دیدارنیوز ـ آرش راهبر: روزگار به کلی عوض شده، اگر در سال ۱۳۴۶ پیکان طی مراسمی ویژه از درون یک کیک بزرگ بیرون آمد و انوشیروان روحانی به افتخارش آهنگ «تولد» را ساخت، حالا در سال ۹۹ آخرین محصول ایران خودرو بدون آنکه نامش اعلام شود و تبلیغات لازم برای شناساندن آن به مردم صورت بگیرد، یک باره وارد بازار فروش میشود.
زمستان سال گذشته وقتی تصویر حسن روحانی پشت فرمان یک محصول جدید از ایران خودرو منتشر شد، بسیاری از رسانههای فعال در حوزه صنعت افسوس خوردند که چرا در آن لحظه در محوطه بیرونی نهاد ریاست جمهوری حضور نداشتند تا مدل پیشساخته پروژه «کا-۱۳۲» را از نزدیک ببینند و لمس کنند. حالا و بعد از حدود ۶ ماه، ایران خودرو اقدام به پیشفروش این محصول جدید کرده که از نگاه این خودروساز بزرگ ایران، با حجم داخلی سازی در حدود ۹۲ درصد در واقع یک اتومبیل وطنی است.
ایران خودرو در شرایطی این خودروی جدید را در جدول پیشفروش خود گنجانده که هنوز حتی کسی از نام این خودرو مطلع نیست. از قضا ظاهرا پروژه نامگذاری این خودرو هم در چند ماه اخیر سپری شده و عده محدودی در کارخانه میدانند که قرار است با چه عنوانی وارد بازار آشفته و نامتوازن امروز شود، اما اینکه چرا اتومبیل جدید با کد پروژهاش وارد جدول فروش میشود تعجبآور است. به هر حال مانور تبلیغاتی روی نام یک محصول صنعتی یک الزام است.
بد نیست یک ماجرای مشابه را در این راستا مرور کنیم. در دهه ۱۳۸۰ وقتی قرارداد تولید مشترک میان لویی شوایتزر مدیر عامل وقت کمپانی رنو و رضا ویسه مدیر عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اتفاق افتاد، اعلام شد که این پروژه با نام ال-۹۰ کلید خواهد خورد. پروژه ال-۹۰ که در اصل داچیا لوگان یا رنو لوگان بود آنقدر طول کشید تا به مرحله تولید انبوه برسد که دیگر نام «ال-۹۰» روی آن ماند و از ذهن مردم بیرون نرفت و بعدتر که سازندگان ایرانی نام «تندر ۹۰» را برای آن برگزیدند دیگر تغییر ذهنیت مردم و مشتریان امکانپذیر نشد و همین حالا هم اگر از همه دارندگان این خودرو سوال کنید «ماشین چی داری؟» صدی نود آنها فیالفور میگویند: «ال ۹۰»!
از ماجرای ابهام در نامگذاری محصول جدید ایران خودرو که بگذریم بدنیست نگاهی به قیمت و ویژگیهای این خودرو بیندازیم. «کا-۱۳۲» یک سدان متوسط چهار سیلندر است که در اصل باید آن را نمونه بازآفرینی شده پژو ۳۰۱ تلقی کرد به این ترتیب که طراحان داخلی، چهره آن را تغییر دادهاند و سعی کردهاند خطوط طراحی دنا را در آن ایجاد کنند تا این محصول رنگ و بوی ایرانی به خود بگیرد. البته ظاهر و چهره خودروها اصولا با قضاوتهای متفاوتی مواجه میشود، اما در کل نمیتوان به این خودرو صفت «زشت» داد. به قول کارشناسان خودرو طراحی «کا-۱۳۲» محافظهکارانه است، اما به هر حال در قیاس با اینرسی حاکم بر صنعت خودرو ایران، گامی رو به جلو تلقی میشود.
ایران خودرو محصول جدیدش را برای تحویل در تابستان سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ پیش فروش کرده و پرداختی اولیه آن نیز حدود ۱۵۰ میلیون تومان برای مدل اتوماتیک و ۱۲۰ میلیون تومان برای مدل گیربکس معمولی است. در واقع مشتریان به جای خرید ماشین به نوعی مشغول سرمایهگذاری برای پروژه «کا-۱۳۲» خواهند بود و به نظر میآید برای پرداخت الباقی هزینه خرید باید منتظر قیمتگذاری آن در سال آینده باشند.
درباره قیمتگذاری این ماشین هم حرف بسیار میتوان زد، اما به شکل مختصر باید گفت که با توجه به نوسانات عجیب و غریب و سهمگین قیمتها در این روزگار، اشتباهترین کار ممکن برای یک کارخانه عریض و طویل مثل ایران خودرو این است که از حالا برای جدیدترین و مدرنترین محصولش قیمت نهایی یا پایه تعیین کند. پروسه قیمت گذاری برای خودروسازان ایران یک معادله پیچیده چند مجهولی است که هنوز هیچ ریاضیدانی پیدا نشده که به جواب درست و منطقی آن برسد!
در کل باید گفت پیش فروش محصول جدید ایران خودرو چه در مراسم رونمایی و چه در مرحله پیش فروش، مرزهای تازهای از بازاریابی را تصویر کرده است. تابستان ۱۴۰۰ که از راه برسد میشود در مورد ویژگیهای فنی و سواری «کا-۱۳۲» هم صحبت کرد. شاید تا آن موقع نام فرزند برومند صنعت خودرو ایران هم اعلام شده باشد.
