دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی راد: اتفاقات ناگوار برای لبنان بعد از انفجار بندر بیروت روی دور تند افتاده است. بعد از سیاه پوش شدن شهر زیبای بیروت به دلیل انفجار، دولت لبنان بیش از قبل در تنگنا قرار گرفت و در آخر تن به استعفا داد. زمزمه فروپاشی دولت و استعفای نخست‌وزیر لبنان از صبح دوشنبه به گوش می‌رسید. بعد از ظهر همان روز حسان دیاب، نخست وزیر لبنان بعداز سخنرانی تلویزیونی و اعلام استعفای دولت لبنان با میشل عون، رئیس جمهوری لبنان در «بعبدا» کاخ ریاست جمهوری این کشور ملاقات و نسخه مکتوب استعفا را تسلیم وی کرد. میشل عون، رئیس جمهور لبنان، استعفای دولت حسان دیاب را پذیرفت.
به گزارش لبنان ۲۴، کابینه حسن دیاب، نخست وزیر مستعفی لبنان تا زمان تشکیل دولت جدید این کشور به فعالیت خود به عنوان «دولت پیشبرد امور» ادامه خواهد داد.
انفجار دهشناک بندر بیروت طبق گفته دولت لبنان به دلیل انفجار انباری بوده است که ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم وجود داشته است و براساس اسنادی که رویترز اعلام کرده، مقام‌های امنیتی لبنان ماه گذشته به نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری کشورشان درباره خطر امنیتی این موارد در بندر بیروت هشدار داده بودند. مردم که به دلیل شرایط اقتصادی کشور دچار مشکل بودند بعد از رقم خوردن این انفجار بار دیگر خشمگین به خیابان‌ها آمدند. طبق آمار بیش از ۱۷۰ نفر فوت و حدود ۶۰۰۰ نفر در انفجار زخمی شدند که فقط ۱۵۰۰ نفر آنها وضعیت خطرناکی دارند و خسارت مالی بین ۱۲ الی ۱۵ میلیارد دلار برآورد شده است. موج اعتراض‌ها علیه فساد و ناکارآمدی مسئولان در کمتر از یک هفته باعث استعفای چندین وزیر و نماینده پارلمان شد که سرانجام به کنار رفتن دولت انجامید.
اعتراضات پر از خشم
وضعیت لبنان در چند روز گذشته بسیار بحرانی بوده است. مردم کشور بعد از جمع کردن شیشه‌هایی به جا مانده از انفجار بندر بیروت، به خیابان‌ها آمدند و خواستار تغییر شرایط کشور خود شدند. مردم عکس سران اکثر احزاب و فرقه‌های لبنان را به دار آویختند، چون طبق قانون لبنان نمایندگان پارلمان و کابینه دولت دیاب تشکیل شده از احزاب و فرقه‌های مختلف بودند و مردم همه آنها را در انفجار بندر بیروت گناه کار می‌دانند.
طبق گزارش المیادین، تعداد زخمی‌ها در اعتراضات لبنان پیش از ۲۰۰ نفر رسیده ویک نظامی از ارتش لبنان نیز کشته شده است. در این چند شب در پی بالاگرفتن اعتراضات نیرو‌های امنیتی از گاز اشک آور و بمب‌های صوتی برای متفرق کردن معترضان از اطراف پارلمان و دیگر وزارتخانهها استفاده میکنند. چون در شب اول اعتراضات معترضین وارد چندین وزارتخانه شدند.
بعضی احتمال میدهند این وضعیت لبنان به جنگ داخلی بیانجامد. اعتراضات مردمی در کمتر از ۱۰ ماه دو نخست‌وزیر لبنان را از قدرت به پایین کشیده است. آبان سال پیش سعد حریری بر اثر فشار معترضان کنار رفت و اکنون حسن دیاب مجبور به استعفا شده است. به گزارش بعضی رسانه‌های لبنانی معترصین از خارج هدایت وحمایت شده‌اند و دوروتی شیا، سفیر امریکا در لبنان خانم شیا که اصالتا لبنانی است آشکار از معترضین حمایت وهدایت می‌کند.
با فروپاشی دولت، شکی نیست شرایط سیاسی لبنان دستخوش تغییراتی می‌شود. در واقع مجادله قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای در لبنان که با تکثر شدید قومی و مذهبی مواجه است، کار را برای برقراری هر نوع نظم و ثبات سیاسی پایدار بسیار دشوار و حتی غیر ممکن می‌کند. خود این کشور با ۱۸ فرقه مختلف در حقیقت دچار اختلاف نظر‌های بی انتهایی است که هر کس ساز خود را میزند. با این شرایط احتمال اینکه شرایط لبنان تا چند ماه آینده به ثابت مقطعی نیز برسد بسیار بعید خواهد بود.
جانشین دیاب
با استعفا حسان دیاب دو راه وجود دارد برای تشکیل دولت جدید یا رئیس جمهوری لبنان باید با مشورت پارلمان یک نخست وزیر دیگر پیدا کند یا انتخابات پارلمانی دوباره برگزار کند.
دو گزینه تا امروز در رسانه‌ها برای جانشینی حسان دیاب مطرح است. روزنامه لبنانی «الاخبار» نوشته است که آمریکا، فرانسه و عربستان سعودی توافق کرده‌اند که دولتی بی‌طرف در لبنان تشکیل شود و نخست‌وزیری آن بر عهده «نواف سلام» باشد. نواف سلام نماینده سابق لبنان در سازمان ملل قرار است به عنوان رئیس «دولت بی طرف» آینده انتخاب بشود. گفته شده ظرف چند روز آینده تصمیم نهایی گرفته می‌شود، البته بعد از بازدید دیوید هیل، نماینده وزارت خارجه آمریکا تصمیم گرفته می‌شود. میشل عون و جبران باسیل، رئیس مجلس لبنان با نامزد کردن نواف سلام مخالفتی ندارند، اما موضع نبیه بری و حزب‌الله هنوز مشخص نیست.
از طرف دیگر، روزنامه «الجمهوریه» به نقل از منابع آگاه نوشت، سعد الحریری گزینه مطرح‌تری برای دولت آینده لبنان است، اما باید دید تحولات به چه سمتی پیش می‌رود. سعد الحریری پیش از دیاب نخست وزیر بود و به دلیل ناکارآمدی و اعتراضات مردمی مجبور به استعفا شد. با این حال او از قدرت زیادی در لبنان برخوردار است و عربستان و غرب با او روابط خوبی دارند. تا جایی که پمپئو، وزیر خارجه آمریکا بعد از انفجار بیروت اول با او تماس گرفت.
واقعیت این است که وضعیت سیاسی لبنان بازتابی از تنش‌ها در منطقه خاورمیانه است. تا زمانی که روابط ایران و متحدانش از سویی و عربستان و آمریکا و غرب از سوی دیگر تنش‌بار باشد، اوضاع لبنان به سمت ثبات نخواهد رفت.
