دیدارنیوز- پس از سال‌ها مجددا اظهارنظر درباره حذف صفراز پول ملی داغ شد و مخالفان و موافقان به میدان آمدند. حذف صفرها از پول رایج در کشور به طورمعمول برای کنترل حجم زیاد تقدینگی و ایجاد مانع بابت کاهش ارزش پول ملی مورد توجه قرار می‌گیرد و برای اینکه دولت‌ها بتوانند این موارد را کنترل کنند و مانع از کاهش ارزش پول ملی شوند از آن بهره می‌برند.
در کشورهایی مانند آلمان و فرانسه که پس از جنگ جهانی با مشکلات زیادی به لحاظ اقتصادی روبرو بودند و درواقع یک ابر تورم در آنجا حاکم شده بود برای مقابله با آن از سیاست حذف صفرهای پول رایج در کشور بهره بردند.
حذف صفر پول رایج در ایران با ورود طهماسب مظاهری در دهه ۷۰ به بانک مرکزی مطرح شد، اما او که زمانی براین اعتقاد بود حذف سه صفر محاسبات را روان‌تر می‌کند، امروزدرباره انجام این کار در دولت روحانی براین اعتقاد است که دولت ظرفیت حذف صفر از پول ملی را به شکل صحیح ندارد و ممکن است دچار انحراف و کج روی شود.
با این حال عبدالناصر همتی، مدیرعامل بانک مرکزی دراین‌باره گفته است:«حذف چهار صفرT پیشنهادی است که ارائه شده و موجب تسهیل امور در مبادلات، کاهش هزینه چاپ اسکناس و متناسب‌ترشدن ارتباط پول ملی با ارزهای بین‌المللی می‌شود.»
حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی‌مقدم، نماینده سابق مجلس و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با دیدارنیوز در خصوص حذف صفرهای پول رایج در کشور گفت: حدود ۱۲ سال قبل در مجلس هفتم، طرحی را برای کاهش صفرها از پول ملی و تبدیل ریال به تومان ارائه کردم که این طرح امروز توسط رئیس بانک مرکزی در حال دنبال شدن است.
وی درباره علت حذف صفرها بیان کرد: اولین استدلال برای حذف صفرها، بی‌فایده بودن آنها است، زیرا یک و ۱۰ ریال به اندازه هزار ریال در مبادلات مالی تاثیر ندارد و حداقل مصرف پول خرد ۵۰ تومانی است ودر صورتی که به پول خرد نیاز داشته باشیم، می‌توان مانند گذشته که ریال ایران حاوی صد دینار بود تومان ایران را حاوی ۱۰۰ ریال قرار دهیم و آن پول خرد نه تنها در دلار یا یورو و ... محاسبه نمی‌شود، بلکه خیلی به ندرت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، بنابراین از آنجا که حداقل سه صفر کاربردی ندارد به اضافه یک صفر، بنابراین می‌توان چهارصفر را حذف کرد.
این نماینده سابق مجلس درادامه اظهارداشت: پیش از این، ریال دارای ارزش بود، ولی اکنون یک، ده و صد ریال فاقد آن است. ما در کشور، هزار ریالی را به صفر می‌رسانیم ومعمولا مردم نسبت به هزار ریال در مبادلات خود اغماض می‌کنند، بنابراین در عمل بدون کاربرد است. حدود ۹۰ سال است که ارزش پول مالی کشور کاهش یافته و در طی این سال‌ها اصلاح پولی نداشتیم.
مصباحی مقدم در این رابطه اضافه کرد: نکته بعدی این است که این تعداد صفرها نه در زبان مردم جا گرفته می‌شود - و اکنون پول‌های ۵۰ هزار تومانی را ۵۰ یا یک میلیون ریالی را ۱۰۰ تومان می‌گویند- و نه در محاسبات کلان مورد توجه قرار گرفته است و به طور نمونه در بودجه‌ای که به مجلس ارائه شده است هزار ریال از اعداد و ارقام آن و گاهی یک میلیون ریال را برمی دارند و هزار یا میلیون ریال اعلام می‌شود، ولی عدد ثبت شده بدون این صفرها است که این مسئله نشان می‌دهد که صفرها کار زائدی محسوب می‌شوند.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه اظهارداشت: مسئله بعدی این است که وجود این صفرها سبب می‌شود که ارزش پول ملی ایران در مقایسه با پول ملی سایر کشور‌ها به شدت پایین آید. مقایسه یک دلار با صد هزار ریال ایران نشان دهنده همین مسئله است، زیرا این دو با هم برابر است؛ در حالیکه پیش از این هر ۷۰ ریال معادل یک دلار به حساب می‌آمد واین مسئله سبب شده در معادلات ایرانیان با سایر کشور‌ها که با پول ایران انجام می‌دادند مانند کشور عراق یا مکه، پول ایران را به مانند سابق دریافت نکنند واین موجب شرمندگی است.
وی در این خصوص تصریح کرد: نکته بعدی که بایدمورد توجه قرار گیرد این است که تجربه حذف صفرها در کشور‌های اروپایی پس از جنگ مانند آلمان و فرانسه اتفاق افتاده وحتی در سال ۲۰۰۵ هم ترکیه دست به این کار زد ونتیجه آن شد که واحد پولی کشور‌های مورد اشاره پس از این کاربه خصوص زمانی که مبادلات مالی صورت می‌گرفت نوعی احساس عزت نفس به وجود آورد، اما اکنون پول ملی ایران نه تنها سبب هیچ احساس عزتی نمی‌شود، بلکه نوعی حس شرمندگی را القا می‌کند.
