
ابوالقاسم دلفی، سفیر سابق ایران در فرانسه معتقد است که آمریکاییها پس از جنگ تمایل کمتری به مذاکره دارند و میتوان برای مقابله با اروپا و مکانیسم ماشه، از اهرمهای روسیه و چین استفاده کرد.
دیدارنیوز: یک دیپلمات بازنشسته در رابطه با مذاکرات ایران و اروپا در وین گفت: همیشه ما زمان را در موضوعات مهمی که مربوط به منافع ملی میشود و دیپلماسی باید سریعتر عمل کند، از دست دادهایم. همین که شروع کردیم و قبل از پایان آن زمان تعیین شده اروپاییها اقدام کردند. میتواند نقطه اتکایی برای بقیه مسائل باشد. اما اینکه آیا اروپاییها به اسنپ بک متوسل نشوند و از آن منصرف شوند، نباید خیلی امیدوار بود که همین مذاکرات بتواند این مسئله را حل کند.
ابوالقاسم دلفی، سفیر سابق ایران در فرانسه در گفتوگو با ایلنا، در رابطه با آینده مذاکرات ایران با اروپا و آمریکا، همچنین تحولات سیاست خارجی کشورمان پس از جنگ ۱۲ روزه گفت: همانطور که قبلاً اعلام شده بود، تمایل اروپاییها به مذاکره با ما وجود داشت، اینکه مسائل مربوط به برجام و هستهای را در چارچوب همان برجام با ما در میان بگذارند و پیگیری کنند. آنها علیرغم همه سوابقی که وجود داشت و روشن هم است این قصد را داشتند.
آمریکاییها پس از جنگ تمایل کمتری به مذاکره دارند
وی ادامه داد: ما به دلایل مختلف، شاید به خاطر اینکه اروپا بد عمل کرده بود، خیلی تمایلی به نشان دادن روی خوش به اروپا نداشتیم. تا اینکه این اواخر، یعنی بعد از جنگ ۱۲ روزه و تجاوز آمریکا و اسرائیل و قطع مذاکرات ما با آمریکا، دور ششم مذاکرات متوقف شد و تقریباً حالا مذاکرات با آمریکا متوقف است. اینکه چه زمانی آغاز میشود و چگونه آغاز میشود، خیلی روشن نیست. قبلاً آمریکاییها با اشتیاق دنبال این بودند که مذاکرات انجام شود و اصرار داشتند، ولی بعد از جنگ، این اشتیاق شاید کمتر شده و احتمالاً ملاحظات دیگری وجود دارد که باید در فضایی دیگر به آن پرداخته شود.
پیشنهاد اروپاییها برای تعلیق شش ماهه
این دیپلمات بازنشسته با بیان اینکه اروپاییها قصد داشتند از این مذاکرات به گونهای حمایت کنند تا مذاکرات ما با آمریکا انجام شود، اظهار کرد: در اجلاس وزرای خارجه ماه گذشته اتحادیه اروپا، سه موضوع اعلام شد و گفتند اگر این سه موضوع محقق شود، موضوع توسل به اسنپ بک و مکانیسم ماشه میتواند به تعویق بیفتد و با شش ماه تعویق پیگیری خواهد شد. البته در جلسهای که در استانبول برگزار شد، گفته شد که برای عدم توسل به اسنپ بک، میتوانیم اسنپ بک را به شش ماه تمدید کنیم، مشروط به اینکه شما برخی از مسائل را انجام دهید.
وی افزود: یکی از این مسائل، آغاز مذاکرات با آمریکا و همکاری با آژانس برای دسترسی به اطلاعات مربوط به ۴۰۰ کیلو اورانیوم غنیشدهای بود که پس از حمله نظامی، ابهاماتی در مورد آن ایجاد شده است. همچنین برای اینکه در این مسیر فشار بیشتری وارد کنند، گفتند که تا پایان اوت، یعنی کمتر از ۱۰ روز آینده، این اتفاق باید بیفتد.
استفاده از اهرم روسیه و چین برای مقابله با مکانیسم ماشه
دلفی در خصوص تصمیم ایران در مقابل این پیشنهاد اروپاییها گفت: متقابلاً، ما به اروپاییها اعلام کردیم که نه از نظر اخلاقی و نه از نظر حقوقی نمیتوانند به مکانیسم ماشه متوسل شوند. ما به شورای امنیت رفتیم و شروع کردیم به تدارکات تا در شورای امنیت، اگر آنها به مکانیسم ماشه متوسل شدند، ما هم با آنها مقابله کنیم و از اهرمهای روسیه و چین استفاده کنیم تا تلاش آنها را متوقف کنیم.
