این صد و سی و هفتمین برنامه مجله خبری تحلیلی دیدارنیوز است که امروز دوشنبه ۱۷ آذرماه ۱۴۰۴ با اجرای محمدرضا حیاتی و با حضور کارشناسان و صاحب نظران تقدیم مخاطبان گرامی میشود.

دیدارنیوز _ اتاق خبر: درود بر شما بینندگان و همراهان عزیز دیدارنیوز. اینجا استودیوی تلویزیونی دیدارنیوز و من محمدرضا حیاتی با یک مجله خبری تحلیلی دیگر در خدمت شما هستم.
در این برنامه میبینید و میشنوید:
۱- مساله این است؛ رفع تنش با آمریکا یا مدیریت منازعه
۲- ارز ترجیحی برنج قطع شد، گرانی بیشتر در راه است
۳- نامه مهم اقتصاددانان به پزشکیان: بودجه را عادلانه و شفاف و بودجه نهادهای فاقد نقش عمومی را حذف کنید
۴- آقای پزشکیان! شما برای سفیدکردن آمدید نه سیاهکردن
۵- ماجرای «سیمکارتهای سفید» به پارلمان اروپا هم رسید
ویدیوی این مجله خبری را میتوانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید
کانال مستقیمی بین تهران و واشنگتن وجود ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید: کانال ارتباطی رسمی ما با آمریکا همان دفتر حفاظت منافع آمریکا در تهران است که سفارت سوئیس به عنوان رابط عمل میکند. در مقابل، دفتر حفاظت جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن کانال رسمی ما در آمریکاست.
اسماعیل بقایی اظهار داشت: اینکه کشورهای دیگر یا مقامهایی در داخل یا خارج از منطقه پیامهایی را منتقل کنند، امری رایج و طبیعی است. با این حال کانال خاص یا مستقیمی بین ایران و آمریکا وجود ندارد.
جمهوری اسلامی همچنان «تهدیدی جدی در خاورمیانه» است
وزیر جنگ آمریکا تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران با وجود حملات آمریکا و اسرائیل در ژوئن سال جاری، همچنان «تهدیدی جدی در خاورمیانه» است.
پیت هگست وزیر جنگ امریکا، عملیات بمباران تأسیسات هستهای ایران در فردو، نطنز و اصفهان را با عنوان «چکش نیمهشب» نمونهای کلاسیک از اجرای «دکترین واینبرگر» توصیف کرد.
این دکترین در سال ۱۹۸۴ برای جلوگیری از ورود آمریکا به جنگهای مبهم و بدون پشتوانه مردمی تدوین شده بود.
مساله این است؛ مدیریت یا رفع تنش با آمریکا؟!
به گزارش ایرنا؛ سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه با خبرگزاری کیودو ژاپن گفت: وزارت امور خارجه ایران در دوره جدید وارد عمل خواهد شد تا تنشها با واشنگتن را مدیریت کرده، روابط با کشورهای اروپایی را بازسازی نماید، البته تنها در صورتی که آنها دست از رویکرد خصمانه خود بردارند.
ما نیازمند ابتکارات تازه هستیم/ تحریمها روزبهروز افزایش یافته و قیمتها به شکل سرسامآور بالا میرود
عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلتیک میگوید: تحریمها روزبهروز افزایش یافته و قیمتها به شکل سرسامآور بالا میرود؛ این امر نگرانیهای جدی در عرصه سیاسی و اقتصادی ایجاد کرده است. ادامه این وضعیت به سود کشور نیست.
این کارشناس ژئوپلیتیک گفت: ماندن در این بنبست، شرایط را هر روز دشوارتر میسازد؛ بنابراین باید راهی برای خروج از این بنبست یافت. نمیتوان دست روی دست گذاشت و صرفاً به این دلیل که طرف مقابل خواستار توقف کامل غنیسازی است، هیچ اقدامی نکرد یا از مذاکره صرفنظر کرد. ما نیازمند ابتکارات تازه هستیم.
