دیدارنیوز: یک کارشناس و پژوهشگر رسانه با اشاره به چگونگی انتشار اخبار توسط رسانه‌ها در شرایط جنگی گفت: تمرکز آنها باید بر حقیقت و پرهیز از هیجان‌زدگی، شایعه‌پراکنی و خشونت‌نگاری باشد و روایت و تحلیل آگاهانه و مقابله با جنگ روایت‌ها از الزامات پوشش خبری در این شرایط است.
محسن سلیمانی‌فاخر در گفت‌و‌گو با ایرنا درباره نقش رسانه‌ها و وضعیت آنها در انعکاس اخبار حمله رژیم صهیونیستی به کشورمان اظهارداشت: حمله اسرائیل به ایران صرفاً یک رخداد نظامی نیست بلکه بخشی از جنگ روایت‌هاست و مسئولیت اصلی رسانه‌ها در چنین شرایطی، حفظ حقیقت، صلح و کرامت انسانی در روایت است.
وی گفت: در بازنمایی رسانه‌ای رویداد نظامی و سیاسی یا هر بحران مشابهی، رعایت اصول حرفه‌ای و اخلاقی حیاتی از جمله واقع‌گرایی بدون هیجان‌زدگی باید مدنظر قرار گیرد؛ روایت باید براساس داده‌ها، منابع معتبر و گزارش‌های میدانی باشد، نه گمانه‌زنی یا احساسات.
سلیمانی‌فاخر افزود: تمرکز بر پیامد‌ها نیز باید مدنظر قرار گیرد، تحلیل زمینه‌های تاریخی، سیاسی و انسانی بحران از انتشار صرف تصاویر خشونت‌بار مهمتر است.
این کارشناس رسانه با اشاره به بازتاب چندبعدی از وقایع بحرانی همچون جنگ اظهارداشت: باید دیدگاه‌های افراد مختلف اعم از تحلیلگران، مردم، قربانیان حتی منتقدان رسمی در روایت‌ها حضور داشته باشند و کرامت انسانی؛ موقعیت مجروحان و جان‌باختگان و بازماندگان در روایت‌ها رعایت و حفظ شود.
وی بیان کرد: هشدار به جنگ روانی نیز در این شرایط باید مدنظر قرار گیرد و رسانه‌ها باید مخاطب را نسبت به جنگ روایت‌ها، جعل واقعیت و جنگ شناختی آگاه کنند.
رعایت «نباید»ها در انتشار اخبار
سلیمانی‌فاخر اظهارداشت: با این وجود، «نباید»هایی هم در بازنمایی اخبار همچون بی‌طرفی دروغین؛ تقلیل بحران به تقابل نظامی وجود دارد، نباید کل موضوع به «پاسخ موشکی» و «قدرت دفاعی» محدود شود؛ باید جنبه‌های انسانی، سیاسی و رسانه‌ای نیز برجسته شوند.
این نویسنده با اشاره به پرهیز از مصرف‌زدگی خبری گفت: نباید بحران به یک شو، نمایش و سرگرمی خبری تبدیل شود، در این شرایط، هر روز سوژه جدیدی می‌طلبد و فراموشی سریع در پی دارد.
وی درباره چگونگی پوشش اخبار جنگ توسط رسانه‌ها بیان کرد: در این شرایط بحرانی، رسانه‌ها باید با دقت، مسئولیت‌پذیری و تحلیل‌گری عمل کنند. تمرکز آنها باید بر حقیقت و پرهیز از هیجان‌زدگی، شایعه‌پراکنی و خشونت‌نگاری باشد.
سلیمانی‌فاخر افزود: روایت و تحلیل درست و آگاهانه، گفت‌و‌گو با کارشناسان آگاه و مقابله با جنگ روایت‌ها از الزامات پوشش خبری است. رسانه باید به جای دامن‌زدن به ترس و دوگانه‌سازی، زمینه‌ساز آگاهی، گفت‌و‌گو و آرامش باشد.
این کارشناس و پژوهشگر درباره وظایف رسانه‌های داخلی برای مقابله با رسانه‌های معاند مانند اینترنشنال اظهارداشت: رسانه‌ها برای مقابله مؤثر با رسانه‌های معاند که با انتشار اخبار جهت‌دار به دنبال ایجاد اختلاف داخلی و بر هم زدن آرامش جامعه هستند، باید به جای واکنش احساسی، راهبردی، رسانه‌ای و مبتنی بر اعتماد عمومی عمل کنند.
وی گفت: مهمترین راهکار در این شرایط، ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه و اطلاع‌رسانی شفاف است، آگاه‌سازی عمومی درباره شیوه‌های فریب رسانه‌ای، شناسایی اخبار جعلی و اهداف جنگ روانی، باعث کاهش تأثیرگذاری روایت‌های مسموم می‌شود.
سلیمانی‌فاخر افزود: همچنین تاخیر یا سکوت رسانه‌های رسمی، خلأ اطلاعاتی ایجاد می‌کند و میدان را برای شایعات باز می‌گذارد، بنابراین رسانه‌های داخلی باید با صداقت حرفه‌ای و زیرکانه، به موقع و مستند پاسخ مناسبت را در اختیار مخاطبان قرار دهند.
تاکید بر ترویج گفت‌وگوی ملی
این پژوهشگر رسانه درباره چگونگی تقویت وحدت و همدلی در میان افراد جامعه توسط رسانه‌ها بیان کرد: رسانه‌ها در شرایط فعلی می‌توانند با تمرکز بر روایت‌های امیدبخش، همبستگی ملی، بازتاب صدای همه اقشار و پرهیز از دوقطبی‌سازی، نقش مهمی در تقویت وحدت ایفا کنند.
وی اظهارداشت: به عنوان مثال رویکرد شجاعانه سحر امامی مجری شبکه خبر که در زمان اجرای زنده و حمله به سازمان صدا و سیما اتخاذ کرد، یک نمونه عالی برای روایتگری از شجاعت، غرور و عزت ملی است و در مقابل می‌توان به تضعیف و تبیین اقدام ناجوانمردانه حریف اقدام کرد.
سلیمانی‌فاخر گفت: همچنین روایت حوادث در قالب داستان و قصه می‌تواند اثرگذاری آن را تقویت و ماندگار کند، به عنوان مثال با قصه‌گویی و دراماتیک کردن زندگی بانوی معلمی که در حمله رژیم صهیونیستی به شهادت رسید، می‌توان بر جنایات اسرائیل تاکید کرد.
این کارشناس رسانه تاکید کرد: ترویج گفت‌وگوی ملی، برجسته‌سازی فداکاری‌ها و اجتناب از حاشیه‌سازی‌های تفرقه‌برانگیز، زمینه‌ساز همدلی و آرامش اجتماعی خواهد بود.
