نام کشورش از فهرست دولت‌های حامی تروریسم با مایک پمپئو، وزیرخارجه ایالات متحده، که به خارطوم سفر کرده صحبت کرده است.
سودان از ۱۹۹۰ زمانی که اسامه بن لادن، رهبر القاعده، به عنوان مهمان دولت وقت سودان به رهبری عمر بشیر در آنجا زندگی می‌کرد در فهرست کشور‌های تروریستی قرار گرفته است. سودان خواهان خروج از این فهرست است تا امکان لغو تحریم‌ها فراهم شود. در حقیقت سودان پس از ۳۰ سال انزوا به دنبال عادی‌سازی مناسبات با جامعه جهانی است و ممکن است به خواسته آمریکا تن بدهد.
نقشه دوم: بحرینبعد از اسرائیل و سودان این‌بار پمپئو مقصد بعدی خود را بحرین انتخاب کرده است. او در تلاش است که کشور‌های اطراف خلیج فارس را وارد بازی ترامپ و نتانیاهو بکند و در این راه باج‌های زیادی پرداخت خواهد کرد.
به نقل از سایت النشره، مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا در پی عادی سازی روابط اسرائیل و امارات راهی منطقه شده است. او بعد از سفر به سودان وارد منامه پایتخت بحرین شده است. این در حالی است که الی کوهن، وزیر اطلاعات اسرائیل قبلا گفته بود، بحرین هم احتمالا جای پای امارات بگذارد و با اسرائیل توافقنامه عادی سازی امضا کند.
رفت‌وآمد‌های مشکوک مقامات آمریکایی در خاورمیانه چندین علت دارد. آن‌ها همزمان چندین هدف را دنبال می‌کنند. امنیت اسرائیل، ائتلاف عربی علیه ایران و پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ مهمترین علل این رفت‌وآمد‌ها می‌تواند باشد.
مدتی قبل دولت ترامپ به دنبال تاسیس یک ناتوی عربی علیه ایران بود که موفق نشد. اما امروز با عادی سازی روابط میان اسرائیل و کشور‌های عربی به راحتی می‌توانند به خواسته خود برسد. ناتوی عربی همزمان هم می‌تواند به ایران فشار وارد کند هم امنیت اسرائیل را در منطقه تأمین نماید. اما اصلی‌ترین هدف تیم ترامپ برای تشویق کشور‌های عربی به امضای توافق صلح با اسرائیل این است که دونالد ترامپ بتواند در انتخابات نوامبر پیروز کارزار انتخاباتی باشد. او به دلیل شیوع کرونا و شرایطی که این ویروس در اقتصاد ایجاد کرده است به یک دستاورد بزرگ در سیاست خارجی نیاز دارد. همچنین با عادی سازی روابط میان کشور‌های عربی و اسرائیل حمایت صددرصدی لابی اسرائیلی را در انتخابات خواهد داشت. با این احوال توافق صلح کشور‌های عربی با اسرائیل دستاورد‌های مهمی برای سیاست خارجی ترامپ رقم خواهد زد.
