آسیب‌های یک طبقه نوظهور مذهبی که دیگران را سگ خطاب می‌کند...

دیدارنیوزـ مرضیه حسینی: در طی روز‌های گذشته، کلیپی توهین آمیز از سخنرانی علی زکریایی در همایش حمایت از حجاب و دختران انقلاب منتشر شده است که واکنش‌های فراوانی را به همراه داشته است.

 

 

 

علی زکریایی در واکنش به اعتراضات فراوان، گفته است که منبع و منشأ سخنانش، معرفت دینی و قرآنی است. وی سپس به آیه ۱۰۸ سوره مومنون «قَالَ اخْسَئُوا فِیهَا وَلَا تُکَلِّمُونِ» استناد کرده و توضیح داده است که خداوند در قرآن می فرماید آن‌ها مثل حیوان هستند و این افراد را با لفظ «چخه» خطاب کرده است. به همین دلیل من هم آن‌ها را حیوان می‌دانم.

به نظر می رسد این گونه دستاویز قرار دادن آیه‌های قرآن و آموزه‌های دینی، در حالی که افرادی مانند زکریایی، معرفت و شناخت اندکی نسبت به تفسیر آن ها دارند، بدترین آسیب‌ها را به جایگاه اجتماعی دین می‌زند، زیرا این قبیل توجیهاتِ امثال زکریایی به حساب دین گذاشته می شود و مردم را نسبت به ماهیت دین بدبین می‌کند.

آیت الله محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با دیدارنیوز در خصوص مباحث اخیر مرتبط با حجاب و اتفاقاتی که در اعمال امر به معروف و نهی از منکر به وقوع پیوسته است، گفت: «رویه اسلام، رویه محبت و صلح است. اسلام خشونت ورزی در امر به معروف را در هیچ موردی توصیه نمی‌کند. ضمن اینکه اگر در اجرای این آموزه، خشونت و زور اعمال شود، طرف مقابل نیز دست به خشونت می‌زند. امر به معروف در زمینه حجاب باید با کار فرهنگی صورت گیرد، با چماق و کتک نمی‌توان فلسفه و ارزش حجاب را روشن کرد. ضمن اینکه مگر سایر آموزه‌ها و اصول اسلام در جامعه و در حوزه‌های مختلف اجرا می‌شود که این همه طرح و برنامه و انرژی بر سر حجاب صرف می‌شود. ضمن اینکه شما نمی‌توانید به مسائل مهم و حیاتی مردم و زنان، بی توجهی کنید و در عوض، حجاب را در اولویت برنامه‌ها قرار داده و توقع داشته باشید زنان به این اوامر تن دهند.»

 

غرویان افزود: «انتخاب پوشش به سبک و الگوی زندگی هر فرد برمی گردد، باید علل ناهنجاری در پوشش را شناخت، سپس برای آن سیاست گذاری کرد.»

به نظر می رسد علی زکریایی که در قالب طبقه جدیدی با عنوان طبقه مذهبی ـ انقلابی مدرن ظهور یافته است و خود را مذهبی معرفی کرده و به عنوان طنز پردازی مذهبی و ارزشی برنامه اجرا می‌کند و امثال وی در نقش های دیگر، کوچکترین اطلاعاتی از آموزه‌های اصیل اسلام؛ به ویژه آموزه های اسلام در مباحث سیاسی و اجتماعی و تاریخی ندارند، چراکه پیامبر اکرم(ص) حتی با غیر هم کیشان منافق و دشمن که بدترین رفتار‌ها را نسبت به ایشان و دعوتش به اسلام داشتند نیز با ادبیات خشن و توهین آمیز مانند آنچه که امثال زکریایی به کار برده و می برند برخورد نمی‌کرد.

قرآن حتی خطاب به کفار و کسانی که بدترین ستیزه‌ها را با دین داشتند نیز از عنوان «ایها الناس» استفاده می کند و نه تنها آن‌ها را انسان می داند بلکه خطاب به آن‌ها می‌گوید شما دارای عقل و تفکر هستید، سپس این کفار را به اندیشه کردن در اعمال و عقاید خودشان دعوت می‌کند.

