هوش مصنوعی و روابط ایران و آمریکا

دیدارنیوز _ محمد منصورنژاد*:

۱. در زادگاهم، ۷۰ سال پیش بزرگی، تصمیم گرفت تا آب شرب شهر را از نهر و جوی‌ها به لوله آورده و این نوسازی (لوله کشی شهر) در آن زمان، با امکانات محدود، اقدام بزرگ و سترگی بود. چون نصب لوله‌های بزرگ در مسافت چند کیلومتری دشوار بود، کارشناسی حاذق از پایتخت را برای اتصال لوله‌ها به استخدام درآورد. اما آن بزرگمرد، به یکی از بنا‌های محلی گفت در کنار دست این فرد باش و در ظاهر کمکش کن، ولی در حقیقت شیوه کارش را سریع و دقیق یادبگیر. وقتی آن فرد محلی به آن بزرگ گفت که در کار مهارت یافتم، با آن استاد مهمان در همان چند روز اول، تسویه حساب کرده و خودشان کار را ادامه دادند و نهایی کردند. واقعا چه تکنیک ماهرانه و رندانه ای!

۲. این روز‌ها در باب هوش مصنوعی به مناسبتی، می‌خوانم، می‌گویم و می‌نویسم. اجمالا، رقابت اصلی جهان در این مورد، بین چین (که چند دهه پیش ضدامریکایی‌ترین کشور جهان بود) و آمریکاست و البته تکنولوژی آمریکا در این زمینه پیشتاز است. چینی‌ها در سال‌های اخیر، در پژوهش‌های مرتبط با هوش مصنوعی از مجموع آمریکا و اروپا هم بیشتر سرمایه گذاری کردند! با علاقه می‌خواهند آخرین دستاورد‌های علمی آمریکا در این میدان را بیاموزند و ببلعند و قطعات مربوطه را وارد کنند! اما آمریکا آنان را در این زمینه تحریم کرده است! چینی‌ها به جای شعار مرگ بر آمریکا، سعی دارند در هوش مصنوعی با سرمایه گذاری مادی و انسانی از رقبا عقب نمانند و می‌دانیم که در دهه‌های اخیر، در ابعاد اقتصادی هم با آمریکا همکاری و نیز رقابت می‌کنند.

محمد منصورنژاد

۳. اما داستان ایران چیست؟ مصاحبه وزیر خارجه کشورمان این روز‌ها (در غرب ستیزی)، احتمالا مصرف داخلی دارد (کسانی که از رای به کابینه پزشکیان ناراحتند را تشفی می‌بخشد!)، وگرنه شبیه طنز است! در این زمینه سخن بسیار است. مثلا در زمینه هوش مصنوعی (که فعلا عالی‌ترین فناوری در سطح جهانی است و آینده ساز)، بالاخره ایران می‌خواهد آخرین یافته‌ها را داشته باشد، یا می‌خواهد خودش را بدست خویش عقب مانده نگهدارد؟ آیا مقامات ما در حد بزرگی از شهرمان، آن هم در ۷۰ سال پیش به عقلشان نمی‌رسد که ابتدا دانش دیگران را بربایند! و سپس از آنان اظهار استغنا کنند.

۴. ممکن است بگویند آمریکایی‌ها به ما جفا کردند و باید رابطه با آن کشور قطع باشد! سوال! آیا مثلا روس به ما جفا نکرد (۳ کشور شمال غربی ما شاهدش)؟ آیا عراق ۲۲۰ هزار از بهترین فرزندان ما را در جریان دفاع مقدس به شهادت نرسانید؟ و بزرگترین بدهکار به ما برای اشغالگری‌اش نیست؟ پس به جای آباد کردن بخش‌هایی از عراق، روزانه مرگ بر روس و عراق بگویید!

۵. جالب است خود آنان که عاملان اشغال سفارت آمریکا بودند (اصغرزاده، عبدی، خانم ابتکار و .. که همگی اصلاح طلبند!)، بار‌ها گفتند: خطا کردیم و پشیمانیم! اما جریان حاکم می‌گوید نه آن‌ها خطا نکردند و درست عمل کردند و نمی‌فهمند که نمی‌فهمند! حال آنکه در سیاست و سیاست خارجی، جای لجبازی نیست و ملاک تامین منافع ملی است.

باید دولت پزشکیان که در مناظره‌ها پیوسته می‌گفت که می‌خواهد با جهان مذاکره کند، اولا: از وزیر خارجه اش بخواهد تا خروس بی محل نباشد (دمکرات‌ها در آمریکا، الان در شرایطی هستند که به ما باج می‌دهند) و ثانیا: برای حل مشکلاتش با آمریکا بیش از حد برجام، سناریو بنویسد و یکبار برای همیشه مساله قطع رابطه با آن کشور را به سرانجام برساند. زیرا در سیاست، دوست دائم و یا دشمن دائمی نداریم و ارتباط با کشور‌های به ویژه قدرتمند جهان، برای کشور ما از ضرورت‌هاست. تاخیر در ارتباط، فقط خواسته کشور‌هایی است که از پیشرفت ایران ناخرسندند.

۴ شهریور ۱۴۰۳

*دین پژوه و استاد دانشگاه