دیدارنیوز ـ پرستو بهرامیراد: انقلاب دمپایی در بلاروس ادامه دارد. این کشور چندین هفته، صحنه اعتراض مردمی علیه دیکتاتوری موجود است. زنان نقش پر رنگی در این اعتراضات دارند، آنها روزها با لباس سفید، گل در دست به خیابان میآیند و زنجیره انسانی در حمایت از معترضان تشکیل میدهند. به همین دلیل از این اعتراضات، انقلاب زنانه نیز نام میبرند.
طبق گزارشهایی که از بلاروس مخابره میشود، با وجود بسته شدن جادهها و جلوگیری از عبور مردم، دهها هزار نفر در اعتراضات شرکت کردند. مردم پرچم سه رنگی که در فاصله سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ و در خلال استقلال بلاروس از اتحاد جماهیر شوروی استفاده میشد، در دست داشتند و شعارهای «برو» و «زنده باد بلاروس» سر دادند. شماری از معترضین نیز در برابر دوربینها لباس از تن درآوردند و بدن کبود شکنجه شده خود را به نمایش گذاشتند.
مردم ششمین انتخابات بلاروس را مشروع نمیدانند. در این انتخابات الکساندر لوکاشنکو، ۶۶ ساله ، البته به گفته کمیسیون برگزاری انتخابات، با بیش از ۸۰ درصد آراء بار دیگر به سمت رئیس جمهوری بلاروس برگزیده شد. وی رکورد طولانیترین دوره ریاست جمهوری در قاره سبز را در اختیار دارد. طبق گزارش رویترز، تجمع علیه تقلب انتخاباتی در حالی برگزار میشود که وزارت کشور بلاروس، هرگونه گردهمایی را غیرقانونی خوانده است و برای مقابله با معترضین، از گاز اشک آور، نارنجک و گلولههای لاستیکی استفاده میکنند. تظاهرات معترضان همچنان ادامه دارد.
دولت لوکاشنکو از همان آغاز اعتراضات، اینترنت را قطع کرده است و بر اساس آخرین گزارشها نزدیک به هفت هزار نفر از شهروندان این کشور نیز تاکنون از سوی پلیس و نیروهای امنیتی دستگیر شدهاند.
دیکتاتوری به نام لوکاشنکو
از الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس در قاره سبز به عنوان آخرین دیکتاتور اروپا نام برده میشود. او از ۲۶ سال پیش تا به امروز قدرت را در بلاروس در اختیار دارد. لوکاشنکو در بلاروس «باتکا» (به معنای پدر) نامیده میشود و در بین رهبران اروپا به غیر از پادشاهان و ملکههای قاره سبز، رکورددار ریاست و حکمرانی است.
لوکاشنکو پس از یک دوره ریاست جمهوری استانیسلاو شوشکویچ، نخستین رئیس جمهوری مستقل بلاروس پس از فروپاشی شوروی به حساب میآید و به نظر میرسد حالا حالاها بر اریکه قدرت باقی بماند. لوکاشنکو در اواخر دوره اتحاد جماهیر شوروی منتقد مشهور استانیسلاو شوشکویچ رئیس مجلس عالی بلاروس، بود. وی فراکسیون «کمونیستهای طرفدار دمکراسی» را تاسیس کرد و خود یکی از رهبران آن شد. لوکاشنکو تا پیش از رئیس جمهور شدن، ریاست کمیسیون مبارزه با فساد مالی پارلمان این کشور را برعهده داشت. وی علاقه خاصی به قدرت دارد، تا جایی که با اینکه در بلاروس درجه نظامی مارشالی وجود ندارد، ولی وی یونیفورم نظامی با درجه مارشالی (عالیترین درجه نظامی در ارتش شوروی) بر تن میکند.
