تروریسم و فضای جنگی در کنار بروز تاثیرات سیاسی و امنیتی، اقتصاد کشورها را نیز دستخوش بحران و ناامنی میکند، چراکه کسب و کار و روند معاملات از حالت عادی خارج و وارد وضعیت بحرانی میشود. متاثر از این تغییر، نظم بازار به هم ریخته و با فرار سرمایه، مسائلی چون بیکاری، رکود و گرانی پدید میآید. اما اثرات تروریسم و شرایط جنگی بهطور کلی بر اقتصاد چیست؟ بهمن آرمان اقتصاددان در پاسخ به سوال مذکور به دیدارنیوز گفت: در شرایطی که ناامنی وجود دارد، سرمایه گذاری ناممکن و دشوار شده، رشد اقتصادی کاهش پیدا میکند. این دو عامل، میزان فقر و بیکاری را افزایش داده و از میزان قدرت خرید مردم میکاهد. همچنین جمشید پژویان اقتصاددان نیز به دیدارنیوز گفت: هر فضایی که به هر صورت ناامن باشد، تاثیر منفی بر اقتصاد دارد، زیرا رونق اقتصادی مستلزم امنیت و شفافیت است در نتیجه، شرایط جنگی یا تروریستی، امکان سرمایه گذاری؛ هم در داخل و هم در خارج را با مانع مواجه کرده و این مساله حرکت اقتصاد را کند میکند.
دیدارنیوز ـ مرضیه حسینی: هیچ جنگی در هیچ کجای دنیا به نفع هیچ ملتی نیست، جنگ و پدیدههای همراه با آن مانند ترور، خشونت طلبی، وجود فضایی آمیخته با ترس از جنگ و وجود شرایط جنگی، برای مردم عادی نتیجهای جز پریشانی روانی، خشونت طلبی، شکاف میان تودههای مردم، بیکاری و قحطی و گرانی ندارد. سوی دیگر چنین وضعیتی، اما بازیگران و سردمداران دارای قدرت و ایجاد شرایط جنگی هستند، همانهایی که از فروش تسلیحات نظامی و غارت ثروتها و منابع سرزمینهای مغلوب سود میبرند.
در روزهای اخیر که خاورمیانه آبستن حوادث تلخی چون ترور بود و سایه شوم جنگ را بر فراز خود حس میکرد، اوضاع برای مردم عادی در ایران و سایر دول درگیر، سختتر شد، زیرا در کنار تحمیل بار روانی ترس از یک مناقشه نظامی، تنشهای اخیر بر بازارهایی همچون طلا، نفت، بورس و ارز، تاثیرات منفی برجای گذاشت.
تروریسم و فضای جنگی در کنار بروز تاثیرات سیاسی و امنیتی، اقتصاد کشورها را نیز دستخوش بحران و ناامنی میکند، چراکه کسب و کار و روند معاملات از حالت عادی خارج و وارد وضعیت بحرانی میشود. متاثر از این تغییر، نظم بازار به هم ریخته و با فرار سرمایه، مسائلی، چون بیکاری، رکود و گرانی پدید میآید. در کنار سخت شدن زندگی مردمان عادی، سردمداران جنگ و ترور، پولهای هنگفتی به جیب میزنند. به عنوان مثال، میزان درآمد سالانه داعش ۲.۹ میلیارد دلار آمریکا تخمین زده میشد، تامین مالی این گروه از شیوههای مختلفی از جمله فروش نفت، کمک مالی از برخی کشورهای منطقه و حتی اخذ مالیات از شهروندان تحت امرش صورت میگرفت. اما اثرات تروریسم و شرایط جنگی بهطور کلی بر اقتصاد چیست؟
سرمایه ترسو است
بهمن آرمان اقتصاددان در پاسخ به سوال مذکور به دیدارنیوز گفت: تنشهای سیاسی و نظامی همواره بر شرایط اقتصادی کشورها تاثیر گذار است، در علم اقتصاد اصطلاحی وجود دارد که میگوید: «سرمایه ترسو است» به همین دلیل است که میبینیم به محض آنکه تنش میان ایران و آمریکا جدی شد، بلافاصله بازارهای مختلف واکنش نشان دادند و به عنوان مثال قیمت نفت بالا رفت، سهام دچار نوسان شد و قیمت طلا افزایش پیدا کرد، چون طلا در واقع کالایی است که سرمایه گذاران در مواقع بحرانی به آن روی میآوردند.
وی افزود: اصولا سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی بدون وجود آسایش و امنیت امکان پذیر نیست، به عنوان مثال در ایران و در هنگام فعالیت دولتهای نهم، دهم و یازدهم و دولت فعلی، همزمان با افزایش تنشهای سیاسی، شاخصهای کلیدی اقتصاد دچار روندی منفی شده و رو به افول گذاشتند، رشد اقتصادی منفی شد و ما در موقعیت نامناسبی قرار گرفتیم.
آرمان در خصوص تاثیر فضای جنگی و تروریسم بر وضعیت کسب و کار نیز گفت: در شرایطی که ناامنی وجود دارد، سرمایه گذاری ناممکن و دشوار شده، رشد اقتصادی کاهش پیدا میکند. این دو عامل، میزان فقر و بیکاری را افزایش داده و از میزان قدرت خرید مردم میکاهد.
اقتصاد ایران از افزایش تنش ها متضرر می شود
بهمن آرمان در خصوص تاثیر فضای جنگی بر اقتصاد دو کشور ایران و آمریکا گفت: اساسا کشورهایی که اقتصادهای ضعیف و شکنندهای دارند ـ مانند ایران ـ از شرایط جنگی بسیار آسیب میبینند، اما کشوری مانند آمریکا از چنان اقتصاد بزرگ و قدرتمندی برخوردار است که حوادثی، چون افزایش تنشهای نظامی و سیاسی و حتی جنگ، اثرات مخرب چندانی بر اقتصاد این کشور نخواهد داشت، مخصوصا اینکه آمریکا از حیث منابع انرژی، خودکفا شده و نه تنها نیازی به نفت کشور دیگری ندارد بلکه خود صادر کننده نفت نیز هست.
وی افزود: اقتصاد آمریکا به تنهایی یک چهارم اقتصاد جهان را تشکیل میدهد، در حالی که تولید ناخالص ملی در بسیاری از کشورها، حتی کشورهای اروپایی به یک درصد تولید ناخالص ملی جهان نیز نمیرسد، بنابراین آمریکا با داشتن چنین پشتوانه اقتصادی، آسیب چندانی از جنگ نمیبیند.
در همین رابطه جمشید پژویان اقتصاددان نیز به دیدارنیوز گفت: هر فضایی که به هر صورت ناامن باشد، تاثیر منفی بر اقتصاد دارد، زیرا رونق اقتصادی مستلزم امنیت و شفافیت است در نتیجه، شرایط جنگی یا تروریستی، امکان سرمایه گذاری؛ هم در داخل و هم در خارج را با مانع مواجه کرده و این مساله حرکت اقتصاد را کند میکند.
وی در خصوص تاثیر ناامنی و فضای جنگی بر بازار نفت گفت: هم کشورهای صادرکننده و هم وارد کننده نفت از این شرایط صدمه میبینند، زیرا ناامنی، این ترس را ایجاد میکند که تنشهای موجود، مانع خروج بی دغدغه نفت از خلیج فارس شده و متعاقب با آن قیمت نفت افزایش یافته و از حجم صادراتش کاسته میشود.