
علیرضا نثاری، نماینده نهاوند در مجلس درباره طرح استیضاح ۴ وزیر دولت پزشکیان میگوید: به باور من، استیضاح وزیر کار تا حد زیادی رنگ و بوی سیاسی دارد و این موضوع در استیضاح وزیر راه و شهرسازی نیز دیده میشود.
دیدارنیوز: ۱۴ ماه پس از آغاز به کار دولت چهاردهم، چهار وزیر کابینه در آستانه استیضاح قرار دارند و زمزمههایی از احتمال استیضاح وزیر آموزش و پرورش هم شنیده میشود. این تحولات میتواند کابینه رییسجمهور منتخب را با چالشی جدی مواجه کند.
پس از آنکه مسعود پزشکیان به عنوان رییسجمهور منتخب برگزیده شد، بسیاری بر این باور بودند که تقابل میان مجلس اصولگرا، با حضور نمایندگانی از جبهه پایداری، و دولت جدید اجتنابناپذیر خواهد بود. جلسه رای کابینه و عبور تمام و کمال گزینههای پیشنهادی پزشکیان از سد بهارستان این گمانه را ایجاد کرد که توصیههای رهبری و اصرار پزشکیان به وفاق کار خودش را کرده و طیف نزدیک به قالیباف فضای مجلس را در دست گرفته است. خیلی زود، اما با استیضاح عبدالناصر همتی مشخص شد که در بر همان پاشنه تقابل میچرخد، به خصوص که شرایط فعلی بازار و نوسانات نرخ ارز به ویژه بعد از فعال شدن مکانیسم ماشه ثابت کرد، آن استیضاح چقدر سیاسی بوده است.
مجلس اصولگر در ۱۴ ماه گذشته به همین سیاق ادامه داده و حالا هم چند وزیر کابینه را در صف استیضاح قرار داده است. وزیران تعاون، کار و رفاه اجتماعی، راه و شهرسازی، نیرو و جهاد کشاورزی، همگی با فشار نمایندگان مواجهاند و حتی زمزمههایی از احتمال استیضاح وزیر آموزش و پرورش شنیده میشود. سؤال این است که هیئت رییسه مجلس در روزها و هفتههای آینده، این طرحهای استیضاح را اعلام وصول خواهد کرد یا نه.
استیضاح؛ حق نمایندگان یا ابزار فشار سیاسی؟
در همین زمینه، علیرضا نثاری، نماینده نهاوند در گفتوگو با رویداد۲۴ اظهار داشت: «همه نمایندهها طبق قانون میتوانند استیضاح هر وزیری را در دستور کار قرار دهند، اما باید عنوانها و محورهای استیضاح قابل دفاع و مبتنی بر نظر کارشناسان حوزه مربوطه باشد. به عنوان مثال، اگر وزیر راه و شهرسازی کوتاهی کرده و کارشناسان مستقل هم این کوتاهی را تأیید کنند، موضوع استیضاح قابل طرح است، اما اگر وزیر تمام تلاش خود را کرده و کندی کار ناشی از عدم همکاری سایر دستگاهها باشد، وارد کردن استیضاح، رنگ و بوی سیاسی پیدا میکند.»
این عضو کمیسیون عمران افزود: «در حال حاضر، استیضاح چهار وزیر کار، راه، نیرو و جهادکشاورزی جدی است و تقریباً همه این طرحها در یک سطح قرار دارند. نمیتوان گفت که یکی از این استیضاحها از دیگری جدیتر است. البته اینکه وزیر برکنار خواهد شد یا نه، به فضای جلسه، سوالات نمایندگان و دفاعیات وزیر در همان روز بستگی دارد.»
نثاری همچنین تصریح کرد: «به باور من، استیضاح وزیر کار تا حد زیادی رنگ و بوی سیاسی دارد و این موضوع در استیضاح وزیر راه و شهرسازی نیز دیده میشود.»
پیامدهای احتمالی بر دولت
وی در پاسخ به این پرسش که استیضاح و برکناری وزرا چقدر میتواند کار دولت را مختل کند، گفت: «وقتی وزیری برکنار میشود، مشکلات احتمالا بیشتر خواهد شد، زیرا مجموعه باید با سرپرست اداره شود تا رییسجمهور وزیر پیشنهادی را به مجلس معرفی کند. ما این وضعیت را در زمان برکناری همتی در وزارت اقتصاد تجربه کردیم. البته این بدان معنا نیست که نمایندگان نباید به سراغ استیضاح بروند، اما نکته مهم این است که جایگزین وزیر برکنار شده باید به مراتب از او توانمندتر باشد.»
فراتر از رویارویی سیاسی
آنچه امروز در مجلس و کابینه دولت چهاردهم در حال رخ دادن است، فراتر از یک رویارویی سیاسی ساده است. استیضاحها، هرچند قانونی و در چارچوب اختیارات نمایندگان، میتوانند ثبات و کارایی دولت را تحت تأثیر قرار دهند. تجربه گذشته نشان داده که عدم هماهنگی میان قوای مجریه و مقننه و فشارهای سیاسی بر وزرا، میتواند به توقف پروژهها و کندی اجرای برنامههای اقتصادی و اجتماعی منجر شود. از این رو، هم نمایندگان و هم دولت باید در این مسیر، مرزهای قانونی و فنی را به دقت رعایت کنند تا حق نظارت و کنترل با ایجاد بحرانهای غیرضروری مخدوش نشود. در نهایت، دولت نیازمند کابینهای توانمند و هماهنگ است که بتواند ضمن پاسخگویی به مطالبات مردم، از فرصتهای سیاستگذاری و اجرای برنامههای توسعهای بهره کافی ببرد.