قرار بود همزمان با روز جهانی کورش، موزه تصاویر معاصر با همکاری نشریه نیمروز نشستی را با حضور صاحب نظران برگزار کنند اما این نشست به دلایل ناشناخته کنسل شد؛ از این رو دکتر فیاض زاهد، پژوهشگر یادداشتی را در این خصوص برای دیدارنیوز ارسال کرد.
د‍یدارنیوزـ *فیاض زاهد: درستش این است که بنویسم اجازه برگزاری ندادند! نمی‌توانم درک کنم چرا حراست میراث فرهنگی اجازه برگزاری چنین نشستی را نمی‌دهد و میزبانان مراسم را زیر فشار و تهدید قرار داده است؟ زمانی که دکتر جواد حق شناس مرا برای سخن گفتن درباره نقش کوروش کبیر در ایجاد حس هویت ملی ایرانیان دعوت کرد از این ایده خوشم آمد.
سالهاست ایده هویت فرهنگی و انسان ایرانی را دنبال کرده ام، لذا موضوعی بود که برایش حرف‌ها داشتم. اینکه مبنا و بنیان هویت ملی و فرهنگی ما چیست؟ وقتی از ایران سخن می‌گوییم، از چه بستر فرهنگی، تاریخی و اقلیمی و البته تمدنی سخن می‌رانیم.
ایران امروز درگیر چه مولفه‌هایی از ساخت هویت جدید است؟ جایگاه زبان فارسی و مذهب شیعه در این میان چیست؟ سیاست فرهنگی پهلوی در برجسته سازی باستان گرایی به چه فرجامی منتهی شد؟ سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی در انکار هویت تاریخ باستانی موفق بوده یا نه؟
به این سوالات و موضوعات ده‌ها سوال دیگر می‌توان افزود. سال‌ها پیش در کتاب علل ظهور و گسترش زبان و ادب فارسی در عصر سامانی که با همکاری خانم کبری فخرآور نوشته بودم و انتشارات فرهنگیان به چاپ رساند، به بخشی از این دغدغه‌ها پرداخته بودم.
حال در زمانه‌ای که از سویی بنیان هویت فرهنگی ایرانی در معرض تندباد خرافه گرایی، غالی گرایی و تعصب مذهبی از یک سو، وادادگی، غرب باوری افراطی، انکار هویت ایرانی اسلامی از دیگر سو قرار دارد، چرا باید از سخن گفتن درباره کوروش و هویت ایرانی ترسید؟
در زمانه‌ای که میهن پرستی در حال رنگ باختن است و به شکلی انتزاعی گمان بسیاری آن است که می‌توان وطن را در گلدانی جا داد و‌رفت (که من با آن مخالفم)، چگونه متولیان نمی‌فهمند که بیش و پیش از هر زمان دیگری به ترجیح حس ایران دوستی نیازمندیم، مگر آنکه خدای ناکرده آن بانیان علقه‌ای بدین بوم و بر نداشته باشند و در ایده امت گرایی بی مبنا همه شان گرفتار آمده باشند! از جواد حق شناس می‌خواهم که استوار به راهش ادامه دهد.
معلوم است راهی که برگزیده درست و در راستای همان بنیان ایران عزیزمان است. این سرزمین از بسیاری تهاجم‌ها گذر کرده، از این کوته نگری‌ها نیز جان به سلامت خواهد برد. اما سخنی هم با جناب ضرغامی دارم. خوب است اگر به جد به دنبال تقویت بنیاد‌های تکریم و تعظیم شعائر ملی و اسلامی هستند، بیش از دیگران همت خود را صرف تقویت این آموزه‌های برشمرده شده کند و از زیردستان خود بخواهد به سیاست پشتیبانی میراث عمل کنند نه آنکه تیشه بر ریشه هویت ایرانی زنند.
*پژوهشگر ایرانی و مردم شناس