در خصوص موضوعات سیاست خارجی، فریدون مجلسی دیپلمات با سابقه کشورمان در استودیو دیدار نیوز همراه ماست.
سوال اول: با توجه به اظهارات مسئولین وزارت خارجه، بنظر میرسد علاوه بر اینکه موضوع مذاکره به تعلیق رسیده، دستگاه دیپلماسی ایران هم در تعلیق و بی ابتکاری قرار دارد، تحلیل شما چیست؟
سوال دوم: آنگونه که وزیر امور خارجه گفته، هدف جمهوری اسلامی مدیریت تنش با آمریکا و کشورهای اروپایی است نه رفع منازعه و ایجاد همکاری متقابل، آیا با این رویکرد میتوان از وضعیت نه جنگ و نه صلح که بضرر مردم ایران است خارج شد؟
سوال سوم: امارات متحده عربی ادعاهایی را درباره جزایر سه گانه ایرانی و میدان نفتی آرش مطرح میکند و توانسته علاوه کشورهای عربی، قدرتهایی چون آمریکا، چین و روسیه و اتحادیه اروپا را نیز با خود همراه کند. اخیرا نیز شورای همکاری خلیج فارس بیانیهای صادر و ادعاهای قبلی را تکرار کرده، ارزیابی شما چیست و چرا به اینجا رسیدیم که جرات چنین ادعاهایی را پیدا کردند؟

جو متشنج دانشگاه با حضور رییس جمهور
مسعود پزشکیان بمناسبت روز دانشجو در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی حضور یافت و در جمع آنان سخنرانی کرد.
پزشکیان با اشاره به مسئله قیمت بنزین گفت: برخی میگویند چرا میخواهی بنزین را گران کنی شما بفرمایید من چه باید بکنم؟ آیا همچنان ارز را صرف خرید بنزین کنم، آن را با قیمت بسیار پایین بفروشم، و بعد برای تأمین کالاهای اساسی مردم ارز نداشته باشم؟ آن وقت مردم چگونه باید زندگی کنند؟ اینها مسائلی است که باید با واقعبینی دربارهشان حرف زد و راهحل پیدا کرد.
پزشکیان در این مراسم در پاسخ به یک دانشجو که پرسید: چهل و هفت سال در این مملکت رئیس بودید، توانستید مشکلی را حل کنید؟ گفت: وقت ندارم به این صحبتها جواب بدهم.
آقای پزشکیان! شما برای سفیدکردن آمدید نه سیاهکردن
پزشکیان در دانشگاه شهید بهشتی: فیلترینگ بدترین چیزی است که در این کشور هست، اگر با دستور حل میشد همان روز اول حل شده بود، دستور دادم سیمکارتهای سفید هم مثل بقیه سیاه شود تا بفهمند فیلترینگ یعنی چه!
محمد مهاجری فعال رسانهای اصولگرا طی نامهای به رئیس جمهور نوشت: آقای پزشکیان! شما برای سفیدکردن آمدید نه سیاهکردن!
مهاجری افزود: میگویید نمیشود با یک دستور فیلترینگ را برداشت. چرا نمیشود؟ خواستید و نشد؟ دوکلمه به مردم بگویید چه کسانی نمیگذارند و اسامیشان را اعلام کنید.
در همین خصوص کامبیز نوروزی حقوقدان و فعال رسانهای نوشت: منطق رئیس جمهور منطق عجیبی است. "وقتی نمیتوانید ایرادات قانونی یک وضعیت را اصلاح کنید، همهاش را غیر قانونی کنید." با این منطق، یعنی وقتی نمیتوانید جلوی اختلاسها را بگیرید، اجازه بدهید همه اختلاس کنند!
ماجرای «سیمکارتهای سفید» به پارلمان اروپا هم رسید
یورونیوز گزارش داد: پارلمان اروپا در نامهای رسمی به شرکتهای بزرگ فناوری از جمله گوگل، متا (اینستاگرام، واتسآپ، فیسبوک)، یوتیوب، آمازون وب سرویسز و سیگنال خواستار «اتخاذ اقدامات مشخصی برای حفظ دسترسی شهروندان داخل ایران» به اینترنت آزاد شدند.