امام سجاد(ع) نیز پس از واقعه عاشورا در جمع یزیدیان و شامیان، یعنی کسانی که خانواده و اهل بیت او را به فجیع‌ترین شکل به شهادت رسانده بودند صحبت کرد و ضمن معرفی خود و خاندان پیامبر اکرم(ص) و ظلم هایی که توسط یزیدیان انجام شده است، بدون کوچکترین توهینی، آن‌ها را «مردم» خطاب نمود. از این نمونه‌ها در زندگی ائمه(ع) و آیه‌های قرآن فراوان است.

 

علی زکریایی آستین کوتاه و تی شرت می پوشد، در جمع تعدادی زن شوخی می کند و ادا درمی آورد، آنها را می‌خنداند و صدای خنده‌های بلندشان را می‌شنود و مهم‌تر از همه، یک شومن است. چنین تیپ و عملکردی، کاملا متفاوت از طبقه مذهبی سنتی‌ بوده و پدیده ای جدید است که بامدل مذهبی‌ها و سخنران‌های کلاسیک تفاوت جدی دارد.

 

در همین طبقه، می توان از مادحینی همچون جواد مقدم و مصطفی قدم گاهی نام برد که در برخی مراسمات مولودی خوانی، تندترین و رقص آور ترین آهنگ های بندری و غربی را از نمونه های های «آن ور آبی» انتخاب کرده و صحنه ای پر از رقص نور و اجرای ریتمیک می چینند و همراه با مستمعین خود، بالا و پایین می پرند و در همان حال از کرامات اهل بیت(ع) می خوانند. این سبک از مداحی، با سبک های سنتی و عارفانه، تفاوت های فراوانی دارد.

حامد زمانی را نیز می توان از اعضای همین طبقه نوظهور دانست. خواننده ارزشی و انقلابی که شلوار جین و کت و کفش خارجی می پوشد، موهایش را فشن می کند و مانند خواننده های پاپ، برنامه اجرا می کند ـ در بیان موارد مذکور، قصد قضاوت وجود ندارد بلکه هدف، شناخت تفاوت ها است ـ که عملکرد و رفتار وی دارای تفاوت های فراوانی با هم سنخان سنتی دارد.

 

افرادی که مثال زده شد نماینده طبقه نوظهور و جدیدی در میان مذهبی ها هستند که خود را بروز کرده‌ و از ابزار مدرن برای تبلیغ ایدئولوژی خود استفاده می‌کنند و  در همان حال، خود را شدیدا انقلابی معرفی می‌کنند اما گویا در مدرن شدن شیوه ها، فقط به ظاهر اکتفا کرده اند و آنگونه که باید، از نظر محتوا چیزی در چنته ندارند.

 

تهی بودن از محتوای صحیح، موجب شده است تا بسیاری از افراد این طبقه نوظهور، در مواجهه با موضوعات مختلف، دست به فرافکنی زده یا روی به تمسخر و فحاشی بیاورند که نمونه های فراوانی از آنان را می توان در جامعه دید. این عملکرد ناصحیح، موجب شده تا بسیاری از افراد ناآگاه نیز اقدامات آنان را به نام دین بنویسند و از دستورالعمل های دینی، رویگردان شوند.

 

 

 

 

به علی زکریایی برگردیم. در هنگام اجرای برنامه وی، طیفی از زنانی را می بینیم که با سگ خطاب شدن هم جنسانشان می خندند و دست می زنند. انتشار این قبیل کلیپ ها و دادن فضا به اجرای چنین برنامه ها و تفکراتی، گسل و چند دستگی بر سر مساله حجاب و حجاب برتر در بین زنان را بیشتر کرده و آنها را نسبت به یکدیگر متنفر می کند.

در اماکن عمومی مانند مترو، مراکز خرید، اتوبوس ها، دانشگاه و ... شاهدیم که دختران و زنان چادری از جانب غیر چادری ها با دیده ترس و تهدید و نفرت نگریسته می شوند. طیف مقابل نیز از آنجا دارای پیش فرض های ذهنی در خصوص رابطه بین حجاب و عفاف است، این ذهنیت را دارد که دختران کم حجاب، لزوما بی اخلاق و بدون عفاف هستند. ستیزه ها و دعواهای لفظی بیشماری که در حوزه عمومی بین این دو دسته از زنان ایجاد شده، خطری جدی برای جامعه زنان و موانعی مهم بر سر راه شکل گیری نوعی هویت مبتنی بر جنس در خلال جنبش زنان است. باید مسئولان امر، با شناخت خطرهایی که جامعه را تهدید می کند، رفتار افرادی از قبیل زکریایی ها را مدیریت کنند.