حتی اگر تنها چند دقیقه در روز در معرض آفتاب قرار می‌گیرید، پوست شما همچنان در معرض آسیب‌های جدی است؛ ازجمله پیری زودرس، لک‌های قهوه‌ای و حتی خطر ابتلا به سرطان پوست.
دیدارنیوز: حتی اگر تنها چند دقیقه در روز در معرض آفتاب قرار می‌گیرید، پوست شما همچنان در معرض آسیب‌های جدی است؛ ازجمله پیری زودرس، لک‌های قهوه‌ای و حتی خطر ابتلا به سرطان پوست. در چنین شرایطی، خرید کرم ضد آفتاب دیگر یک انتخاب لوکس نیست، بلکه ضرورتی حیاتی برای سلامت و زیبایی پوست محسوب می‌شود. متأسفانه بسیاری از افراد، بدون شناخت کافی از نوع پوست، شرایط محیطی یا ترکیبات موجود در محصولات، اقدام به انتخاب ضدآفتاب می‌کنند و همین موضوع می‌تواند نه‌تنها بی‌اثر باشد، بلکه به آسیب بیشتر منجر شود. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا راهنمایی دقیق و کاربردی برای انتخاب ضدآفتاب مناسب براساس نوع پوست، شرایط زندگی و ترکیبات مؤثر در محصولات مختلف ارائه دهیم.
طبق گزارش رسمی American Academy of Dermatology، استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب می‌تواند تا 40% از پیری زودرس پوست و تا 50% از ابتلا به سرطان‌های پوستی جلوگیری کند. از دیدگاه بالینی، پوست بدون محافظت در برابر اشعه‌ی UVA و UVB به‌سرعت دچار تخریب ساختاری می‌شود. موضوع فقط آفتاب‌سوختگی نیست، بلکه التهاب مزمن، چین‌وچروک، کک‌ومک و حتی تغییر رنگ پوست از پیامدهای نبود محافظت مناسب است. باتوجه‌به این نکات، انتخاب و خرید کرم ضد آفتاب مناسب با نوع پوست، یکی از ساده‌ترین اما مؤثرترین قدم‌ها برای مراقبت روزانه از پوست است.
در بررسی‌های شخصی‌ام، کرم‌های ضدآفتاب شیمیایی (Chemical Sunscreen) که حاوی ترکیباتی مانند آووبنزون (Avobenzone) یا اکتینوکسات (Octinoxate) هستند، معمولاً بافتی سبک‌تر دارند و سریع‌تر جذب پوست می‌شوند. بااین‌حال، در افرادی که پوست حساس یا مستعد آلرژی دارند، ممکن است واکنش‌هایی مانند قرمزی یا خارش مشاهده شود. در مقابل، ضدآفتاب‌های فیزیکی (Mineral Sunscreen) که حاوی ترکیباتی مانند زینک اکسید (Zinc Oxide) یا تیتانیوم دی‌اکسید (Titanium Dioxide) هستند، به‌طور مؤثر یک لایه محافظ بر روی پوست ایجاد می‌کنند که بلافاصله پس از استفاده اثر خود را نشان می‌دهد.
بسیاری گمان می‌کنند SPF 100 بهترین گزینه برای محافظت از پوست است، اما براساس بررسی‌های Consumer Reports، SPF بالاتر از ۵۰ تفاوت محافظتی چشمگیری ایجاد نمی‌کند و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. برای استفاده روزمره در محیط‌های شهری، خرید کرم ضد آفتاب با SPF بین ۳۰ تا ۵۰ کاملاً مناسب است. در صورت فعالیت در فضای باز، مانند کوهنوردی یا شنا، انتخاب SPF بالاتر قابل توجیه است، اما حتی در این شرایط نیز باید هر دو ساعت یک‌بار تمدید شود.
انتخاب یک ضدآفتاب مناسب تنها به میزان SPF یا نوع فیلترهای حفاظتی محدود نمی‌شود؛ بلکه ترکیبات به‌کاررفته در فرمولاسیون آن نیز نقش مهمی در ایمنی محصول دارند. براساس گزارش‌های Environmental Working Group (EWG)، برخی فیلترهای شیمیایی مانند اکسی‌بنزون (Oxybenzone) و اکتی‌نوکسیت (Octinoxate) ممکن است آثار منفی بر سیستم هورمونی انسان داشته باشند. همچنین شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه این ترکیبات در تخریب اکوسیستم‌های دریایی، به‌ویژه صخره‌های مرجانی، نقش دارند؛ ازاین‌رو، هنگام خرید کرم ضد آفتاب، بررسی دقیق برچسب ترکیبات و انتخاب محصولات فاقد فیلترهای آسیب‌رسان، گامی مؤثر در راستای حفظ سلامت پوست و کمک به محیط‌زیست محسوب می‌شود.
براساس گفته‌ی Skin Cancer Foundation، برای اثرگذاری کامل، باید کرم ضد آفتاب را ۱۵ دقیقه قبل از خروج از منزل استفاده کنید و هر دو ساعت یک بار تمدید نمایید، به‌خصوص پس از تعریق یا شنا. مقدار مصرف نیز بسیار مهم است؛ برای صورت باید تقریباً به اندازه‌ی یک بند انگشت استفاده شود و برای کل بدن حدود ۲ قاشق غذاخوری توصیه می‌شود.
