ساداتیان: تصور می‌کردند که شیرازه حکومت به هم می‌ریزد/ مذاکره با شروط خاص

دیدارنیوز: یک کارشناس حوزه سیاست خارجی با بیان اینکه عملکرد اسرائیل کاملاً مصداق تروریسم دولتی است، گفت: متأسفانه این اقدامات اسرائیل نه از سوی اروپایی‌ها و نه از سوی دیگران به آن شکلی که باید محکوم نشد، مگر همسایگان و برخی از کشور‌هایی که روابط سیاسی با ما دارند. اما هیچ یک از غربی‌ها این اقدامات را محکوم نکردند. ایران همین موضوع را مطرح می‌کند که نمی‌شود هم صحبت از مذاکره کنید و هم مذاکرات را به هم بزنید و هر زمان که دلخواهتان باشد، اعلام کنید که ما به میز مذاکره برمی‌گردیم. بالاخره این موضوع شرایط خاصی دارد و آقای عراقچی این شروط را مطرح کرده، اما می‌توان امیدوار بود که بازگشت به میز مذاکره صورت گیرد.

سید جلال ساداتیان سفیر پیشین ایران در انگلیس در گفت‌و‌گو با ایلنا، درباره سرنوشت دوگانه عملکرد و سخنان رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و نتیجه روابط پر تنش میان ایران و آمریکا، تصریح کرد: ترامپ علاقه‌مند است مسائل خود در منطقه را از طریق آرامش یا به عبارتی با صلح و گفت‌و‌گو حل کند، اما لابی اسرائیل (آیپک) از طریق کنگره، رسانه‌ها و صنایع و ثروت‌های داخل آمریکا فشار‌های زیادی را وارد کرده‌اند. او برای اینکه بتواند فشار‌های آنها را کاهش دهد، اقداماتی را انجام داد که غیرقابل توجیه بودند و ادعا کردند حمله نمادینی صورت گرفته است. با وجود تمام این مسائل می‌توان گفت که امید به مذاکره همچنان وجود دارد و ترامپ تمایل دارد که در این چارچوب حرکت کند.

بازگشت مذاکرات به شرایط دور پنجم

وی ادامه داد: به احتمال زیاد می‌توان گفت که ترامپ به همان مسیری که تا دور پنجم پیش می‌رفت، بازخواهد گشت. دور چهارم و پنجم بود که مسئله غنی‌سازی صفر مطرح شد. این موضوع هم تحت فشار همان لابی اسرائیل بود و مذاکرات هم پس از وقوع حوادثی که همه شاهد آن بودند، به تعویق افتاد و خساراتی را به طرفین وارد کرد. اسرائیل به اندازه کافی خسارت دید و ما هم خسران قابل توجهی را از این جهت متحمل شدیم. 

مذاکره در وضعیت فعلی شروط خاص خود را دارد

این دیپلمات با تجربه کشورمان با تاکید بر این نکته که نوع عملکرد اسرائیل کاملاً مصداق تروریسم دولتی است، اظهار کرد: متأسفانه این اقدامات اسرائیل نه از سوی اروپایی‌ها و نه از سوی دیگران به آن شکلی که باید محکوم نشد، به جز همسایگان و برخی از کشور‌هایی که روابط سیاسی با ما دارند. اما هیچ یک از غربی‌ها این اقدامات را محکوم نکردند. ایران همین موضوع را مطرح می‌کند که نمی‌شود هم صحبت از مذاکره کنید و هم مذاکرات را به هم بزنید و هر زمان که دلخواهتان باشد، اعلام کنید که ما به میز مذاکره برمی‌گردیم. بالاخره این موضوع شرایط خاصی دارد و آقای عراقچی این شروط را مطرح کرده، اما می‌توان امیدوار بود که بازگشت به میز مذاکره صورت گیرد. 