لوکاشنکو سه پسر دارد و با همسر خود گالینا رادیونوونا از سال ۱۹۷۵ میلادی تاکنون زندگی میکند. او دست کم ۱۷ کاخ دارد و از نظر در اختیار داشتن بیشترین ویلا و کاخ رتبه نخست جهان را دارد. در برخی محافل سیاسی مطرح شده الکساندر لوکاشنکو، نیکلای پسر کوچک خود را برای جانشینی در مقام رئیس جمهوری بلاروس آماده کرده است. در اعتراضات اخیر لوکاشنکو در غرب به «آخرین دیکتاتور» معروف شده است.
سروصدای جهان برای بلاروس
اعتراضات مردمی (که از آنها به نیروهای اپوزیسیون یاد میشود) به رهبری سوتلانا تیخانوفسکایا، رقیب لوکاشنکو در انتخابات ۹ اوت آغاز شده است. او و معترضین مدعی تقلب در انتخابات ریاست جمهوری هستند و خواستار کنارهگیری لوکاشنکو از قدرت و برگزاری انتخاباتی جدید شدهاند. تیخانوفسکایا چند روز پس از انتخابات ۹ اوت، از بلاروس به لیتوانی گریخت.
به گزارش اسپوتنیک، الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس درخواست برگزاری انتخاباتی جدید را رد کرده است. با ادامه بحران بلاروس، وی برای تقسیم قدرت اعلام آمادگی کرد، اما گفت این کار را تحت فشار معترضان انجام نخواهد داد.
از سوی دیگر لوکاشنکو مدعی است این اعتراضات تحت حمایت کشورهای خارجی با هدف انجام یک کودتا صورت میگیرد و به همین خاطر نیروهای بلاروس را بسیج و آنها را مجددا در مرزهای غربی کشور به منظور خنثی کردن هرگونه حمله مستقر کرده است. با این حال به گزارش تاس، ناتو اظهارات الکساندر لوکاشنکو، مبنی بر اینکه قدرتهای خارجی در حال سازمان دادن استقرار نیرو در مرز این کشور هستند، بی پایه خوانده است.
به گزارش یورونیوز، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر ضرورت حل بحران داخلی بلاروس از طریق تعامل و گفتوگو با الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری این کشور تاکید کرد. اتحادیه اروپا پیشتر به نتایج انتخابات نهم اوت در بلاروس واکنش نشان داده و آن را رد کرده بود و تحریمهایی علیه لوکاشنکو اعلام کرده است. بلاروس مدتها است که روابط سردی با اتحادیه اروپا دارد.
به نقل از شبکه اسکاینیوز، سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه گفت سیاستمداران اپوزیسیون بلاروس خونریزی میخواهند. کرملین نیز اعلام کرده است ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هرگونه فشار بر رهبری کشور مستقل بلاروس و هرگونه دخالت خارجی نتیجه عکس در تحولات داخلی این کشور خواهد داد. همچنین لوکاشنکو در جریان سخنرانی در غرب بلاروس گفته است: «من و ولادیمیر پوتین هم عقیدهایم که اعتراضات کنونی در بلاروس مقدمهای برای حملات مشابه علیه روسیه است و باید متوقف شوند.»
اروپا لوکاشنکو را یک سیاستمدار دیکتاتور میداند که باید قدرت را تحویل دهد. اما کرملین نگاه مثبتی به وی دارد. این نگاه را میتوان در پیام تبریک پوتین به لوکاشنکو و همچنین گفتوگوی تلفنی روز شنبه آنها دنبال کرد. واقعیت این است که روسیه از اینکه انقلاب دمپایی در بلاروس به سرانجام برسد، نگران است. چون بلاروس غربگرا به تهدیدی برای روسیه تبدیل خواهد شد. به همین دلیل همزمان با استقرار پایگاه نظامی ایالات متحده آمریکا در لهستان، سفیر وقت روسیه در بلاروس هر نوع طرح نظامی علیه این کشور را به منزله حمله به روسیه خواند. با این حال باید دید لوکاشنکو میتواند بر مسند قدرت بماند یا خیر؟