دیدارنیوز – رسول شکوهی: کنکور همواره یکی از اصلیترین مشکلات نظام آموزشی ما بوده، هست و خواهد بود. تقریبا با وضعیتی که این نظام آموزشی دارد هیچ راه دیگری برای ورود به دانشگاهها جز کنکور وجود ندارد. متاسفانه این وضعیت در تمام سطوح هم وجود دارد و فقط مختص کنکور سراسری نیست. برای تحصیلات تکمیلی نیز این مشکل وجود دارد و داوطلبان کارشناسی ارشد و دکتری نیز هیچ راهی جز کنکور برای رسیدن به رشته و دانشگاه مد نظر خود ندارند.
این مساله به اندازه کافی مشکلاتی را برای علاقهمندان ورود به دانشگاه و ادامه تحصیل ایجاد کرده و از دل همین فضا است که پدیدهای به نام مافیای کنکور ظهور کرده است. امسال کنکور ماجراهای دیگری را هم به وجود آورد. کرونا و کنکور وقتی به هم رسیدند برای بخش زیادی از داوطلبان و خانوادههای آنها مشکلاتی ایجاد شد. در اسفند ماه که قرار بود کنکور دکتری برگزار شود به همین خاطر به تعویق افتاد و بعد از آن کنکور کارشناسی ارشد و کنکور سراسری نیز به وقت دیگری موکول شد. در نهایت قرار بود که در تیر و مرداد سال ۹۹ همه کنکورها برگزار شود تا سال آینده تحصیلی نیز بلاتکلیف نماند.
قرار بود طبق برنامه اعلام شده کنکورها برگزار شود، ولی سازمان سنجش در اطلاعیهای به تاریخ ۲۲ تیرماه اعلام کرد: «به اطلاع میرساند با توجه به تصمیمات اتخاذ شده تاریخ و زمان برگزاری آزمونهای دکتری و کارشناسی ارشد ناپیوسته تغییر یافته است بدیهی است تاریخ و زمان برگزاری جدید آزمونهای فوق الذکر پس از ابلاغ وزرات بهداشت درمان و آموزش پزشکی اطلاع رسانی خواهد شد».
در مدت اخیر بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی با هشتگ تعویق کنکور به دنبال جابجایی زمان کنکور بودند و این دغدغه را مطرح میکردند که به خاطر شرایط ویژهای که وجود دارد و آمار تلفات کرونایی بالا رفته است بهتر است که کنکور در زمان بهتری برگزار شود. سلامت جامعه و داوطلبان کنکور حق طبیعی آنها است و به درستی دغدغه خود را نسبت به سلامتی خود و خانواده شان مطرح کردند.
از طرفی دیگر داوطلبانی هستند که از این وضعیت معلق ابراز ناراحتی میکنند و میخواهند هر چه زودتر کنکور را از ذهن خود خارج کنند تا به باقی مسائل زندگی برسند. آنها هم طبیعتا نگرانی نسبت به سلامتی خود دارند و نمیخواهند که دچار بیماری شوند.
به هر صورت کنکور پدیدهای است که از آن گریزی نیست و باید برگزار شود. اما برای برگزاری آن باید چه کرد؟ راهکارهایی نظیر برگزاری کنکور در تعداد مراکز بیشتر میتواند بخشی از این راهکار باشد. سازمان سنجش آمار تعداد مراکز برگزاری را در مقایسه با سال گذشته اعلام کرده است. همچنین میتوان از ظرفیتهای وزارت ورزش و جوانان استفاده کرد و از مراکز ورزشی بزرگی که در هر استان وجود دارد بهره برد.
یکی دیگر از راهکارهایی که وجود دارد این است که در استانهایی که شرایط آب و هوایی مساعد است در فضای باز این آزمون برگزار شود. احتمالا در استانهای جنوبی نمیتوان این کار را کرد، ولی در استانهای دیگر میتوان این موضوع را بررسی کرد. همچنین ضدعفونی کردن دقیق مراکز برگزاری آزمون بعلاوه در اختیار گذاشتن اقلام بهداشتی مانند ماسک و دستکش و مایع ضدعفونی کننده به صورت رایگان برای داوطلبان میتواند بخش دیگری از نگرانیها را بر طرف کند.
همچنین حضور چند پزشک در مراکز برگزاری آزمون به همراه تب سنج و امکانات لازم میتواند باقی مشکلات را هم تا حد زیادی حل کند. اما مسالهای که شاید مطرح شود این است که این مسائل هزینه بر است و سازمان سنجش و وزارت علوم نمیتواند به تنهایی مشکلات بودجهای را ساماندهی کنند. البته این پرسش مطرح میشود اگر قوه مجریه و و وزارت علوم نمیتوانند از پس هزینههای برگزاری یک آزمون بربیایند، چگونه میتوانند با بحران کرونا مقابله کنند؟
نکته دیگری که وجود دارد این است که سازمان سنجش از هر داوطلب مبلغ مشخصی برای ثبت نام دریافت کرده است. سازمان سنجش برای آزمون دکتری برای هر نفر حدود ۱۰۰ هزار تومان و برای آزمون کارشناسی ارشد برای هر نفر حدود ۴۵ هزار تومان (اگر دانشگاههای غیر انتفاعی و پیام نور را هم در نظر داشته باشد ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومان اضافه) دریافت کرده است.
