آتش اوین را چه کسی روشن کرد؟

دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: هیچ کس تصور نمی‌کرد که شنبه شب در یکی از نقاط امن تهران که احتمال هر گونه اتفاقی در آنجا در شرایط کنونی کشور دور از ذهن بود، در کمتر از چند ساعت شاهد یکی از حوادث عجیب و غیر منتظره امسال باشد، آتش و دود و صدای انفجار در زندان اوین! با اینکه در همان ساعات اولیه خبر‌ها حاکی از آن بود که آتش اطفا شده و همه چیز در امن و امان است، حالا در کمتر از ۲۴ ساعت خبر کشته شدن ۴ نفر و زخمی شدن ۶۱ نفر در حادثه آتش سوزی دیشب در صدر اخبار قرار گرفته است و احتمال اینکه آمار بیشتر از این هم باشد زیاد شده، زیرا در همین خبر‌هایی که ایرنا و میزان منتشر کرد‌ه‌اند گفته شده که ۴ نفر دیگر از مجروحان وضعیت وخیمی دارند.

علت حادثه چه بود؟

آنطور که مسئولان قوه قضاییه اعلام کردند ابتدا کارگاه خیاطی زندان آتش گرفته و بعد اخباری مبنی بر درگیری در بند‌های ۷ و ۸ میان مجرمان مالی و سارقین منتشر شد و در نهایت هم گفتند غائله ختم به خیر شده و همه چیز در زندان اوین آرام است، اما نگفتند دلیل صدای ممتد و طولانی‌مدت تیراندازی و وقوع چند انفجار در داخل زندان چه بوده؛ آنچه مسئولان می‌پنداشتند این بود که با انتشار این اخبار همه چیز تمام می‌شود، اما آن آرامشی گفتند، آرامش قبل از طوفان بود، زیرا به محض شنیدن صدای انفجار و تیراندازی، سیل عظیمی از مردم به ویژه خانواده‌هایی که زندانی در اوین داشتند راهی آنجا شدند و در نهایت این ماجرا‌ها منجر به مسدود شدن بسیاری از مسیر‌های منتهی به زندان اوین و در نهایت اعتراض مردم درابعاد بزرگ تری شد و این شرایط تا پاسی از شب نیز ادامه داشت.

شدت و گسترده بودن ابعاد این حادثه آنقدر زیاد بود که از صبح روز یکشنبه هم خبر‌های ضد و نقیضی از همان رسانه‌های مورد اعتماد دولت مبنی بر فرار زندانیان در حادثه دیشب و کشتن شدن آن‌ها در میدان مین زندان اوین روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، اما این خبر مدت زمان زیادی روی سایت خبرگزاری فارس بالا نماند و با تکذیب آن از سوی مسئولان از روی این خروجی حذف شد، اما چیزی که در این میان قابل حذف نبوده و نیست، نگرانی و استرسی است که بابت انتشار این اخبار به مردم و خانواده‌ها وارد می‌شود.

آنچه در این میان قابل تامل است اینکه پس از گذشت چند ساعت از انتشار نخستین فیلم و عکس‌ها از ماجرای زندان اوین، فیلم دیگری در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد عده‌ای در داخل زندان اوین در حال روشن کردن آتش بودند و معلوم نیست آیا همین افراد بودند که آتش اول را روشن کردند یا به دنبال استمرار شرایط ناپایدار در داخل زندان بودند؟

دیوار کوتاه اراذل و اوباش

بهترین تدبیری که مسئولان کشور در این روز‌های پرالتهاب کشور به نظرشان رسیده، تکذیب و کتمان کردن وقایع و در نهایت مقصر جلوه دادن مردم است و این کار را به راحتی انجام می‌دهند؛ همانطور که با تنظیم گزارش‌های متعدد و وقت خریدن برای پرونده مهسا امینی، بدون پیدا کردن مقصر، آن را بستند و برای نیکا و سارینا پرونده خودکشی ساختند حالا هم برای حادثه زندان اوین دیواری کوتاه‌تر از دیوار اراذل و اوباش پیدا نکردند که تقصیر‌ها را گردن آن‌ها بیندازند و حالا هم با کشته شدن تعدادی از همان اراذل، راه برای انداختن تقصیر به گردن آن‌ها باز است.

روایت مردم اطراف اوین

بسیاری از شهروندانی که در اطراف زندان اوین سکونت دارند، روایت‌های مختلفی را از شنبه شب روایت می‌کنند، عده‌ای صدای انفجار و شلیک‌های مدام را پیش از ساعت ۹ شب شنیدن و عده‌ای هم گفته اند که ماشین‌های آتش نشانی از حدود ساعت ۸ در اطراف زندان اوین مستقر بودند.
آن‌ها می‌گویند در کمتر از چند دقیقه تمام کوچه‌ها و خیابان‌های منتهی به زندان اوین به سرعت توسط پلیس و نیروی انتظامی بسته شد و بسیاری از کسبه این خیابان‌ها به دلیل بسته شدن معابر مجبور شدند تا پاسی از شب کنار مغازه‌های خود بمانند.
این در حالی است که فیلم‌ها و عکس‌های منتشر شده از وضعیت زندان اوین نشان می‌دهد که شرایط ناپایدار در این زندان و اطراف آن تا ساعت دو بامداد ادامه داشته، این در حالی است که کمی قبل از نیمه شب هم استاندار و هم دادستان تهران از آرام شدن شرایط در زندان و اطراف آن خبر داده بودند.

از سوی دیگر اینترنت بین المللی که از ساعات اولیه شنبه صبح قطع شده کمی قبل از این حادثه متصل و دسترسی به همه فضا‌های مجازی بدون فیلتر وجود داشت، اما حدود ساعت ۱۱ دوباره قطع شد.

جالب است بدانید ایسنا در گزارشی نوشته، بر اساس دستورالعمل سازمان زندان‌ها، بازداشتگاه محل نگهداری موقت متهمان تحت قرار تأمین کیفری که با دستور کتبی مقام قضائی یا قانونی صلاحیت‌دار، به آنجا معرفی شده و تحت مدیریت یا نظارت سازمان است، شامل بازداشتگاه‌های عمومی، امنیتی، انتظامی یا نظامی است. بر همین اساس، اراذل و اوباش اصولا جایی در زندان اوین ندارند.

حالا باید دید در ساعات آینده چه اخباری از زندانیانی که در این حادثه آسیب دیدند منتشر می‌شود و آیا تعداد کشته شده‌های این حادثه بیشتر خواهد شد یا خیر. خبرنگار دیدار تلاش کرد تا با مسئولان سازمان زندان ها ارتباط بگیرد و در رابطه با حادثه شب گذشته اطلاعات موثق تری دریافت کند، اما کسی پاسخگو نبود.