آکادمی سوئد در دو سال اخیر دست به انتخاب برندگانی زده که نه تنها قابل پیشبینی نبودند بلکه بسیاری از مخاطبان آنها را نمیشناختند.
دیدارنیوز ـ سرنوشت برنده نوبل ادبیات ۲۰۲۱ نیز مشخص شد و «عبدالرزق قورنه» نویسنده اهل کشور تانزانیا نامی بود که «متس مالم» دبیر دائمی آکادمی سوئد در یک نشست خبری در شهر استکهلم به عنوان برنده مهمترین جایزه ادبی دنیا معرفی کرد.
انتخابی که باز هم مثل سال گذشته برای اهالی ادبیات و کتاب چهرهای شناختهشده نبود و بر اساس نظرسنجی که خود سایت نوبل انجام داده ۹۵ درصد کاربران این سایت تاکنون کتابی از «عبدالرزق قورنه» نخواندهاند و احتمالا این افراد شناختی از این نویسنده ساکن بریتانیا نداشتهاند.
عبدالرزق قورنه خودش نیز در نخستین مصاحبه خود پس از کسب جایزه نوبل ادبیات گفته بود: فکر کردم که یک شوخی است. واقعا اینطور فکر کردم. چون گمانهزنیها از چند هفته یا گاهی اوقات از چند ماه قبل درباره برنده صورت میگیرد بنابراین برنده شدنم چیزی نبود که اصلا به آن فکر کنم. من فقط به این فکر میکردم که یعنی چه کسی برنده این جایزه میشود.
آکادمی سوئدی نوبل در سالهای اخیر کم به انتخابهای جنجالی و یا دور از ذهن دست نزده است؛ از اعطای نوبل ادبیات ۲۰۱۶ به «باب دیلن» خواننده و ترانهسرای آمریکایی که با موجی از واکنشها روبهرو شد تا «پیتر هاندکه» نویسنده اتریشی که در انتخابی جنجالبرانگیز به عنوان برنده سال ۲۰۱۹ معرفی شد. دریافت «نوبل» توسط باب دیلن از اینرو جنجالبرانگیز شد که نخستینبار بود این جایزه به یک ترانهسرا که عمده شهرت او برای خوانندگی و نوازندگی است، اعطا شد. پیتر هاندکه نیز در دوره جنگ بوسنی از نیروهای صرب پشتیبانی کرده بود و فردی نژادپرست به شمار میرفت.
سال گذشته هم لوییز گلیک، شاعر آمریکایی در حالی به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات شناخته شد که نام او در فهرستهای پیشبینی برندگان نوبل ادبیات ۲۰۲۰ کمتر به چشم میخورد. بر اساس نظرسنجی سایت نوبل ادبیات ۸۸ درصد کاربران این سایت تاکنون هیچ شعری از گلیک نخوانده و تنها ۱۲ درصد با آثار او آشنایی داشتهاند. خود گلیک در مصاحبهاش گفته بود انتظار کسب جایزه نوبل را نداشته و کاملا از اینکه آنها یک شاعر آمریکایی سفیدپوست را انتخاب کردهاند، مبهوت شده است.
آنی اِرنو نویسنده مشهور فرانسوی، نگوگی واتیونگو نویسنده اهل کنیا، آنه کارسون شاعر نامدار سوئدی در کنار چهرههایی، چون لیودمیلا اولیتسکایا، مارگارت اتوود، ماریز کُنده، جامیکا کینکید، دَن دلیلو، جویس کرول اوتس، کان ژو، میرشا کارتارسکو، ماریاس، یون فوسه، میشل ولبک، هلن سیکسو، کارل اوه گناسکور، النا فرانته، اسماعیل کاداره، کورمک مکارتی، هیلاری منتل، مریلین رابینسون، میلان کوندرا، استفن گینگ و... از دیگر چهرههایی بودند که نامشان به عنوان بخت کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۱ مطرح بود.