اروپایی‌ها نمی‌خواهند سرشان در ماجرای ایران بی‌کلاه بماند

این تحلیل‌گر ارشد روابط بین‌الملل با بیان اینکه اروپا می‌خواهد سهم خود را در معادلات مربوط به ایران داشته باشد، بیان کرد: اروپا فکر می‌کند که اگر آمریکا به اینجا بیاید منافع اقتصادیشان به خطر می‌افتد. در دوره اول توافق یعنی برجام اجازه ورود به فعالیت‌های اقتصادی به آمریکایی‌ها داده نشد، اما این دوره چراغ سبزی‌هایی برای این امر وجود دارد و حتی ارقامی در حد هزار میلیارد مطرح شده که آمریکایی‌ها می‌توانند وارد فضای تعاملی اقتصادی با ایران شوند. فرانسوی‌ها فکر می‌کنند که اگر آمریکا بیاید، همه چیز را در اختیار خود قرار می‌دهد و سهمی برای آنها باقی نمی‌گذارد. مجموعه کشور‌های اروپایی به همین شکل فکر می‌کنند ولی فرانسوی‌ها کمی صریح‌تر صحبت کرده‌اند و مکرون به راحتی مکنونات قلبی خود را بیان کرده است. هم آلمانی‌ها و هم انگلیسی‌ها به دنبال منافع خودشان هستند و سایر کشور‌ها هم همین‌طور فکر می‌کنند. در حقیقت، بقیه کشور‌های اروپایی همگی منافعی در این قضیه دارند که فکر می‌کنند باید تأمین شود. 

دیدیم که شیرازه حکومت فرو نریخت

ساداتیان در پاسخ به این سوال که به نظر شما اگر ما به سمت گفت‌و‌گو برویم، اروپا و آمریکا می‌توانند اسرائیل را راضی نگه دارند و دیگر دست به اقدامات ماجراجویانه نزند، گفت: خیر؛ به نظر من به اندازه کافی در پوز اسرائیل خورده است یعنی آن‌طور که خود آنها فکر می‌کردند، این اتفاق نیفتاد. واکنش‌هایی که از ایران مشاهده شد و با شیوه تروریستی که آنها پیش گرفتند، خیلی‌ها تصور می‌کردند که کار تمام شده و همه چیز به هم می‌ریزد، اما دیدیم که ایران تکان نخورد. این عدم تحرکات در ایران به این معنا نیست که خسارتی به ایران وارد نشد، اما آنچه آنها تصور می‌کردند که شیرازه حکومت و حاکمیت در ایران به هم می‌ریزد، این اتفاق نیفتاد. حمایتی که مردم کردند، حمایتی که از اقشار مختلف و حتی اپوزیسیون دیدیم، بسیار موثر بود یعنی کسانی که مخالف بودند و معترض بودند هم حمایت کردند. 

محاسباتشان غلط از آب درآمد

وی افزود: شاهد حمایت‌هایی از منقدان اصلی موجود بودیم، آقای تاجزاده از زندان و آقای میرحسین موسوی از جمله این افراد بودند که از اینها معترض‌تر کسی وجود ندارد. افراد زیادی در خارج از کشور هم همین‌طور حمایت کردند. یعنی این حمایت‌ها باعث شد که دولت‌های دیگر متوجه شوند که محاسباتشان غلط بوده است و تحلیل‌هایشان را تغییر دادند 

صلح در منطقه در گروی، اما و اگر‌های دور و درازی است

این کارشناس ارشد سیاست خارجی این فکر که تمام کشور‌های منطقه ایران را قدرتمند می‌خواهند، ناصحیح دانست و گفت: از این جهت که کشور‌های منطقه خواهان ایران قوی هستند، خیالتان راحت باشد که اینطور نیست، اما آنها یک ایران فروپاشیده را هم نمی‌خواهند. یعنی یک ایران همیشه گرفتار که دستش زیر سنگ است را می‌خواهند. در این چارچوب باید ببینیم که ایران چگونه می‌تواند با این وضعیت کنار بیاید. اگر تغییرات جدی در سیاست‌های ایران اعمال شود، می‌توان امیدوار بود که نهایتاً تحولات مثبتی در اینجا اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، ایران اعلام کرده که می‌خواهد وارد مناسبات منطقه‌ای شود که به نفع امنیت منطقه است یعنی از اینکه عربستان، امارات و دیگران به سمت اسرائیل و طرح ابراهیم بروند، جلوگیری کند. اگر ایران بتواند واقعاً یک تعریف روشنی برای این کشور‌ها ارائه کند تا این مناسبات شکل بگیرد و اگر به ایران اعتماد کنند و با ما وارد مناسبات شوند، شاید بتوان جلوی طرح ابراهیم را گرفت و اسرائیل هم در جای خود باقی بماند و کار خود را انجام دهد و دو دولت در اینجا شکل بگیرد. همه اینها آرزو‌های دور و درازی است. برای رسیدن به آنجا، اما و اگر‌های خاصی وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت ما می‌توانیم در این قضیه امید داشته باشیم، اما این‌گونه نیست که بگوییم خیلی زود و فوری به این امر دسترسی پیدا می‌کنیم.