چشم انتظاری برای واکس کرونا، فعلا خبری در راه نیست!

 

دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: از همان ابتدا صحبت سر کشف واکسن برای مقابله با کرونا بود و خبرهای متعددی هم درباره آن منتشر و رقابت عجیبی بین تولید کنندگان واکسن در سراسر دنیا آغاز شد، از شرقی‌ترین نقطه دنیا یعنی کشور چین گرفته تا کشورهای اروپایی و آمریکایی همه دست به کار شدند تا بتوانند گوی سبقت را از یکدیگر بربایند و اولین کشوری باشند که واکسنی برای کرونا پیدا می‌کنند.

تا امروز که حدود ۹ ماه از ظهور و بروز ویروس کرونا در دنیا گذشته هنوز هیچ تولید کننده واکسنی اعلام جدی برای توزیع سراسری این واکسن نکرده است و همه خبرها در سطح تولید بدون توزیع باقی مانده است؛ البته شرکت "فایزر" به عنوان سردمدار این موضوع بعد از اینکه خبر کشف واکسن کرونا را داد موفق شد عده‌ای داوطلب پیدا کند تا این واکسن روی آنها امتحان شود.

برخی از نخستین داوطلبانی که واکسن کووید-۱۹ شرکت "فایزر"(Pfizer) را تزریق کرده‌اند، در حال به اشتراک گذاشتن تجربیات خود هستند و اثرات این واکسن را با خماری و گیجی شدید مقایسه کرده‌اند. آنها عوارض جانبی دریافت این واکسن را همراه با سردرد، تب و درد عضلانی بسیار شبیه به بعد از مصرف مشروبات الکلی توصیف می‌کنند.

 

نکته قابل توجه این است که آزمایشات مرحله سوم واکسن کووید-۱۹ "فایزر" روی بیش از ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر در شش کشور مختلف جهان انجام شد اما به هیچ یک از آنها گفته نشده بود که واکسن واقعی یا دارونما به آنها تزریق شده، با این حال برخی از داوطلبان معتقدند که به آنها داروی واقعی داده شده است که برخی از عوارض جانبی مانند سردرد و بدن درد و تب را احساس کرده‌اند.

 

چندی پیش آنتونی فاوچی، رییس موسسه آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا ابراز خوشبینی کرد که داده‌های اولیه نتایج مرحله سوم واکسن کرونای شرکت «مُدرنا» به اندازه کاندیدای واکسن کرونای شرکت‌های «فایزر» و «بیون تک» امیدوارکننده خواهد بود.

فاوچی که در پرونده کاری خود ۴۰ سال خدمت در این موسسه را دارد، در اجلاس جهانی داروسازی گفت: اگر شاهد درجه مشابهی از اثربخشی واکسن فایز و بیون تک در کاندیدای واکسن شرکت مُدرنا نباشیم، شگفت زده خواهد شد.

چند ساعت بعد از اینکه فاوچی این اظهارت خود را در اجلاس جهانی داروسازی ایراد کرد، شرکت مُدرنا اعلام کرد که در آزمایشات مرحله سوم واکسن خود به جایی رسیده که بتواند آنالیزهای اولیه را شروع کند و اضافه کرد که در حال آماده سازی ارائه داده‌ها به یک هیات مستقل نظارت بر ایمنی داده (اطلاعات) است.

فاوچی نیز اگرچه نسبت به نتایج شرکت مدرنا خوش بین است، اما تاکید کرد که حل این بحران هنوز «بسیار بسیار دور از دسترس» است و افزود که احتمالا کووید-۱۹ سال‌ها میان مردم باقی خواهد ماند.

شرکت بیوتکنولوژی مُدرنا آمریکا اوایل فروردین آزمایشاتی برای تولید واکسن مقابله با کرونا انجام داد؛ تزریق این واکسن که mRNA-۱۲۷۳ نام دارد به موش‌ها مانع ورود ویروس به ریه آنها شد. در اردیبهشت این آزمایش روی انسان انجام شد و نتایج به دست‌آمده روی هشت داوطلب سالم نشان داد که این واکسن بی‌خطر است و می‌تواند یک ایمنی قوی در بدن این افراد ایجاد کند.

