استعفای علاوی به دلیل سهیم نکردن احزاب و تمایل به همکاری با آمریکا بود

دیدارنیوز ـ محمد توفیق علاوی در واپسین روز از مهلتی که برای تشکیل کابینه خود داشت در نامه‌ای رسمی به برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق و در یک سخنرانی تلویزیونی، انصراف خود را از ماموریت تشکیل کابینه اعلام کرد.

او در نامه خود به برهم صالح، نوشت: «وقتی که مامور (به تشکیل کابینه) شدم به مردم وعده دادم در صورتی که تحت فشار‌های سیاسی برای پیشبرد دستور العمل‌هایی مشخص بر دولتی که تصمیم به تشکیل آن دارم قرار گیرم از این سمت استعفا می‌دهم؛ بنابراین تصمیم من تشکیل یک دولت مستقل؛ فارغ از تعهدات حزبی یا فشار‌ها بود تا خواسته‌های ملت را هر چه سریع‌تر عملی کنم البته کاملا به این قضیه واقف بودم که اصرار بر این شرط به قیمت از دست دادن رای اعتماد به کابینه‌ام خواهد بود، زیرا کسانی که غرق در فساد بودند و با فرقه گرایی تجارت می‌کردند نخستین بازنده‌های این شرط بودند و اگر من حاضر به امتیازدهی شده بودم الان به عنوان نخست وزیر عراق مشغول کار بودم...»

در همین خصوص، شفقنا به واکنش مقتدی صدر نسبت به این تصمیم پرداخت و نوشت که مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق در توییتی انصراف علاوی از تشکیل کابینه را برگرفته از عشق او به عراق دانست و بر برائت او از چهره‌های فاسدی که "سرنوشت مردم عراق را به بازی می‌گیرند" تاکید کرد. صدر در ادامه این توئیت خود ضمن ابراز تعجب از ادامه حضور افراد فاسد در صدر سیاست در عراق، آن‌ها را "بنده تمایلات" خواند و از طرف‌هایی که به او کمک می‌کنند، تقدیر کرد.

توفیق علاوی در حالی اعلام انصراف کرده است که روز یکشنبه جلسه ویژه رأی اعتماد پارلمان عراق به کابینه او به دلیل به حد نصاب نرسیدن برای پنجمین بار در طول یک هفته اخیر، باز هم به تعویق افتاد و به روز دوشنبه موکول شد، زیرا از مجموع ۳۲۹ نماینده، تنها ۱۰۸ نماینده حاضر به شرکت در جلسه شدند. فراکسیون‌های کرد (دموکرات و اتحادیه میهنی)، اهل سنت (اتحاد قوا) و شیعیان (دولت قانون و النصر) مهمترین گروه‌هایی بودند که روز یکشنبه از حضور در جلسه خودداری کردند.

سید جلال ساداتیان کارشناس روابط بین الملل در رابطه با اعلام انصراف توفیق علاوی در گفتگو با دیدارنیوز گفت: جناح‌های مختلف از جمله گروه آقای صدر، مجلس اعلا و حشد الشعبی، خیلی موافق آقای علاوی نبودند، اما به لحاظ اینکه وضعیت کشور مقداری سامان پیدا کند یک رضایتی نسبی دادند و آقای رئیس‌جمهور هم او را برای تشکیل کابینه معرفی کرد.

وی در ادامه اضافه کرد: پس از معرفی علاوی جهت تشکیل کابینه، وی در موضوع تقسیم پست ها ـ با وجود موقعیتی که هر کدام از احزاب و به خصوص دو جریانی که بیشترین آراء را دارند ـ غیر حزبی بود، بر همین اساس افرادی که مدنظر قرار داد، از سوی دو جریان مورد اشاره و کرد‌ها و اهل سنت، مدام در مخالفت با آن‌ها صحبت می‌شد و آنان تنها مسائل خود را مطرح می‌کردند.

سفیر سابق ایران در لندن در این خصوص یادآور شد: توفیق علاوی که در نهایت موفق نشد تمام این خواسته‌ها را جمع‌آوری کند ـ به خصوص موارد مورد اشاره دو جریان حشد الشعبی و صدر که بیشترین کرسی‌ها را هم در مجلس دارا هستند ـ با اعلام نارضایتی آن‌ها روبرو شد.

ساداتیان درباره خواسته این گروه‌ها سیاسی چنین توضیح داد: آقای علاوی افرادی را مورد نظر قرار داده بود که گرایش‌شان به سمت غرب بیشتر از گرایش به همسایگان بود، برهمین اساس آقای صدر در اظهار نظر اخیر خود این موضوع را مورد اشاره قرار داد.

وی در این رابطه تصریح کرد: مقتدی صدر در اظهار نظر مورد اشاره بیان داشت که «نسبت به همسایگان ـ بیشتر ایران ـ دارای حساسیت و تفکرات خاص خود هستیم و با آمریکا برابری نمی‌کند». از سوی دیگر مجلس عراق نیز درباره مسئله آمریکا تصویب کرده بود که باید با دقت و شدت کافی نیرو‌های امریکایی پایگاه‌های خود را ترک کنند و از این کشور خارج شوند، این در حالی بود که نظر آقای علاوی همکاری‌های بیشتر با نیرو‌های امریکایی بود.

این کارشناس روابط بین الملل در این رابطه افزود: توفیق علاوی با مجموعه نیرو‌هایی که به عنوان وزیر تصمیم به معرفی گرفته بود، به دلیل فشار‌هایی مانند تعیین تکلیف بابت برخی وزرا (به طور نمونه می‌توان به وزیر دفاع اشاره داشت) موفق نشد کابینه تشکیل دهد، بنابراین کنار کشید.

ساداتیان در پایان در خصوص جایگزین علاوی نیز تاکید کرد: ۵ نفر که در بین وزرای عادل المهدی هم بودند همزمان با طرح علاوی برای سمت نخست وزیری مطرح بودند، اکنون باز احتمال معرفی آن‌ها قوت گرفته، منتهی گرایشات آن‌ها در خصوص رابطه با آمریکا بسیار مهم است. در صورتی که تمایلات تندی نسبت به امریکا و ملایمی در برابر جریانات داخلی مانند کردها وسنی‌ها داشته باشند، احتمال تشکیل کابینه از سوی آنان وجود دارد.