این نامه «سیم کارتهای سفید» را نمادی از تبعیض دیجیتال در ایران میداند.
نامه مهم ۱۸۰ اقتصاددان و کنشگر اقتصادی و اجتماعی به پزشکیان: بودجه را عادلانه و شفاف کنید و بودجه نهادهای فاقد نقش عمومی را حذف کنید
جمعی از استادان، پژوهشگران و کنشگران حوزههای اقتصاد و علوم اجتماعی در نامهای به رئیس جمهور تاکید کردند: اصلاح قیمت بنزین و سایر حاملهای انرژی، اگر قرار است به عدالت منجر شود باید با اصلاح همزمان سمت هزینههای بودجه حکمرانی همراه باشد.
امضاکنندگان نامه با یادآوری آرمان عدالت مالی در مشروطه تأکید میکنند که بودجه باید ابزار انصاف، عقلانیت و خیر عمومی باشد. آنان هشدارمیدهند که اگر این اصل نادیده گرفته شود هم دستاوردهای مشروطه و هم حق ملت ایران پایمال میشود.
امضاکنندگان سه مطالبه مشخص را مطرح کردهاند: حذف بودجه نهادهای فاقد نقش عمومی، شفافسازی کامل دریافتها و پرداختهای دولت و کاهش جدی بودجه سازمانهایی که خدمت آنها با هزینههایشان تناسب ندارد.
در خصوص اینموضوع گفتوگو میکنم با سید مرتضی افقه، اقتصاددان.
سوال اول: تحلیل و ارزیابی شما از این بیانیه و نکات مهم و برجستهاش چیست؟
سوال دوم: آیا انجام توصیههای گفته شده در توان و اجازه دولت هست و یا برای تحقق توصیهها نیاز به اصلاحات سیاستهای کلانی است که در اختیار دولت نیست. آیا نکاتی بوده که در بیانیه مغفول مانده؟ برخی از امضا کنندگان در دولتهای پیشین صاحب کرسی بودهاند، چرا آن زمان طور دیگری عمل شد؟

ارز ترجیحی برنج قطع شد، گرانی بیشتر در راه است
وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد «ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی واردات برنج حذف شده است.»
غلامرضا نوری قزلجه گفت: از این پس واردات برنج خارجی دیگر از ارز ۲۸۵۰۰ تومانی استفاده نخواهد کرد؛ تصمیمی که در ادامه روند حذف تدریجی ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی به اجرا گذاشته شده است.
منتقدان این سیاست میگویند دولت در حالی یکییکی آخرین ابزارهای کنترل نسبی قیمت کالاهای اساسی را کنار میگذارد که نه سازوکار شفاف و مؤثری برای حمایت نقدی و غیرنقدی از اقشار کمدرآمد ارائه کرده و نه نظارت کارآمدی بر زنجیره تأمین و توزیع دارد.
فاجعه در بازار ارز و سکه/سقوط آزاد ارزش ریال
قیمت دلار در بازار آزاد تهران به بیش از ۱۲۴ هزار تومان رسید. هرسکه بر قله ۱۳۵ میلیون تومانی نشست.
بر اساس دادههای وبسایتهای اعلام قیمت ارزهای خارجی، هر یورو به قیمت ۱۴۴ هزار و ۴۷۰ تومان و هر پوند بریتانیا هم در برابر ۱۶۵ هزار و ۵۵۰ تومان به فروش میرسد.
سقوط آزاد ارزش پولی ایران در حالی ادامه دارد که به گفته مقامهای ارشد جمهوری اسلامی، دستکم در آینده کوتاهمدت، امیدی به از سرگیری مذاکره با ایالات متحده وجود ندارد و سیاستهای بانک مرکزی هم قادر به کنترل تورم نشده است.