طبق اعلام سازمان سنجش در مقطع دکتری ۱۷۹ هزار و ۷۰۴ نفر برای این آزمون داوطلب شده اند که اگر هر کدام براساس نرخ اعلامی سال گذشته فقط صد هزار تومان پرداخت کرده باشند به عدد ۱۷ میلیارد و ۹۷۰ میلیون تومان خواهیم رسید. در رابطه با کارشناسی ارشد هم ۶۹۴ هزار و ۴۱۷ نفر ثبت نام کرده اند و اگر هر کدام باز هم بر اساس نرخ سال گذشته فقط ۴۵ هزار تومان پرداخت کرده باشند شاهد عدد ۳۱ میلیارد و ۲۴۸ میلیون تومان خواهیم بود. یعنی سازمان سنجش برای برگزاری این دو آزمون حدود ۵۰ میلیارد تومان از داوطلبان دریافتی داشته است. قاعدتا این سازمان بودجه جداگانهای نیز دارد و میتوان با این اعداد و ارقام در بهترین حالت ممکن این آزمونها را برگزار کرد.
این در حالی است که سازمان سنجش وقتی اعلام میکند که این آزمون اختیاری است و اگر فردی به دلیل نگرانی از بیماری کرونا نخواهد در این آزمون شرکت کند یا به هر دلیلی شرایط حضور در این آزمون را نداشته باشد مبلغ پرداختی او را باز نمیگرداند.
این پدیده به صورت کامل متوجه دولت است و آنها باید تمام امکانات لازم را برای داوطلبان فراهم کنند. به تازگی وزیر علوم نیز در اظهار نظری اعلام کرد همه کنکورها در تابستان برگزار خواهد شد و امیدوار است که کار به شهریور نکشد و ماجرا تا مرداد به پایان برسد. البته کنکور سراسری در همان تاریخ اعلامی برگزار میشود مگر اینکه در این روزها آن هم تغییر کند. گویا داوطلبان کنکور سراسری از بدن ایمن تری نسبت به باقی داوطلبان برخوردار هستند و آنها به مانند معتادها قرار نیست که بگیرند!
هر چند که عدم مدیریت درست وضعیت را نابسامان کرده است، اما مسئولیت اجتماعی داوطلبان نیز بسیار مهم است. آنها نیز باید مسائل بهداشتی را رعایت کنند و اگر علائمی از بیماری دارند اعلام کنند و از ماسک استفاده کنند تا بتوان سلامت خود و باقی شهروندان را رعایت کرد. متاسفانه برخی از داوطلبان توجهی به این مساله ندارند و آن را اعلام میکنند.
اتفاق تلخی که در این مدت رخ داد این بود که با سوء مدیریت و ورود برخی نمایندگان مجلس به این موضوع و حمایت از تعویق کنکور گروههای مختلف داوطلبین مقابل هم قرار گرفتند. به تعبیری مردم در مقابل هم قرار گرفتند. کنکور به اندازه کافی به داوطلبان استرس و فشار وارد میکند. دولت و مسئولین مربوطه این وظیفه را دارند که شرایط را به گونهای مدیریت کنند تا مدت زمان ۳ تا ۵ ساعته کنکور بدون مشکل برگزار شود. داوطلبان و خانوادههای آنها این حق را دارند که نسبت به سلامتی خود نگران باشند و این وظیفه وزارت علوم است که شرایط را به گونهای پیش ببرد که کنکور تبدیل به یک بحران نشود.
ستاد مقابله با کرونا و دولت حسن روحانی نیز باید هر چه زودتر نسبت به محدودیتهای لازم در زمینه قرنطینه و فاصله گذاری فیزیکی اقدام کند تا شاهد تلفاتی جانی بالایی که هر روز اتفاق میافتد نباشیم. در وضعیت فعلی همه مسائل به هم متصل شده اند. نمیتوان همه مشاغل را به صورت عادی دایر کرد و مردم در مترو و اتوبوس در فشردگی بالا در کنار هم باشند و از مردم توقع داشت که ماسک یک بار مصرف دانهای ۳ هزار تومان را استفاده کنند.
به هر صورت کنکور برگزار میشود و راه دیگری پیش روی نظام آموزشی ما وجود ندارد. بهتر است به جای مقابل هم گذاشتن داوطلبان فکری به حال این پدیده مشکل ساز شود.