بسیاری از افراد بدون در نظر گرفتن نوع پوست خود اقدام به خرید کرم ضد آفتاب می‌کنند؛ در حالی که پوست چرب، خشک، مختلط یا حساس به فرمولاسیون‌های متفاوتی نیاز دارد. برای مثال، افراد دارای پوست چرب بهتر است از ضدآفتاب‌های فاقد چربی (oil-free) و با پایه ژلی استفاده کنند تا از براق شدن پوست و انسداد منافذ جلوگیری شود. در مقابل، پوست‌های خشک به ترکیبات مرطوب‌کننده‌ای مانند هیالورونیک اسید یا سرامید نیاز دارند تا از خشکی و کشیدگی جلوگیری شود.
پوست‌های حساس نیز معمولاً با فیلترهای فیزیکی مانند زینک اکسید و تیتانیوم دی‌اکسید سازگاری بیشتری دارند، چرا که احتمال تحریک‌پذیری در آن‌ها کمتر است.
یکی از اشتباهات رایج در درمان لک‌های پوستی، استفاده نکردن از کرم ضد آفتاب در طول دوره درمان است. به گفته متخصصان کلینیک مایو (Mayo Clinic)، نور خورشید عامل اصلی تحریک ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولیدکننده رنگدانه) است و می‌تواند درمان لک را بی‌اثر یا حتی نتیجه را بدتر کند.
در تجربه‌ای که از درمان لک با استفاده از محصولات حاوی آزلائیک اسید داشتم، استفاده همزمان از ضدآفتاب با SPF مناسب، تأثیر درمان را به‌وضوح افزایش داد. همچنین ضدآفتاب‌هایی که دارای ترکیبات ضد لک مانند نیا‌سین‌آمید (Niacinamide) هستند، نقش دوگانه‌ای در محافظت و درمان ایفا می‌کنند. بنابراین، برای افرادی که دغدغه تیرگی پوست دارند، استفاده منظم از کرم ضد آفتاب باید بخشی از برنامه‌ی درمانی روزانه باشد.
یکی از سؤالات متداول این است که ضدآفتاب در کجای روتین پوستی قرار می‌گیرد؟ پاسخ ساده است: آخرین مرحله. یعنی پس از شست‌وشو، تونر، سرم و مرطوب‌کننده، باید از کرم ضد آفتاب استفاده شود تا لایه‌ای محافظ بین پوست و محیط بیرون ایجاد شود. همچنین، اگر از آرایش استفاده می‌کنید، ضدآفتاب باید قبل از کرم‌پودر یا محصولات آرایشی دیگر قرار بگیرد.
برخی ضدآفتاب‌ها دارای بافت سبک و مناسب به‌عنوان پایه آرایش هستند. در این موارد، می‌توان با یک محصول هم از پوست محافظت کرد و هم زیرسازی مناسبی برای آرایش داشت. پیروی از این ترتیب ساده در روتین روزانه، اثربخشی استفاده از کرم ضدآفتاب را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
بسیاری تصور می‌کنند ضدآفتاب فقط برای تابستان و روزهای آفتابی است، درحالی‌که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تا 80% از اشعه‌ی UV از سطوحی مثل برف یا شیشه عبور می‌کند. تجربه‌ی شخصی من از یک سفر زمستانی نشان داد که حتی در هوای ابری هم پوست در معرض آسیب UV قرار دارد. درنتیجه، خرید کرم ضد آفتاب و استفاده روزانه از آن باید در تمام فصول سال ادامه یابد. در زمستان می‌توان از ضدآفتاب‌هایی با بافت مرطوب‌کننده‌تر استفاده کرد تا هم از پوست محافظت شود و هم خشکی آن کاهش یابد.
پوست کودکان نازک‌تر و حساس‌تر از بزرگسالان است و به گفته‌ی FDA، قرار گرفتن در معرض اشعه‌ی UV از سنین پایین، خطر آسیب‌های پوستی در آینده را افزایش می‌دهد. ضدآفتاب مخصوص کودک باید فاقد ترکیبات حساسیت‌زا مانند عطر، الکل یا oxybenzone باشد.
خرید کرم ضد آفتاب تصمیمی است که نه‌تنها بر ظاهر پوست شما، بلکه بر سلامت بلندمدت آن اثرگذار است. براساس تجربه شخصی و داده‌های واقعی، می‌توان گفت که انتخاب مناسب، باید بر پایه شناخت نوع پوست، بررسی ترکیبات محصول و اطمینان از اصالت آن باشد. با رعایت این نکات و انتخاب از بین برندهای معتبر، نه‌تنها از پوستتان به‌خوبی محافظت خواهید کرد، بلکه با تکرار روزانه مصرف، از پیری زودرس، لکه‌های تیره و بیماری‌های پوستی جلوگیری خواهید کرد. اگر به فکر سلامت واقعی پوست خود هستید، همین حالا به انتخاب محصول مناسب خود فکر کنید و استفاده از کرم ضدآفتاب را به یک عادت روزانه تبدیل کنید.
منبع: موراشین