رئیس قوه قضائیه: در بحث حجاب، واقعا شرایط قابل تحمل نیست
غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی در سخنانی بمناسبت روز ۱۶ آذر در دانشگاه زنجان گفت: در بحث حجاب واقعا شرایط قابل تحمل نیست. فقط قوه قهریه کفایت نمیکند. همه ما مسئول هستیم.
رییس قوه قضائیه اظهار داشت: ما در قوه قضاییه با بهرهگیری از نقطهنظرات تخصصی، لایحهای موجز، اما کارآمد و قابل اجرا پیرامون عفاف و حجاب تدوین کردیم و مجلس این لایحه ۱۵ مادهای را به ۷۴ ماده تبدیل کرد و در نهایت، این لایحه به قانون تبدیل شد، اما هنوز ابلاغ نشده است.
در خصوص همین موضوع، پزشکیان در ۱۶ آذر در دانشگاه شهید بهشتی گفت: مساله حجاب با دستور و تحکم حل نمیشود و باید با اقناع عمل کنیم. همه مردم ایران همانند فرزندان من هستند، نمیتوان با دعوا، تحکم و اجبار در هیچ موضوعی به نتیجه رسید بلکه باید مردم را قانع کرد و این اقناع، نیازمند کار، صبر، گفتوگو و تلاش جدی است.
انتقال آب دریای عمان به فلات مرکزی ایران
مسعود پزشکیان در آئین افتتاح گام نخست پروژه انتقال آب دریای عمان به مجتمع فولاد مبارکه اصفهان تأکید کرد: با اجرای این پروژه، سهم زیستمحیطی رودخانه و حقابه مردم منطقه نیز محفوظ خواهد ماند.
پزشکیان تصریح کرد: با انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران، نیاز صنایع بزرگ منطقه به آبهای زیرزمینی نیز کم و سهمیه آنها از زایندهرود قطع میشود و این امر سهم زیستمحیطی پایاب رودخانه و مردم منطقه را بطور قابل توجهی حفظ خواهد کرد.
در خصوص این موضوع گفتوگو میکنم با مهدی قمیشی، استاد دانشکده آب دانشگاه شهید چمران (جندی شاپور).
سوال اول: با توجه به افتتاح فاز نخست انتقال آب دریای عمان به استان اصفهان در روزهای اخیر، به طور کلی نظر شما در مورد شیرین سازی و انتقال آب دریای عمان به استانهای واقع در فلات مرکزی ایران چیست؟ آیا این انتقالها از نظر اجتماعی و اقتصادی درست هستند؟
سوال دوم: آیا شیرین سازی و انتقال آب دریای عمان، ملاحظات و مشکلات زیست محیطی به همراه ندارد؟

وزیر خارجه لبنان: حزب الله بدون اجازه ایران سلاح خود را تحویل نمیدهد
یوسف رجی وزیر امور خارجه لبنان گفت: وقایع ثابت کردند که حزب الله نتوانسته است نه غزه را یاری کند، نه قدس را آزاد سازد و نه از لبنان آنطور که ادعا میکند دفاع کند، بلکه برعکس، با یک شکست بزرگ روبهرو شده است.
رجی افزود: حزبالله لبنان بدون تصمیم ایران حاضر به کنار گذاشتن سلاح خود نیست و با اظهاراتی مبنی بر تسلیح مجدد، دولت لبنان را تحریک میکند.
وزیر خارجه لبنان گفت: خلع سلاح حزب الله و برچیدن ساختار نظامی آن، جدای از مطالبات بین المللی یک مطالبه لبنانی است.
عوامل برنامه:
تهیهکننده و کارگردان: سهیل محمدیان
اجرا: محمدرضا حیاتی
فیلمبردار: حسین بابازاده
تدوین: نیکو مجدی
سردبیر: حسین جعفری
با تشکر از: مهدی قمیشی، فریدون مجلسی و سیدمرتضی افقه کارشناسان این برنامه