نتانیاهو یا گانتس؛ کدامیک کابینه جدید اسرائیل را تشکیل می‌دهد؟

بر اساس نتایج به دست آمده، جریان‌های راستگرا موفق شده اند که ۶۵ کرسی از مجموع ۱۲۰ کرسی پارلمان را به خود اختصاص دهند و در راس آن‌ها حزب لیکود به رهبری نتانیاهو با ۳۶ کرسی قرار دارد.

با توجه به نتایج انتخابات، همانطور که پیش بینی می‌شد، هیچ فهرستی نتوانسته به حد نصاب لازم برای تشکیل کابینه دست پیدا کند و بر این اساس، دولت آتی رژیم صهیونیستی مانند چند دهه اخیر، یک دولت ائتلافی خواهد بود بنابر این فردی مامور تشکیل کابینه خواهد شد که بتواند موافقت اکثریت احزاب را با خود کسب کند.

بر اساس قانون، روسای احزابی که موفق به اخذ کرسی در کنست شده اند با رئیس رژیم صهیونیستی آقای ریولین جلسات مشورتی برگزار خواهند کرد تا وی با توجه به نظرات و میزان گرایش و نزدیکی آن‌ها به نوع ائتلافی که می‌توانند تشکیل دهند یک نفر از رهبران احزابی که بیشترین کرسی‌ها را کسب کرده اند، مامور تشکیل کابینه کند. پس از آن، فرد انتخابی ریولین ۲۸ روز فرصت خواهد داشت تا کابینه ائتلافی خود را معرفی کند و البته این مدت، قابل تمدید نیز هست. هر چند ریولین از بنیامین نتانیاهو رهبر حزب لیکود و بنی گانتس رهبر ائتلاف کاحول – لافان (آبی – سفید) در خواست کرده که یک کابینه وحدت ملی با مشارکت یکدیگر تشکیل دهند. موضوعی که نتانیاهو از آن استقبال کرده است و برای رایزنی با گانتس اقدام کرده است و به نظر می‌رسد آن را فرصتی برای پایان دادن به شک و تردید برخی احزاب راست برای همراهی در ائتلاف راستگرا به رهبری خود می‌داند. البته وی چندان تمایلی به تشکیل دولت وحدت ملی ندارد، زیرا با توجه به میزان کرسی‌هایی که گانتس در اختیار دارد در صورت خروج از ائتلاف، شکست ائتلاف حتمی است و امکان استمرار طولانی دولت آینده نخست وزیری وی، به شدت تهدید می‌شود.

بر این اساس نتانیاهو برای تشکیل کابینه ائتلافی، راه سختی پیش روی دارد، اما تجربه نشان داده که وی توان مدیریت مطالبات احزاب و جریان‌های سیاسی را دارد و با همه سختی راه می‌توان انتظار داشت که وی موفق به تشکیل کابینه شود.

 

 

 

نتایج نشان می‌دهد که از مجموع ۶۵ کرسی به دست آمده از سوی احزاب راستگرا ۵۶ کرسی آن یعنی احزاب لیکود (۳۶)، شاس (۸)، یهدوت هتوراة (۷) و اتحاد راستگرا‌ها (۷) هماهنگ باشند. حزب کولانو با ۴ کرسی و اسرائیل بیتنا با ۵ کرسی برای همراهی با نتانیاهو مطالباتی دارند.

البته موشه کحلون رئیس کولانو، سهم خواهی زیادی ندارد و تنها خواستار وزارت دارایی شده است که البته وزارت خانه حساسی است و نتانیاهو در دوره‌های قبل تجربه خوبی از واگذاری آن به خارج از لیکود ندارد. هر چند امکان توافق با کولانو بسیار زیاد است.