این شرکت آمریکایی مرحله دوم آزمایشات واکسن mRNA-۱۲۷۳ را در اواسط خرداد روی ۶۰۰ داوطلب انجام داد که با نتایج مثبتی همراه بود. مرحله سوم آزمایشات این واکسن اوایل تیر روی ۳۰ هزار نفر انجام شده است.واکسن mRNA-۱۲۷۳ با همکاری انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های مسری توسعه یافته و آزمایشات بالینی آن با کمک انستیتوی ملی سلامت آمریکا انجام شده است.

تا امروز بسیاری از کشورهای اروپایی مانند آلمان و انگلیس و حتی روسیه هم صحبت‌هایی مبنی بر تولید واکسن داشته‌اند اما می‌توان گفت به طور قطعی هیچ کشوری تا به حال موفق به تولید و توزیع انبوه نشده است.

ایران هم همزمان با کشورهای دیگر پس از شیوع کرونا تلاش کرد گامی در جهت تولید واکسن کووید ۱۹ بردارد از این رو همه آزمایشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های دولتی و خصوصی به ویژه شرکت‌های دانش بنیان دست به کار شدند و تمام نیرو و توان خود را برای تولید واکسن به کار گرفتند و خبرهایی مبنی بر دستیابی آنان به واکسن کرونا هم منتشر شد! اما ۲۲ آبان رئیس کانون انجمن‌های صنفی تکنسین‌های دارویی از احتمال واردات واکسن کرونا تا پایان سال به ایران خبر داد و گفت: هنوز قیمت این واکسن برای ایرانی‌ها مشخص نیست. اما گویا دولت برای واردات این واکسن در حال مذاکره است.

غیر از رئیس کانون انجمن‌های صنفی تکنسین‌های دارویی امیرحسین معینی زندی، نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو هم نسبت به واردات این واکسن به ایران اظهار بی‌اطلاعی کرده بود و به تجارت‌نیوز گفته بود: بخش‌خصوصی از میزان واردات این واکسن اطلاعی ندارد؛ چرا که برای واردات واکسن کرونا دولتمردان در حال مذاکره هستند.

جالب است بدانید که فردای همان روز یعنی ۲۳ آبان رضا ملک‌زاده ،معاون فناوری و تحقیقات وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگویی با ایرنا اعلام کرد: واکسن ایرانی کرونا در حال طی کردن مراحل ساخت است. ما در مراحل پری کلینیکال این طرح هستیم و هنوز وارد مرحله کارآزمایی بالینی انسانی آن نشده‌ایم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا زمان طولانی نیاز است تا واکسن کرونا ایرانی تولید و وارد بازار شود، گفت: برای فعالیت‌های تحقیقاتی نمی‌توان زمان دقیق اعلام کرد اما محققان ما با تمام توان و ظرفیت در تلاش هستند تا این موضوع محقق شود، به عبارتی باید تلاش بیشتری کنیم تا مراحل ساخت این واکسن را با موفقیت پشت سر بگذاریم.

درست همان روز هم کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در توئیتی از قرار گرفتن پنج واکسن ایرانی در فهرست کاندیداهای واکسن کووید۱۹ سازمان جهانی بهداشت خبر داد و گفته بود: تا این لحظه، ۵ واکسن ایرانی در فهرست کاندیداهای واکسن کووید۱۹ سازمان جهانی بهداشت WHO قرار گرفته‌اند.

 

کرونا به نظر به این زودی‌ها قصد رها کردن جهان را ندارد و خبرهای جسته و گریخته از واکسن هم به نظر چشم انداز روشنی از حل زودهنگام این بحران نشان نمی‌دهند. به نظر تا اطلاع ثانوی باید به صورت‌های ماسک زده و خبرهای مرگ و میر عادت کنیم!