تحلیل بهشتی‌پور از تصویب احتمالی قطعنامه؛ فضای منفی علیه ایران ایجاد نمی‌شود

دیدارنیوز: یک کارشناس ارشد روابط بین الملل گفت: متن قطعنامه طوری تنظیم نشده که یک فاجعه‌ای را رقم بزند یا تحول بزرگی رخ دهد. یعنی در این قطعنامه پیشبینی نشده که پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود.

نشست دوره‌ای شورای حکام از ۱۴ تا ۱۸ خرداد برگزار می‌شود. طبق روال سابق پرونده ایران از پرونده‌های پر سر و صدای جلسات شورای حکام محسوب می‌شود.

طبق گزارش رویترز، کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران در بین اعضای شورای حکام توزیع کرده‌اند. بسیاری نگران تصویب این قطعنامه علیه ایران هستند.

برای بررسی شرایط این دوره شورای حکام در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، اقتصادآنلاین با حسن بهشتی‌پور، کارشناس ارشد روابط بین الملل به گفتگو پرداخته است.

بهشتی در خصوص پیش‌نویس قطعنامه ارائه شده، گفت: واقعیت این است که آژانس دو سوال از ایران دارد و ایران با اینکه به این دو سوال جواب داده، ولی آژانس سوالات را قانع کننده ندانسته است. امروز هم سه قدرت اروپایی از بهانه‌هایشان این است که ایران هنوز پاسخ به این دو سوال نداده است.

وی در ادامه توضیح داد: از سوی دیگر ادامه غنی‌‎سازی در ایران را بهانه کردند. در حالی که این غنی‌سازی زیر نظر آژانس انجام می‌شود. مادامی که ایران زیر نظر آژانس است هیچ نگرانی وجود نخواهد داشت. روش رافائل گروسی هم در شورای حکام حکایت از نظارت آژانس بر فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران دارد. ولی اروپایی‌ها با توجه به موضع‌گیری‌های اخیری که مسئولین ایرانی داشتند مانند آقای خرازی و عراقچی و دیگران به سمت فضاسازی منفی رفته‌اند. آن‌ها به دنبال فشار بیشتر بر روی ایران هستند.

بهشتی‌پور اعلام کرد: در بیانیه ایران، روسیه و چین صادر آمده است که این اقدامات عملاً همکاری‌های ایران را با آژانس دچار مشکل می‌کند؛ خصوصاً توافق اخیری که گروسی در تهران به دست آورد که روند مذاکرات اسفند ۱۴۰۱ ادامه پیدا کند. عملاً تصویب این قطعنامه این روند را متوقف خواهد کرد و ایران را به سمت فعالیت‎‌های رادیکال بیشتر می‌کشاند.

وی عدم همراهی آمریکا را اینگونه تفسیر کرد: به همین دلیل است که آمریکایی‌ها طبق گفته نشریات از این موضع اروپایی‌ها حمایت نکرده‌اند. اولاً آمریکا نگران این است که این شرایط موجب رفتار رادیکال ایران شود. ثانیاً آمریکا با ایران در حال مذاکرات غیر مستقیم است و توافقی به صورت non paper شکل گرفته است.

در ادامه این کارشناس بین الملل مطرح کرد: از آن طرف روسیه و چین به صراحت مخالفتشان را اعلام کردند. حال باید دید که آیا ۳۵ کشور در شورای حکام اکثریت به این قطعنامه که عملاً همکاری‌های ایران را با آژانس را نادیده گرفته، رای می‎‌دهند یا خیر؟

بهشتی پور اشاره کرد که آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ه‎ای ایران نظارت دارد، منتهی در چارچوب پیمان ان پی تی و نه در چارچوب برجام.

وی در ادامه توضیح داد: چون اگر در چارچوب برجام ایران تعهداتش را انجام دهد، باید بقیه طرف‌ها نیز به تعهدات خود پایبند باشند. حال باید دید ۳۵ کشور عضو به سمت اقدام سیاسی یعنی به معنای رای مثبت به قطعنامه پیشنهادی اروپایی‌ها می‌روند یا خیر؟ عملاً رای ندادن به این قطعنامه فضا را مثبت می‌کند و باعث می‌شود همکاری‌ها و گفتگو‌های ایران با آژانس برای حل این دو سوال باقی مانده، ادامه پیدا کند.

بهشتی پور در خصوص متن قطعنامه پیشنهادی اروپایی‌ها گفت: متن قطعنامه طوری تنظیم نشده که فاجعه‌ای را رقم بزند یا تحول بزرگی رخ دهد. یعنی در این قطعنامه پیش‌بینی نشده که پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود. تاکید این است که ایران به تعهداتش عمل بکند و به سوالات پاسخ دهد. اگر این قطعنامه تصویب هم شود، فضای منفی علیه ایران ایجاد نمی‌شود. اما نکته مهم این است که همه قطعنامه‌ها سندسازی و فضاسازی علیه ایران است و ما نباید بی تفاوت باشیم و بگوییم کاغذ پاره‌ای بیش نیستند. باید حتماً اقداماتی و لابی‌های لازم را با کشور‌های غیر متحد عضو شورای حکام انجام دهیم و با طرف آمریکایی گفتگو کنیم تا مانع صدور چنین قطعنامه‌ای بشویم. با این حال اگر چنین قطعنامه‌ای صادر شود، فشار زیادی را متوجه ایران نخواهد کرد.

در نهایت بهشتی پور اشاره کرد: آمریکایی‌ها می‌دانند صدور چنین قطعنامه‌هایی موجب بهتر شدن وضعیت نمی‌شود، بلکه اوضاع را بدتر خواهد کرد. به نظر من این موضع خیلی منطقی‌تری از روند اروپایی‌ها است. اروپایی‌ها نگران این هستند که با توجه به مذاکراتی که ایران با آمریکا دارد آن‌ها عملاً از گردونه خارج شوند و اینگونه می‌خواهند خودی نشان دهند. اروپایی‌ها الان نگران مذاکراتی هستند که بین ایران و آمریکایی‌ها انجام می‌شود و می‌خواهند که نقش‌آفرینی داشته باشند.