۲۰ فرش از گنجینه کاخ گلستان رونمایی شد

دیدارنیوز: همزمان با بازگشایی شمس‌العماره، حدود ۲۰ تخته فرش از گنجینه کاخ گلستان برای نخستین بار رونمایی شد.

به نقل از ایسنا، شمس‌العماره که برای مرمت حدود ۶ ماه تعطیل بود، اکنون با نمایشگاهی از فرش‌های کمتر دیده شدۀ کاخ گلستان، برای بازدید عموم بازگشایی شد.

قدمت این فرش‌ها به گفته مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، به دوره قاجار برمی‌گردد که حوزه بافت آن‌ها ملایر، کاشان، کرمان، فراهان، بیجار، مشهد، یزد، جوشقان و بختیاری است که برخی از آن‌ها آثاری کم‌تکرار و حتی بی‌نظیر از حوزۀ بافندگی دُرُخش در جنوب خراسان هستند.

از جمله آثار شاخص این مجموعه رونمایی شده، دو قالی بزرگ متعلق به تالار‌های آینه بوده است که البته به دلیل اندازه آن، فقط عکس آن در این مجموعه به نمایش گذاشته شده است. تورج ژوله ـ پژوهشگر فرش ـ در پژوهش روی این فرش‌ها متوجه می‌شود، یکی از این دو فرش‌ها به مساحت تقریبی ۵۰ مترمربع در تالاری واقع در عمارتی مفروش بوده که آن عمارت به دستور ناصرالدین شاه تخریب شده، اما قالی آن تالار هم‌اکنون از نفایس محفوظ در کاخ گلستان است. این قالی در جوشقان و درسال ۱۲۶۸ قمری به دستورحاجب‌الدوله بافته شده است.

قالی دوم هم با مساحت تقریبی ۱۰۰ مترمربع در تالاری به نام تالار آینه در عمارت دیگری مشهور به عمارت موزه، مفروش بوده و هم‌اکنون در گنجینۀ کاخ گلستان نگهداری می‌شود.

این فرش‌ها همزمان با بازگشایی طبقه اول شمس‌العماره در کاخ گلستان از صبح دوشنبه ۱۷ دی‌ماه به نمایش گذاشته شد. آفرین امامی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در آیین بازگشایی شمس‌العماره و رونمایی از این فرش‌ها گفت که طبقه اول شمس‌العماره همیشه امکان بازدید داشت، اما طبقات بالاتر این عمارت به دلیل استراکچر ساختمان و حفاظتی که باید از آن انجام شود، امکان بازدید ندارد. شمس‌العماره طرح محتوایی مخصوص خود را دارد که بعد از طراحی معماری و محتوایی آن، به این سمت می‌رویم که این عمارت در مجموعه کاخ گلستان هویت خود را به عنوان موزه مستقل داشته باشد.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان با اشاره به ضرورت مرمت تزئینات داخلی شمس‌العماره، افزود: در کاخ گلستان تصمیم گرفته شد شمس‌العماره به مدت حدود ۶ ماه تعطیل شود تا مرمت تزئینات وابسته به معماری و وضعیت رسیدگی به روشنایی‌ها و لوستر‌ها انجام شود. خوشبختانه در این ۶ ماه، اوضاع داخلی شمس‌العماره به وضعیت پایدار خوبی رسید. منتهی تا زمانی که طرح محتوایی اصلی شمس‌العماره، که هدف آن معرفی هرچه بهتر این ساختمان است و داستان و هویت خود را دارد، آماده شود، تصمیم گرفتیم آثار دیده نشده یا کمتر دیده شده در مخازن را که به خاطر محدودیت مکان، امکان نمایش آن‌ها فراهم نیست، در راستای پویایی مجموعه و سیاست پیشین، در فضای شمس‌العماره به نمایش بگذاریم تا زمانی که این عمارت به موزه دائمی با هویت اصلی خود تبدیل شود.

امامی درباره فرش‌های به نمایش گذاشته شده نیز توضیح داد: با توجه به فضایی که شمس‌العماره اجازه می‌داد، حدود ۲۰ قطعه فرش به نمایش گذاشته شده و تصاویر ۱۵ قطعه فرش که به دلیل محدودیت فضا امکان نمایش نداشتند، در معرض دید قرار گرفته است.

او اضافه کرد: برخی از قالی‌ها به دلیل کتیبه‌های خاصی که بر آن‌ها منقوش شده، علاوه‌بر ویژگی‌های هنری، از اهمیت اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی برخوردارند و با تاریخ اجتماعی ایران پیوند ویژه‌ای برقرار می‌کنند.

مدیر کاخ گلستان گفت: تعداد فرش‌ها در کاخ گلستان زیاد است و به دلیل این‌که امکان به نمایش گذاشتن تمام آن‌ها وجود ندارد، به صورت دوره‌ای در شمس‌العماره به نمایش گذاشته خواهد شد و در هر دوره نمایش فرش‌های جدید، نشست تخصصی درباره آن‌ها برگزار می‌شود.

بنابر آنچه مدیر مجموعه کاخ گلستان گفته است، پروژه انتخاب قالی‌ها برای عکاسی و نمایش در عمارت شمس‌العماره از سوی تورج ژوله و با همراهی فاطمه شفیع‌خانی، امین اموال قالی‌های کاخ گلستان آغاز و عکاسی دقیق و کاملاً حرفه‌ای آن‌ها در عمارت چادرخانه از سوی حبیب میری انجام شده است.

تـورج ژولـه، محقق، مولف و مدرس فرش دستباف ایران که درحال پژوهش روی فرش‌های کاخ گلستان است نیز در آیین رونمایی از این فرش‌ها، فرآیند مستندنگاری از فرش‌های کاخ گلستان را توضیح داد و گفت که از مجموع ۳۴۲ قالی موجود در کاخ گلستان، ۲۵ فرش را عکاسی کرده‌ایم که در طبقه اول شمس‌العماره فیزیکی و یا با عکس به نمایش گذاشته شده است.

نمایش این فرش‌ها از گنجینه کاخ گلستان از دوشنبه ۱۷ دی‌ماه با حضور لیلا خسروی ـ مدیرکل موزه‌ها ـ، سید محسن میر ـ مدیر مجموعه فرهنگی‌تاریخی سعدآباد ـ، محمدجواد اینانلو ـ مدیر موزه ملی فرش ایران ـ، آغاز شده است و به گفته مدیر این مجموعه، نمایشگاه آن تا پایان سال در شمس‌العماره برپا خواهد بود.

کاخ گلستان در خیابان پانزده خرداد، ضلع شمالی میدان ارگ واقع شده و از باب عالی و خیابان ناصرخسرو به شمس‌العماره نیز دسترسی دارد. ساعت بازدید از کاخ گلستان از ۹ تا ۱۶ است.