این نماینده سابق مجلس در این باره یادآور شد: تعداد صفرها موجب شده که مقدار زیادی اسکناس در سال تولید کنیم که دولت وبانک مرکزی در نتیجه تولید آن، هزینه سنگینی را متقبل می‌شوند واز آنجا که اسکناس‌ها مرتب دچار فرسودگی می‌شوند و سالانه باید تغییر کنند، سرانه اسکناس درایران بالا است. زمانی که این موضوع را مورد بررسی قرار دادم که با امروز حتما تفاوت دارد، سرانه اسکناس هر فرد ایرانی حدود هزار یا ۵۰۰ قطعه بود، در حالیکه در کشور‌های اروپایی سرانه اسکناس برای هر فرد ۱۰ تا ۱۲ اسکناس است که قاعدتا هزینه چاپ و امحا پایین می‌آید. امحا هم به اندازه چاپ، هزینه سنگینی به دنبال دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. به طورعمده، مبادلات در دنیای امروز، الکترونیک شده است و به شکل اسکناس، کم اتفاق می‌افتد، بنابراین با حذف صفر با تعداد اندکی اسکناس می‌توان کار را انجام داد.
مصباحی مقدم در ادامه ابراز کرد: نکته دیگراین است که در کشور، چک پول به انتشار درآوردیم، دراین باره باید سوال کرد که اساسا به کدام دلیل باید چک پول منتشر کرد؟ زیرا این مسئله برای نظام بانکی کشور، هزینه ایجاد می‌کند علاوه براین، حجم نقدینگی را افزایش می‌دهد و بانک‌ها باید معادل نقدینگی به دست آورده، بلوکه کنند که این امر در عمل انجام نشد، بنابراین انتشار چک پول، رشد نقدینگی را به وجود آورد که در کنار آن، باید این نکته را هم مدنظر داشت که اعتبار پول را هم ندارد، بنابراین بهتر آن است به جای چک پول ۵۰ یا ۱۰۰ هزار تومانی، اسکناس ۵۰ یا ۱۰۰ تومانی در اختیار داشته باشیم.
این عضومجمع تشخیص مصلحت نظام در این باره افزود: پیش از طرح حذف صفر توسط رئیس بانک مرکزی، انجام این کار را توصیه کرده بودم واز این تصمیم هم حمایت می کنم. نکاتی در مطبوعات به این دلیل که طرح فوق سبب رشد اقتصادی نمی شود و تورم را کاهش نمی دهد در انتقاد از این طرح مورد اشاره قرار گرفته که در پاسخ باید مطرح کرد این پدیده را باید همراه با منافع آن دید.
وی در این خصوص تصریح کرد: منتقدان سخن دیگری مطرح می کنند و آن هم این است که برخی از مردم با انتشار پول جدید، دچار توهم پولی می شوند، این یک اصطلاح به حساب می آید و بدین معنا است که برفرض تا دیروز دریافتی دو میلیون تومانی وقتی به 2 هزار تومان تغییر می یابد خطای فهمی به وجود می آید که دارای راه حل است.
این نماینده سابق مجلس در ادامه افزود: راه حل آن است که در ابتدا چهار صفرپشت یک ممیز قرار گیرد و مردم هم در طی چند سال با پولی که منتشر شده است، انس می‌گیرند و دچار توهم پولی نمی‌شوند. اکنون عامه مردم می‌گویند ۵۰ تومان خرد داری؟ مراد آن ۱۰۰ هزار یا ۵۰ هزار تومان است، ولی به هر حال برای اینکه چنین شبهه ایی پیش نیاید، یک مرحله انتقالی باید مدنظر قرار داد. درنقد دیگری مطرح می‌کنند که این کارهزینه بسیار سنگینی دارد، در حالیکه چنین نیست، زیرا اسکناس‌ها به طور مرتب در حال تعویض و نوسازی هستند و برای آنها هزینه می‌شود.
مصباحی مقدم در این خصوص خاطر نشان کرد: برای عملی کردن این تصمیم لازم نیست اقدامی فوری و فوتی صورت گیرد، این کار می تواند به آرامی در طی یک یا دوسال اجرایی شود. نکته دیگر این است که پول های فلزی که مورد استفاده قرا می گیرد مانند یک یا ده ریالی، ارزش نیکل آنها چند برابر ارزش پولی شان است وبه همین دلیل این نیکل ها را گروهی سودجو جمع و آنها را ذوب می کنند، باید جلوی چنین پدیده هایی گرفته شود.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام دراین باره که حذف صفر، داخل کشورهایی که ابرتورم حاکم است، صورت می‌گیرد، خاطرنشان کرد: مسئله مورد اشاره درست است، اما در صورتی که اصلاح نشدن ۹۰ ساله پول ملی را در نظر گیریم انباشت آن بر روی هم، ابرتورم محسوب می‌شود، بنابراین مسئله حائز اهمیت این است که لازم نیست دچار ابرتورم شده باشیم، همین اندازه که چنین اقدامی را مدنظر قرا دهیم کفایت می‌کند.