افیگدور لیبرمن رئیس حزب اسرائیل بیتنا که در دولت قبلی به دلیل اختلاف با نتانیاهو از ائتلاف خارج و موجب فروپاشی ائتلاف و انتخابات زود رس شد با ۵ کرسی یکی از سخت‌ترین تلاش‌ها را به نتانیاهو برای همراه سازی لیبرمن با وی تحمیل کرده است. لیبرمن سهم بسیار بزرگی را طلب کرده است. وی خواستار وزارت جنگ با اختیارات کامل است که این یکی از سخت‌ترین مطالبات وی است. همچنین خواستار وزارت کشور و وزارت مهاجرت، همچنین اختیار ساخت و ساز‌ها در وزارت شهرک سازی است که منافع اقتصادی سرشاری را نصیب وی خواهد کرد و البته پایگاه اجتماعی وی را نیز به شدت افزایش خواهد داد. لیبرمن همچنین خواستار توفق مذاکرات آتش بس با غزه و نیز تصویب قانون اعدام فلسطینان و نیز عدم تصویب قوانین دینی جدید شده است. مطالباتی که بسیار برای نتانیاهو چالش بر انگیز هستند. البته هیچ انتظاری نیست که جریان مقابل یعنی چپ گرا‌ها نیز با این نوع و حجم از سهم خواهی‌ها و مطالبات حزب اسرائیل بیتنا موافقت داشته باشد.

 

 

یهدوت هتوراة که از احزاب مهم دینی است هم مطالباتی دارد که در سال‌های اخیر نسبت به آن در سطح جامعه صهیونیستی اعتراضات وسیعی جریان داشته است. این حزب حریدی خواستار ادامه حمایت مالی از خاخام‌ها و مدارس دینی و نیز معافیت خدمت طلاب یهودی در ارتش است. اما این موضوع با مخالفت‌های بسیار جدی در جامعه صهیونیستی روبرو است و تا کنون چندین دوره اعتراضی بزرگ در فلسطین اشغالی را موجب شده است. اما با توجه به اینکه اساسا جریان چپ، رشد افراطی گری دینی را موجب تشدید شکاف طبقاتی و یک خطر جدی برای رژیم صهیونیستی می‌داند، به نظر می‌رسد این جریان نهایتا به درخواست نتانیاهو جواب مثبت بدهد.

احزاب عربی در دو فهرست جداگانه در این انتخابات شرکت کردند و مجموعا موفق به اخذ ۱۰ کرسی (جبهه تغییر عربی ۶ و اتحاد و همبستگی عرب ۴) پارلمان شدند. به نظر می‌رسد با توجه به گسترش نگرش تبعیض نژادی در جریان راست خصوصا تصویب قانون قومیت در پارلمان گذشته با مدیریت احزاب راست و رهبری نتانیاهو که عملا حق تعیین سرنوشت در جغرافیای فلسطین را منحصر در یهود کرد و وضعیت عرب‌ها را از شهروند به مقیم تغییر داد (هر چندعلیه این قانون شکایت‌هایی در دادگاه عالی مطرح شده است) اساسا اعراب گرایش به ائتلاف با نتانیاهو نداشته باشند و در صورت نیاز به جریان رقیب وی برای جلوگیری از گسترش اقدامات ضد عرب و تبعیضی خواهند پیوست.

حزب کار با ۶ کرسی و حزب میرتس با ۴ کرسی از احزاب چپ به شمار می‌آیند و اساسا تمایلی به همکاری با نتانیاهو ندارند و در صورت مامور شدن گانتس برای تشکیل کابینه با وی همراه خواهند شد.

تشکیل کابینه جدید اسرائیل با سختی‌های زیادی همراه است و امکان طولانی شدن روند تشکیل آن نیز وجود دارد. با آنکه سهم خواهی‌های دردناکی را برخی احزاب مانند اسرائیل بیتنا به عنوان شروط مشارکت در کابینه جدید نتانیاهو مطرح کرده اند مانند وزارت جنگ که چندین کاندیدا مانند لیبرمن، آوی دیختر و خود نتانیاهو دارد، اما به نظر می‌رسد با توجه به آنکه جناح رقیب نتانیاهو نیز حاضر به موافقت با این حجم از سهم خواهی‌ها نیست، سر انجام نوعی توافق صورت خواهد گرفت تا یک دولت راستگرا به رهبری نتانیاهو روی کار بیاید (خصوصا که نتانیاهو برای فرار از اتهامات فسادش و احکام مترتب بر آن، نیاز به تشکیل هر چه سریعتر کابینه و تصویب قانون مصونیت دارد.) شاید با توجه به همین افق است که ائتلاف سه ژنرال (آبی – سفید) از هم اکنون خود را در قامت اپوزیسون معرفی کرده است.