اولین نشست سران ناتو از زمان بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و در سایه جنگ در خاورمیانه و اوکراین مملو از موضوعات ناروشن و چالش‌برانگیز است. اروپایی‌ها امیدوارند که رئیس‌جمهور آمریکا نشانه‌ای از اتحاد و همبستگی بدهد.
دیدارنیوز: در بحبوحه تنش‌های شدید، نگرانی‌ها و درگیری‌های نظامی در خاورمیانه اولین نشست ناتو از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید، عصر امروز، ۲۴ ژوئن (۴ تیر) در لاهه آغاز می‌شود. پیش از سفر به هلند، فریدریش مرتس، صدر اعظم قرار است در پارلمان آلمان (بوندستاگ) بیانیه‌ای درباره سیاست خارجی خود برای این دیدار با همتایانش از ۳۲ کشور عضو ناتو و همچنین در اجلاس اتحادیه اروپا ارائه دهد.
به نقل از دویچه‌وله فارسی، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تا کنون با درخواست‌های خود از متحدانش جنجال‌ساز شده است.
روز دوشنبه، فریدریش مرتس و امانوئل مکرون، رهبران آلمان و فرانسه در یادداشتی مشترک برای روزنامه "فایننشال تایمز" بر عزم خود برای دفاع از آزادی و امنیت در اروپا تأکید کردند. آنها گفتند بزرگ‌ترین تهدید برای ثبات اروپا از روسیه ناشی می‌شود، کشوری که در پی بی‌ثبات‌سازی کشور‌های اروپایی و به چالش کشیدن نظم جهانی است.
فراتر از تهدید روسیه و حمایت از اوکراین، موضوع مقابله با تروریسم و دفاع از سرزمین‌ها، مردم و منافع اروپا در سراسر جهان است. آنها افزودند: «ما باید با این چالش‌ها درگیر شویم. نه به این دلیل که کسی از ما خواسته است، بلکه، چون می‌بینیم و به شهروندان خود مدیونیم که این کار را انجام دهیم.»
مرتس و مکرون همچنین اعلام کردند که آلمان و فرانسه هزینه‌های دفاعی خود را به طور قابل توجهی افزایش داده‌اند تا ستون اروپایی ناتو را تقویت کنند. زیرا علاوه بر تهدید‌های روسیه، موضوع اصلی نشست، درخواست دونالد ترامپ برای استقلال نظامی بیشتر متحدان اروپایی است.
دبیرکل ناتو خواستار تغییرات است
مارک روته، دبیرکل ناتو، درست قبل از آغاز نشست ناتو در لاهه، خواستار اجرای سریع هدف جدید برنامه‌ریزی شده برای هزینه‌های دفاعی شد. او در جلسه پرسش و پاسخ در لاهه گفت: «سرعتی که روسیه در بازسازی توان نظامی خود دارد، واقعاً نفس‌گیر و ترسناک است. اگر برای آن آماده نباشیم، در سه تا پنج سال آینده دیگر قادر به دفاع نخواهیم بود.»
به گفته روته یکی از حوزه‌هایی که ناتو باید در آن عقب‌ماندگی خود را جبران کند، ظرفیت تولید مهمات توپخانه‌ای است. او گفت روس‌ها در سه ماه به اندازه تمام ناتو در یک سال تولید می‌کنند، اگرچه اقتصادشان ۲۵ بار کوچکتر از اروپا است. این وضعیت در درازمدت نمی‌تواند ادامه یابد. اگر می‌خواهیم جنگ را متوقف کنیم، باید سرمایه‌گذاری کنیم.
روته این سخنان را در شرایطی بیان کرد که کشور‌هایی مانند ایتالیا و بریتانیا تصویب کرده‌اند مهلت تحقق هدف جدید ناتو برای هزینه‌های دفاعی سال ۲۰۳۵ باشد. خود روته اوایل سال ۲۰۳۲ را پیشنهاد کرده است.
اهداف جدید ناتو قرار است روز چهارشنبه در نشست سران به‌طور رسمی تنظیم و بیان شوند. این اهداف پیش‌بینی می‌کنند که هزینه‌های سالانه دفاعی کشور‌های عضو به حداقل پنج درصد تولید ناخالص داخلی افزایش یابد. حداقل ۳.۵ درصد از آن باید صرف هزینه‌های فقط نظامی شود.
همچنین هزینه‌هایی مانند مبارزه با تروریسم و زیرساخت‌های نظامی قابل استفاده نیز قابل احتساب خواهند بود. این موارد می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری در خطوط راه‌آهن، پل‌های مقاوم در برابر تانک و بنادر توسعه‌یافته باشد. تا کنون ناتو صرفاً هزینه‌های سالانه ملی به میزان حداقل دو درصد تولید ناخالص داخلی کشور‌های عضو را در برنامه خود داشته است.
تمجید دبیرکل ناتو از آلمان
مارک روته در سخنانش سیاست دولت آلمان را نمونه‌ای موفق توصیف کرد. آلمان یک روز قبل از نشست اعلام کرد قصد دارد هزینه‌های نظامی کلاسیک خود را نه در سال ۲۰۳۵ بلکه از سال ۲۰۲۹ به ۳.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش دهد.
اجلاس ناتو سه‌شنبه شب در مراسمی به میزبانی پادشاه و ملکه هلند در کاخ سلطنتی در لاهه آغاز می‌شود. انتظار می‌رود ترامپ نیز در آن حضور داشته باشد. پیش از آن، مارک روته قصد دارد بعدازظهر با رئیس‌جمهور اوکراین ولودیمیر زلنسکی، و رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اورزولا فون در لاین، دیدار و گفت‌و‌گو کند.
همچنین بعدازظهر قرار است دیداری میان رهبران سه کشور اروپایی یعنی صدراعظم آلمان فریدریش مرتس، رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل مکرون و نخست‌وزیر بریتانیا، کی‌یر استارمر صورت گیرد.
حضور زلنسکی در حاشیه نشست ناتو
بنا به گزارش‌های رسیده از کی‌یف، قرار است در حاشیه نشست ناتو در لاهه در روز چهارشنبه دیداری بین رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ و رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی برگزار شود. این دیدار برای اوایل بعدازظهر چهارشنبه برنامه‌ریزی شده و هیات‌های هر دو کشور هنوز در حال نهایی‌کردن جزئیات آن هستند.
بر اساس اعلام دفتر ریاست جمهوری اوکراین، زلنسکی قصد دارد با ترامپ درباره "تحریم‌ها علیه روسیه" که در فوریه ۲۰۲۲ جنگ علیه اوکراین را آغاز کرد، گفت‌و‌گو کند. همچنین قرار است موضوع خرید تجهیزات نظامی از آمریکا نیز مطرح شود.
دیدار زلنسکی با ترامپ در کاخ سفید در پایان فوریه با تنشی همراه بود، زیرا ترامپ و معاون رئیس‌جمهور آمریکا، جی‌دی ونس، در برابر دوربین‌ها به رئیس‌جمهور اوکراین بی‌احترامی و عدم قدردانی در قبال آمریکا را نسبت دادند. این دیدار با خروج زلنسکی از کاخ سفید به پایان رسید، اما بعد‌ها هر دو رئیس‌جمهور ابراز آشتی کردند.
دیدار ترامپ و زلنسکی در حاشیه اجلاس گروه هفت در اواسط ژوئن در کانادا به دلیل ترک زودهنگام و غیرمنتظره ترامپ که به خاطر درگیری اسرائیل و ایران عنوان شد، برگزار نشد.