اینکه اروپاییها نمیتوانند ماشه را فعال کنند، کارکرد رسانهای دارد
این تحلیلگر مسائل بینالملل تاکید کرد: این روش، مبتنی بر واقعیات نیست و خودمان هم میدانیم که ممکن است از نظر رسانهای و تبلیغاتی بگوییم که در حال تلاش برای جلوگیری از اقدام اروپا هستیم، اما بر اساس مکانیسم برجام و آنچه در برجام تعریف شده، هر یک از امضاکنندگان و متعهدین در برجام، اگر مدعی شوند که یکی از اعضای دیگر به تعهدات خود عمل نکرده، میتوانند به برجام به اسنپ بک متوسل شوند.
مذاکره با اروپاییها در وین اقدامی مثبت است
وی با اشاره به احتمال از سرگیری مذاکرات ایران و اروپا در وین عنوان کرد: این یک اقدام مثبت است. ضمن اینکه معاون مدیر کل آژانس را هم در تهران پذیرفتیم که سفری انجام دهد. اگرچه دسترسی به او داده نشد، اما مذاکراتی با او انجام شد که میتواند زمینهساز نوع همکاریهای آتی ما و آژانس باشد. نمیتوانیم همکاری با آژانس را متوقف کنیم، علیرغم مصوبه مجلس که خواسته است همکاریها متوقف شود.
ما میتوانیم با آژانس همکاریهایی داشته باشیم
وی عنوان کرد: در مصوبه اخیر مجلس جهت تعلیق همکاری با آژانس بندی وجود دارد که نتیجه کار را به تصمیمگیری در شورای عالی ملی امنیت خودمان وابسته کزده است؛ بنابراین ما میتوانیم با آژانس همکاریهایی داشته باشیم در چهارچوبی که هم مصوبه مجلس مد نظر باشد و هم ملاحظاتی که به هر حال فشار بینالمللی ناشی از اسنپ بک را کاهش دهد. به هر صورت ارتباطات ما با آژانس و مذاکرات ما با اروپاییها در همین چهارچوبی که وزارت خارجه اعلام کرده، برقرار شده است.
آمریکا با بی میلی مذاکرات را ادامه میدهد
این کارشناس ارشد سیاست خارجی با تاکید بر اینکه برقراری ارتباط مجدد با اروپاییها، کمککننده خواهد بود، تصریح کرد: نکته اساسی آمریکاییها هستند که الان مقدار زیادی از مذاکره گریزان شدهاند. در حال حاضر، آمریکاییها اشتیاقی برای مذاکره نشان نمیدهند و اگر آنها وارد مذاکرات نشوند با چه کسی میشود مشکل را حل کرد؟ در این حالت که آمریکاییها مذاکرات را با بیمیلی پیش میبرند میشود با اروپاییها گفتوگو کرد.
دلفی تشریح کرد: سه کشور اروپایی به عنوان اعضای برجام، به همراه نماینده سیاست خارجی اروپا و روسیه و چین، مجموعهای هستند که برجام را در اختیار دارند و میتوانند در مورد آن اقداماتی انجام دهند. اما به هر حال، آمریکاییها در این میان نقش تعیینکنندهای خواهند داشت که باید به این موضوع نیز رسیدگی شود.
نباید امیدوار باشیم که اروپا به اسنپ بک متوسل نشود
سفیر سابق ایران در فرانسه با بیان اینکه همیشه ما مقداری زمان را در موضوعات مهمی که مربوط به منافع ملی میشود و دیپلماسی باید سریعتر عمل کند، از دست دادهایم، گفت: همین که شروع کردیم و قبل از پایان آن زمان تعیین شده اروپاییها اقدام کردیم، میتواند نقطه اتکایی برای بقیه مسائل باشد. اما اینکه آیا اروپاییها به اسنپ بک متوسل نشوند و از آن منصرف شوند، نباید خیلی امیدوار بود که همین مذاکرات بتواند این مسئله را حل کند.
موضوع ایران از دستور کار رییسجمهور آمریکا دور شده است
وی خاطرنشان کرد: به نظر من، ترامپ در یکی دو هفته گذشته به شدت مشغول مسائل مربوط به اوکراین بوده و ملاقاتش با پوتین و جلسهاش با سران اروپا و رئیسجمهور اوکراین در مورد آینده جنگ اوکراین و روسیه، موضوع ایران و هستهای ایران را از ذهنش دور کرده است. شاید این مذاکرات با اروپا فرصتی باشد که مقداری به موضوع ایران بازگردد و این موضوع را دوباره در دستور کار روابط قرار دهد.